#ciekawostki

177
25026

Najmniejsze szyszki Jak dotąd chyba nie odnotowano oficjalnego rekordu w kategorii najmniejszej szyszki w świecie drzew - ale bardzo możliwe, że pierwsze miejsce na podium należałoby tu do choiny kanadyjskiej (Tsuga canadensis). Jest to gatunek północnoamerykańskiego drzewa iglastego, chętnie uprawianego także w innych częściach świata jako roślina ozdobna. Jej szyszki osiągają nieco ponad dwa centymetry długości i centymetr szerokości.


Choina kanadyjska jest gatunkiem długowiecznym i osiąga spore rozmiary - niektóre okazy odnotowane na obszarze południowych Appalachów mają ponad 45 metrów wysokości, a najwyższy żywy egzemplarz mierzy niemal 52 metry. Najstarsza jak dotąd odnotowana choina rośnie w lesie w północno-zachodniej części stanu Pensylwania, a jej wiek określono wstępnie na 651 lat, choć możliwe, że jest jeszcze starsza.


#ciekawostki #przyroda #natura #rosliny #drzewa #amerykapolnocna #szyszki #rekordy

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

68f82c8b-925a-4425-aa61-afa187aa5f31
85734cfb-c32a-427f-b449-65ace243dc29

Zaloguj się aby komentować

Arnold Schwarzenegger reklamuje studio kulturystyki na ulicach Monachium w chłodny dzień, 1967 rok.


Kontekst zdjęcia:


We wrześniu 1967 roku Arnold Schwarzenegger w końcu osiągnął swój cel i zdobył tytuł Mister Universe w Londynie. Po chwili wytchnienia nowy mistrz powrócił do Monachium z ambicją, by wykorzystać swój nowy status w popularyzacji kulturystyki.


Początkowy punkt improwizowanej trasy znajdował się na dworcu głównym w Monachium. Arnold wykonał kilka mistrzowskich póz tuż przed kasą biletową. Ludzie zaczęli gromadzić się wokół młodej gwiazdy, zaskoczeni tak niespotykanym widowiskiem.


Źródło i więcej zdjęć:

https://rarehistoricalphotos.com/young-arnold-schwarzenegger-photos/


#fotografia #historiajednejfotografii #ciekawostki

855b9026-e2ac-4736-8950-4d9ddaef091e
c07d25fa-3b39-494d-b2d3-f2279e772e67
Gustawff

Wcale nie było chłodno...

cebulaZrosolu

@Gustawff czyli od towaru mu tak zmalał? Nie od zimna?

JackDaniels

@Gustawff zaparkowany był, ty chodzisz cały czas z kuśką wyprężoną na maksa?

JackDaniels

@alaMAkota zawsze byłem fanem Arniego, ale że zruchał jakąś tam gosposię i jeszcze zrobił jej bachora to litości...

Zaloguj się aby komentować

To nie jest „zwykły sezon”. Grypa A(H3N2) i liczby


Ciekawy post przeklejony z Reddit


Cześć, W nawiązaniu do rosnącej liczby kaszlących osób w biurach i komunikacji miejskiej, zebrałem krótki "SITREP" (raport sytuacyjny). Wiele osób pyta: „O co tyle hałasu, przecież grypa jest co roku?”.


Odpowiedź tkwi w danych. Spójrzmy na liczby z krajów, które falę mają już za sobą lub są w jej szczycie. To, co widzimy, to nie jest standardowa "górka", to statystyczny ewenement.


# 1. Co było (Japonia, USA, UK)


Zanim fala dotarła do nas, przetoczyła się przez inne kraje, dając nam wyraźne sygnały ostrzegawcze (tzw. *early warning signals*). Wspólny mianownik? Bezprecedensowa dynamika.


**Japonia (Pionowy wzrost):** Tamtejszy [system raportowania](https://kidss.city.kawasaki.jp/en/realsurveillance/report?chart=1) opiera się na liczbie przypadków na jedną placówkę medyczną.


