#nauka

86
4133

Ciekawostki o Marsie, których mogliście nie znać:


  • na Marsie znajduje się największy wulkan w Układzie Słonecznym, Olympus Mons

  • Mars posiada dwa małe księżyce, Fobos i Deimos. Są one prawdopodobnie złapanymi przez Marsa asteroidami, które przy nim zostały

  • niektórzy uważają, że na Marsie obecnie trwa Epoka Lodowcowa z powodu zlodowacenia, ale według naukowców Epoka Lodowcowa na Marsie już się skończyła (a było ich tam ponoć kilka)

  • na powierzchni planety szaleją burze piaskowe trwające miesiącami

  • grawitacja Marsa jest dużo słabsza niż grawitacja Ziemi i wynosi jedynie 3.73 m/s²

  • "MARS" od tyłu to "SRAM"

  • atmosfera Marsa jest około 100 razy rzadsza niż atmosfera Ziemi

  • dzień na Marsie trwa 24.6 godziny, czyli niewiele więcej niż dzień na Ziemi. Natomiast rok marsjański to 687 ziemiańskich dni.

#ciekawostki #kosmos #astronomia #nauka #gruparatowaniapoziomu #astrofotografia

c1e05f7b-1e8f-412b-a5fe-c82303614ff4
ogorki-i-kielbasa

Koleżanka zapytała "włóż od tyłu?"

Odgadłem od razu, to ŻÓŁW.

SpokoZiomek

@Rimfire "MARS" od tyłu to "SRAM"

Mądrego to i miło posłuchać.

RogerThat
  • "MARS" od tyłu to "SRAM"
dc13af9b-be9c-448d-990b-d76f49fd1287

Zaloguj się aby komentować

Nie wiem czy już wiecie czy nie, bo news sprzed miesiąca, ale ja nie wiem czy ktoś się wami opiekował pod moją nieobecność. Więc dla pewności że wiecie, to wam powiem :v


W czerwcu, w obserwatorium im. Very C. Rubin w Chile, rozpoczął pracę nowy teleskop Simonyi Survey Telescope. Jest to rewolucyjne urządzenie, które może przysłużyć się nam w podobnym stopniu (albo i bardziej) jak teleskop Hubble'a!

Sprzęt zbudowany z myślą o badaniu ciemnej materii (btw. Pani Vera Rubin była pionierką w tych badaniach) i bardzo odległego kosmosu w ogóle, ale:


Pierwsza 10-godzinna obserwacja z nowego teleskopu pozwoliła odkryć 2104 (DWA TYSIĄCE STO CZTERY) NOWYCH asteroid w naszym Układzie Słonecznym


2k nowych asteroid przy pierwszej obserwacji. Poszukiwacze komet-amatorzy chyba stracili już robotę :v


Spytacie może jak to możliwe? Ma badać odległe galaktyki i patrzeć w siną dal na struktury rozciągające się na setki tysięcy lat świetlnych, a tu odkrycia malutkich kamyków w naszym najbliższym sąsiedztwie?

Ano, LSST (inna nazwa teleskopu) jest wyjątkowy pod względem konstrukcji: posiada (skomplikowany) system trzech luster, z których główne ma 8,4 metra średnicy, drugie 3,4m a trzecie 5m. Odejmując powierzchnię zasłanianą przez drugie i trzecie lustro, wciąż otrzymujemy obraz jak z ponad 6-metrowego niezasłanianego lustra. Spore bydle. Konstrukcja na zdjęciu nr 3


A do tego o "malutkiej" ogniskowej, zwłaszcza jak na swój rozmiar - ok. 10 metrów, co przekłada się na światłosiłę mniej więcej f/1.2. Czyli pole widzenia tego teleskopu to 3.5 stopnia. Czyli dla uzmysłowienia: tyle, ile 7 księżyców w pełni w rzędzie :v Zdj numer 4


Filmik przedstawiający proces odkrywania asteroid i gdzie się znajdują (stamtąd zrobiłem screenshoty 1 i 2) https://rubinobservatory.org/gallery/collections/main-gallery/5iqj02kcs14lt24j845a58n15p


Do tego sprzęt wyposażony w super czułe i precyzyjne kamery, a montaż teleskopu też (a jakże) rewolucyjny - pozwala na szybkie przesuwanie teleskopu i zmianę miejsca obserwacji, dzięki czemu LSST może robić regularne przeglądy nieba (i pewnie odkrywać kolejne tysiące asteroid). A gdy się skupi na czymś odległym, to jakość też 4k ultra hd - zdjęcie nr 5

Polecam zajrzeć na stronę https://rubinobservatory.org/news/rubin-first-look/cosmic-treasure-chest bo jest tam interaktywna mapa i można naprawdę sporo przybliżyć


Generalnie o teleskopie i zdjęciach można poczytać na stronie obserwatorium

https://rubinobservatory.org/gallery/collections/first-look-gallery


#astronomia #nauka #kosmos #ciekawostki

6402fd9f-abf6-4daa-be76-942ceb273097
b11d74ab-50cb-4a6b-8106-597f83e3128f
40063bc3-1815-4178-ba8a-013de37a1773
c67e8b4f-3aa5-47a3-85d8-3b3fb92c2dc5
51fa90ea-e0d2-4a86-8961-87098a62a599
3t3r

@Oczk o wow! Przegapilem informacje o tym! Dzieki!

Chrabonszcz

Zaraz, to są asteroidy głównie pomiędzy Ziemią a Marsem, czy w pasie asteroid?

Zaloguj się aby komentować

Dziś znów klasyka.


Filary Stworzenia to ogromne kolumny gazu i pyłu znajdujące się w centrum Mgławicy Orzeł w gwiazdozbiorze Węża, około 6 500 lat świetlnych od Ziemi. Ich wysokość dochodzi do 4 lat świetlnych, a głównym składnikiem jest wodór. Struktury te zostały odkryte w 1920 roku, a ich słynne zdjęcie wykonał Kosmiczny Teleskop Hubble’a w 1995 roku. Filary pełnią rolę kosmicznego „żłobka”, w którym rodzą się nowe gwiazdy – gaz i pył zagęszczają się pod wpływem grawitacji, tworząc protogwiazdy. Jednocześnie promieniowanie pobliskich młodych gwiazd powoduje erozję słupów, przez co materia z czasem wyparowuje. Ostatecznie oznacza to, że Filary Stworzenia znikną, ustępując miejsca nowym gwiezdnym formacjom.


Poniższe zdjęcie to połączenie obrazów z HST i JWST


#kosmos #nauka #ciekawostki #astronomia

bc2cfcca-b9cb-4153-acfc-f97b33c7f159
Kaligula_Minus

@Rzeznik to jest tak piękne, że aż można sobie wmówić wielkiego demiurga

Zaloguj się aby komentować

Podwójna szczelina atakuje ponownie


Artykuł popularny: https://thedebrief.org/einstein-was-wrong-idealized-double-slit-experiment-ends-nearly-100-year-old-debate/

Artykuł z MIT: https://news.mit.edu/2025/famous-double-slit-experiment-holds-when-stripped-to-quantum-essentials-0728


W związku z dyskusją z @Rimfire, postanowiłem osłodzić mu życie i pokazać, że Einstein również czasem się mylił. A akurat pojawił się artykuł o eksperymencie z podwójną szczeliną w wersji bardzo "ukwantowionej", który przyznaje rację Bohrowi.