**Wniosek:** Japonia przebiła poziom alarmowy w tempie najszybszym od 10 lat. Krzywa na wykresie nie przypominała pagórka, ale ścianę. System nie klęknął przez „nowego śmiertelnego wirusa”, ale przez czystą matematykę – wolumen chorych w krótkim czasie był miażdżący.


**USA i UK (Powyżej średniej):**


* **USA:** [Dane CDC](https://www.cdc.gov/fluview/surveillance/2025-week-49.html) pokazują, że krzywa zachorowań i hospitalizacji w obecnym sezonie wystartowała znacznie wcześniej i bardziej stromo niż wynosi 5-letnia średnia (baseline). To nie jest lekkie odchylenie, to wyraźna anomalia w dynamice.


* **UK:** Podobny trend – gwałtowny wzrost przyjęć do szpitali z powodu grypy, znacznie przekraczający standardowe scenariusze z poprzednich lat o tej porze roku.


# 2. Co jest (Polska – Tu i teraz)


Patrząc na nasze raporty (eZdrowie), realizujemy ten sam scenariusz „pionowego wzrostu”:


* **Dynamika**: Jeszcze niedawno byliśmy na poziomie błędu statystycznego (\**6** zachorowań na 100 tys.). W [ostatnim raporcie](https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/raport-o-chorobach-zakaznych?fbclid=IwY2xjawOsv2ZleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFpZDdHeVFRN1FPNG1kQ0NSc3J0YwZhcHBfaWQQMjIyMDM5MTc4ODIwMDg5MgABHrVnLdyi_nn0LyBPnRiHDXKTNLXTrfn6fOTxvBUQC2hmmKk8UXOhj2BoQawH_aem_SFHBe-1hsNxYor3cLjS2rQ) podbijamy do \**37**/100 tys.

* **Wariant**: Dominuje A(H3N2). Ten szczep (szczególnie subclade K) charakteryzuje się tym, że świetnie omija naszą „niezaktualizowaną” odporność, przez co błyskawicznie kosi całe biura i przedszkola.


# 3. Co będzie (System Stack Overflow)


To prosta matematyka przepustowości (throughput):


* **Zator, nie pomór**: Jeśli 100 tysięcy ludzi zachoruje na przestrzeni 3 miesięcy – system to wchłonie. Jeśli zachorują w ciągu 2 tygodni (a taki mamy trend) – system się korkuje.

* **Konsekwencje**:

1. Szpitale: SOR-y i oddziały pediatryczne już się zapełniają (sygnały np. z Krakowa).

2. Codzienność: Braki kadrowe w pracy, zamknięte grupy w przedszkolach, braki leków w aptekach (bo łańcuchy dostaw nie wyrabiają z nagłym popytem).

3. Święta: Kumulacja fali nałoży się na Wigilię.


**TL;DR:** Nie bójcie się, że ten wirus was „zabije” (chyba że jesteście w grupie wysokiego ryzyka), ale bójcie się paraliżu, jaki wywoła. To nie jest „zwykły sezon”, bo zwykły sezon jest rozłożony w czasie. To jest skondensowana fala uderzeniowa. Jeśli możecie – chrońcie się (maski w tłumie, higiena), żeby nie dokładać cegiełki do tego zatoru.


**P.S.** W redagowaniu i formatowaniu tego tekstu wspomagałem się sztuczną inteligencją (AI)


#wiadomoscipolska #ciekawostki #zdrowie

2dbd880d-5154-4a8b-b863-b2944d14dd6b
5fae9797-3da0-4574-b651-b84abf6fadb0

My mamy zamek w Stobnicy a Francuzi budują swój.

Z tym ze Château de Guédelon budowany jest zgodnie z prawem i wyłącznie przy użyciu średniowiecznych technik i narzędzi a całe przedsięwzięcie to jedyny w swoim rodzaju archeologiczny eksperyment. Zamek jest budowany juz ponad 25 lat, kamień po kamieniu. Budowę rozpoczęto w 1997.


https://en.wikipedia.org/wiki/Gu%C3%A9delon_Castle

https://www.guedelon.fr/en/

https://www.facebook.com/Guedelon


Zdjęcia rok: 2000, 2008, 2017 i 2023


#historia #budownictwo #ciekawostki #zamek #francja

c88863ce-cc0d-47fe-9940-998a64b87293
Opornik

@4pietrowydrapaczchmur Fajny eksperyment ale jestem przekonany że ówcześni mistrzowie już by go dawno postawili.