Debata pomiędzy Einsteinem a Bohrem dotyczyła fundamentalnych pytań o naturę rzeczywistości w mechanice kwantowej. Einstein twierdził, że własności fizyczne istnieją obiektywnie, niezależnie od pomiaru, a mechanika kwantowa jest jedynie niezupełnym, przybliżonym opisem rzeczywistości. Bohr natomiast utrzymywał, że nie możemy mówić o jednoznacznych wartościach cech cząstek bez dokonania pomiaru; cechy te „aktualizują się” dopiero w momencie oddziaływania aparatury z obiektem.


Wspomniany eksperyment MIT potwierdził przewidywania mechaniki kwantowej dotyczące interferencji światła i splątania atomów, ale nie rozstrzygnął filozoficznych sporów między Einsteinem a Bohrem. Wyniki eksperymentu wykazują, że obserwowane zjawiska są zgodne z przewidywaniami standardowej, kopenhaskiej interpretacji mechaniki kwantowej, zwłaszcza z tzw. zasadą komplementarności Bohra.


Pomimo rosnącej precyzji eksperymentów, podstawowe pytania filozoficzne, jakie stawiał Einstein — np. o istnienie tzw. „ukrytych zmiennych” czy o możliwość lokalnego, determistycznego opisu rzeczywistości — pozostały otwarte. Przełomem była tzw. nierówność Bella (1964), która pozwoliła testować te kwestie eksperymentalnie; kolejne eksperymenty wykazały jednak przewagę mechaniki kwantowej, podważając wyjaśnienia oparte wyłącznie na klasycznych „ukrytych zmiennych”. Nie mogą ich jednak całkowicie wykluczyć.


#fizyka #nauka #ciekawostki

Marchew

Facet się mylił i to wcale nie rzadko. Poza tym mało co i nie jemu przyznano by ordery za niektóre teorie.


Konsekwencją istnienia niektórych jego teorii np. OTW było istnienie czarnych dziur, którym sam później zaprzeczył.

Czasem mam wrażenie że facet miał mózgownicę która cholernie trafnie kreowała sobie świat takim jakim jest. Ale nie dlatego że to najpotężniejszy umysł, może jedynie dlatego że akurat wpadł przypadkiem w ten jeden konkretny właściwy nurt.

Chociaż w żaden sposób nie odbiera mu to tego co opisał i stworzył.


Marcel Grossmann – cichy współautor ogólnej teorii względności

Kim był?

Marcel Grossmann był szwajcarskim matematykiem, kolegą Einsteina z Politechniki w Zurychu (ETH Zürich). Specjalizował się w geometrii różniczkowej, której Einstein potrzebował, tworząc ogólną teorię względności.

Rola w teorii względności:

Einstein miał ideę fizyczną dotyczącą zakrzywienia czasoprzestrzeni przez masę i energię, ale nie znał odpowiednich narzędzi matematycznych do jej sformułowania. Grossmann pomógł mu odnaleźć geometrię Riemanna jako właściwe formalne narzędzie.

Wspólna praca:

W 1913 roku opublikowali razem tzw. "Zur allgemeinen Relativitätstheorie" (tzw. "Entwurf theory"), która była jeszcze niepełna. Grossmann był odpowiedzialny za dużą część matematyczną.


David Hilbert – czy wyprzedził Einsteina?

Kim był?

David Hilbert był jednym z największych matematyków XX wieku. Był główną postacią na uniwersytecie w Getyndze (Göttingen).

Kontrowersja:

W 1915 roku, w czasie gdy Einstein dopracowywał równania pola grawitacyjnego w ogólnej teorii względności, Hilbert niezależnie doszedł do tych samych równań – prawdopodobnie nawet nieco wcześniej niż Einstein.

Hilbert przesłał Einsteinowi swój artykuł jeszcze przed 25 listopada 1915, kiedy Einstein ogłosił ostateczną wersję równań.

Równania Hilberta zawierały te same równania pola co Einsteina, choć w bardziej abstrakcyjnej, matematycznej formie.

Czy Hilbert mógł być uznany za autora?

Były spekulacje, że Hilbert mógł opublikować ogólną teorię względności przed Einsteinem, ale:

Rękopis Hilberta, który początkowo zawierał równania ogólnej teorii względności, był opublikowany później i nie był aż tak przejrzysty fizycznie.

Z czasem środowisko naukowe uznało, że Einstein był pierwszy, jeśli chodzi o fizyczne ujęcie teorii i jej przewidywania.


Mileva Marić – niedoceniona żona Einsteina?

Kim była?

Mileva Marić była pierwszą żoną Einsteina, także studentką ETH Zürich. Była bardzo uzdolniona matematycznie.

Hipotezy:

Niektórzy badacze i publicyści sugerują, że mogła odegrać istotną rolę w pracach Einsteina z okresu "Annus Mirabilis" (1905), kiedy opublikował m.in. szczególną teorię względności.

Brakuje jednak jednoznacznych dowodów na jej autorstwo lub współautorstwo.

Wiemy, że Einstein pisał w listach do niej np. „nasza teoria”, ale może to mieć także charakter emocjonalny.

Stan nauki:

Nie ma konsensusu wśród historyków nauki, że Marić była współautorką. Większość przypisuje jej raczej rolę inspirującą i wspierającą, niekoniecznie merytoryczną.

Pstronk

Oczywiście że się mylił. Patrz stała kosmologiczna.

elmorel

Te rozważania nie mają sensu praktycznego. Jeśli, aby w mechanice kwantowej coś nabrało dla nas wartości, musimy to zmierzyć, albo dany obiekt musi wejść z czymś w interakcję. Jeśli nie będzie interakcji/pomiaru to nie ma znaczenia jaka jest natura rzeczywistości bo i tak na nas nie wpływa. A to, że mechanika kwantowa jest tylko modelem rzeczywistości wynika z natury nauki, to chyba oczywiste i tutaj akurat Einstein w mojej ocenie ma rację - rzeczywistość jest obiektywna tylko nie jesteśmy w stanie odpowiednio dobrze jej wymodelować.

Zaloguj się aby komentować

Naukowcy odkryli dwa szczepy bakterii jelitowych które mogą wywoływać stwardnienie rozsiane.

Eisenbergiella tayi oraz Lachnoclostridium


Badanie przeprowadzono na 81 parach identycznych bliźniaków.


Żeby potwierdzić przypuszczenia, przeszczepiono te bakterie na zdrowe myszy z których 60% zachorowało na stwardnienie w przeciągu 12 tygodni od zabiegu.


https://www.earth.com/news/scientists-think-they-found-two-key-bacteria-that-cause-multiple-sclerosis/


#nauka #stwardnienierozsiane

GazelkaFarelka

@entropy_ bakterie jelitowe to w ogóle ciekawy temat, cała cywilizacja w twojej d⁎⁎ie

czytam sobie ostatnio czasami na ten temat

Zaloguj się aby komentować

libertarianin

@bojowonastawionaowca mam jakieś attentione alarm alarm cloudflare się zesrał

myoniwy

W sumie to zaraz będą Perseidy, to już może coś się pojawiać.

bojowonastawionaowca

@libertarianin wydaje mi się, że dodać możesz, tylko po prostu nic się nie zaciągnęło ze strony tamtej ze względu na cloudflare tam wiszącego, więc musisz ręcznie pododawać

Zaloguj się aby komentować

AdelbertVonBimberstein

@StepujacyBudowlaniec jak daleko chcesz się cofnąć w ewolucji? W pewnym momencie nasi antenaci jedli plankton.

Zaloguj się aby komentować

Ten_koles_od_bialego_psa

@maximilianan to banalny mechanizm, działa tak samo jak autka napędzane na pych.

Montowano za zderzakiem mechanizm zębatkowy poruszający przekładnie na sprężynie która odbierała energię.

Można się było domyślić bo po uderzeniu na filmach Łagiewki było słychać później pracę mechanizmu rotoru jak w aucie na pych właśnie po puszczeniu.

Zderzak wracał do pozycji pierwotnej po całkowitym rozładowaniu mechanizmu sprężynowego.

Mechanizm wielokrotnego użytku.

Wysępują nawet zabawki gdzie jest dokładnie schemat Łągiewki zastosowany.

Autka które wciskasz w stronę podłoża a przekazana tak energia zasila kółka i autko jedzie.

U Łągiewki zamiast kółek były rotory kilkukilogramowe rozpędzające się do wysokich obrotów naciągając przy tym sprężynę co pozwalało odbierać energię impaktu.

Banał, dawno to rozgryzłem ( ͡°( ͡° ͜ʖ( ͡° ͜ʖ ͡°)ʖ ͡°) ͡°)

maximilianan

@Ten_koles_od_bialego_psa prawda, że to takie banalne?! Tylko kurde czemu nie ma dużych aut napędzanych w ten sposób ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Ten_koles_od_bialego_psa

@maximilianan bo byś musiał pchać na wstecznym naciągając z Zabrza do Rudy Śląskiej jeśli chcesz odwiedzić Matkę w Chorzowie Batorym ( ͡°( ͡° ͜ʖ( ͡° ͜ʖ ͡°)ʖ ͡°) ͡°)

Alembik

@maximilianan Mnie bardziej zastanawia czy grafen i niebieski laser są tak bezużyteczne, czy mamy polityków mających w c⁎⁎ju know-how i rozwój kraju.

maximilianan

@Alembik nie, po prostu to co wymyślili nasi fachowcy jest albo wtórne, albo zupełnie nieopłacalne.

Alembik

@maximilianan Jeszcze lepiej

BapitanKomba

@maximilianan Jeden inżynier chciał zamontowac zderzaki, ale przy montażu pomylił się i stworzył magnes. Magnes ten przyciągnął do siebie dwa pojazdy. Twórca zachwycony efektem nieco dopracował samorodek techniczny. W ten sposób powstał żuk szczepiony dupami.

Zaloguj się aby komentować

#polskieabsurdy #polska #nauka

Dowiedziałem się od znajomej co wykłada na uniwerku we Wrocławiu, że na zjazdach studiów zaocznych jest obowiązek zajęć zdalnych.


Jak można to spierdolić? Już spieszę z odpowiedzią.


Nasz szanowny organ regulacyjny zdecydował co następuje: zdalne będą zajęcia na zmianę, czyli na jednym zjeździe sobota na drugim niedziela.


Prócz lokalnych studentów i wykładowców to wszyscy wkurwieni.

serel

Płot twist: prorektor ma hotel/airbnb blisko uczelni i by się dutki nie zgadzały

Zaloguj się aby komentować

Dziś klasyka wśród obiektów astronomicznych – Mgławica Oriona (M42), najjaśniejsza mgławica dyfuzyjna widoczna gołym okiem. Leży w gwiazdozbiorze Oriona, tuż poniżej jego Pasa, w odległości ok. 1344 lat świetlnych. To najbliższy Ziemi obszar formowania się gwiazd, o średnicy ok. 30 lat świetlnych.

Jest częścią Obłoku Molekularnego w Orionie i od lat stanowi jeden z najczęściej badanych obiektów – zarówno z Ziemi, jak i z kosmosu. W jej obrębie zaobserwowano m.in. dyski protoplanetarne, brązowe karły oraz dynamiczne przepływy gazu.


#kosmos #astronomia #nauka #ciekawostki

6706022c-8e21-426f-b2bc-26a0ba051452

Zaloguj się aby komentować

NGC 281, znana także jako Mgławica Pacman, Sharpless 184 lub IC 11, to mgławica emisyjna typu H II (rozległe, zjonizowane obłoki gazu, głównie wodoru, w których tworzą się nowe gwiazdy.) położona w konstelacji Kasjopei, około 9500 lat świetlnych od Ziemi, w ramieniu Perseusza. Odkryta została 16 listopada 1881 roku przez Edwarda Barnarda.


Źródło i prawa autorskie: Malcolm Loro


#kosmos #astronomia #ciekawostki #nauka

7ebef96b-eac4-458f-b3d7-d489ba6847cd

Zaloguj się aby komentować

Do wszystkich uczących się języków obcych. Jaką aplikację mobilną byście polecili? Nie ukrywam, że możliwość powatrzania słówek, w dojazdach do/z pracy była by dużą zaletą

#jezykiobce #nauka

Dzban3Waza

Chyba zależy od poziomu na jakim jesteś Bo jeżeli początkujący to starałbym się wpoić jakąś bazę najpopularniejszych słów tu może by AI je wylistowało. Powtarzalbym je w kontekscie zdan. Jeżeli trochę bardziej zaawansowany I zależy ci na mówieniu no to starałbym się jak najwięcej mówić na głos , tworząc sobie konspekty wypowiedzi i jadąc na przykład samochodem staralbym się po prostu mówić na głos. A później szukałbym kogoś do konwersacji.

ttoommakkoo

Ja eTutor bardzo polecam. Choć raczej zdania/zlepki zdań tam dodaję do powtórek niż słówka bo wiele lepiej wydaje mi się z kontekstem.

Nowe slowo jak otoczone tymi co znam to łatwiej wchodzi.

Zaloguj się aby komentować

Myślałem, że w obecnych czasach, nowe gatunki zwierząt to jakieś nowe robactwo, którego akurat żaden biolog nie zdeptał I przez przypadek dokonał odkrycia.


https://www.focus.pl/artykul/nowe-gatunki-krokodyli-jukatan


Ciekawe Ile gatunków pozostało do odkrycia poprzez badania DNA zwierząt, które wydają się ludziom być tymi samymi ale #genetyka pokaże, że jesteśmy w błędzie.


#krokodyle #nauka #zwierzeta #dna #gruparatowaniapoziomu #przyroda #ameryka #spamtagami #biologia #ciekawostki #gady

Cinkciarz

@jarezz fun fact: nie ma sztywnej definicji gatunku.

jarezz

@Cinkciarz zaciekawiłeś mnie. Możesz na świetlicy bardziej tą kwestię skoro już zacząłeś?

Cinkciarz

@jarezz nie da się zastosować jednej definicji, bo do każdej jest spora grupa wyjątków. Więcej tutaj: https://youtu.be/Cp5oajtBbtg?si=bdfmiNNrQnCdh1l-

Zaloguj się aby komentować

Posuw bez oporu


https://www.youtube.com/watch?v=yUrbMj89ZmI


Czy marzyliście kiedyś o posuwie bez oporu? Nie tylko Wy - istnieje cały dział inżynierii materiałowej zajmującej się zjawiskami związanymi właśnie tym zagadnieniem. Z tego filmu dowiecie się o standardach dotyczących olejów silnikowych, ich składzie, normach, rozwoju.


#technologia #nauka #ciekawostki #motoryzacja

peposlav

Ile się trzeba było nagadać, na pieścić żeby posuw był bez oporu XD

kermelanik

W zasadzie to bardzo ogólnikowo, ale od czegoś trzeba zacząć. Dzięki.

Zaloguj się aby komentować

Magia łańcuchów Markowa


https://www.youtube.com/watch?v=KZeIEiBrT_w


Co mają ze sobą wspólnego Andrej Markow, Stanisław Ulam, Google i wielkie modele językowe? Łańcuchy Markowa. Generalnie, nasz Wszechświat opiera się w dużym stopniu właśnie na nich. A na najbardziej podstawowym poziomie, poniżej kwantowego, być może wyłącznie na nich. Kto wie?

W każdym razie warto wiedzieć czym są.


#nauka #veritasium #fizyka #ciekawostki #technologia

Zaloguj się aby komentować