AureliaNova

@Opornik bo to ma być właśnie eksperyment. Kilku zajawkowiczow postanowiło się pobawić, przy okazji weryfikując współczesne teorie. A czas jest też zależny od budżetu i ilości pracowników - są zamki, które powstawały dłużej niż 25 lat, bo mieli mniejsze fundusze niż ci tutaj :P

A współcześni mistrzowie by już z 20 takich postawili

Zaloguj się aby komentować

korfos

Ciekawe czy był języczek?

madhouze

@korfos na pewno, w sosie chrzanowym

Zaloguj się aby komentować

Ucieczka zieleni - Rozplątujemy DNA - Sztuczny język do chili | Czytamy naturę 272

W 272. odcinku "Czytamy naturę" usłyszymy o:

  • zielonym barwniku, który z czasem ucieka do wnętrza obrazów;

  • pięknych wizualizacjach nukleosomów, czyli szpulek, na które nawija się DNA;

  • hydrożelowym detektorze kapsaicyny.

#ciekawostki #czytamynature #hydepark #copernicus #lukaszlamza

Zaloguj się aby komentować

Alembik

@Sensination Jakby było więcej neogotyckich wieżowców i decopunk to bym stwierdził, że to Gotham.

W ogóle uwielbiam Gotham w wizji Tima Burtona.

Hejt0

Ja widziałem u Muhameda Atty 🤣

ZohanTSW

A co się z tymi tapetami działo 10 lat później?

AureliaNova

@ZohanTSW ludzie musieli przemalowywać. Strasznie problematyczne.

ZohanTSW

@AureliaNova producenci niebieskiej farby mieli żniwa

Zaloguj się aby komentować

Lata 50. ubiegłego wieku ciężarówka z Dylewa wiezie gości weselnych do Gierzwałdu, przy samochodzie stoi ówczesny pastor.

Zdjęcie z książki Waldemara Mierzwy.

#wzgorzadylewskie #warminskomazurskie #ciekawostki #starszezwoje #zuchpostuje #ciekawostkihistoryczne #wesele

4ca6fadd-1fb1-405b-b2e8-716d96ee7298

Zaloguj się aby komentować

#losowemiasto <-- Tag do obserwowania

#ciekawostki #historia #ciekawostkihistoryczne #suseuspamuje

  • Miasto: Puławy – miasto w zachodniej części województwa lubelskiego w pobliżu granicy województwa mazowieckiego, siedziba powiatu puławskiego i gminy wiejskiej Puławy, położone nad Wisłą, na skraju Małopolskiego Przełomu Wisły, największe miasto województwa lubelskiego niebędące miastem na prawach powiatu, a także największe miasto nadwiślańskie między Krakowem a Warszawą względem liczby ludności które w 2022 r. liczyło 44 504 mieszkańców, Wieś Pollawy pojawiła się w dokumentach po raz pierwszy w 1489 r., prawa miejskie uzyskane w 1906 r. spotkacie tam cebule z rosołu oraz azoty i trochę szczypioru.

  • Wieś: --

  • Data wykonania zdjęcia: Rok 1970

  • Opis zdjęcia: Kartka z Puław – Zakłady Azotowe, obecnie przy ul. Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13

  • Zwycięzca losowania: @bori

Jak chcesz wziąć udział w losowaniu kolejnego miasta kliknij w ten link

7438b405-b509-453b-af1f-8386360c0f2a
cebulaZrosolu

@suseu a tak teraz wyglada.


Dziekuje boruś :* @bori

96b7f236-da7c-4a3e-aacc-cdf04ae17671
cebulaZrosolu

W sumie to stare zdjecie, tego starego komina juz nie ma z 8 lat

bori

@cebulaZrosolu Proszę :-*

Zaloguj się aby komentować

Endrevoir

Jakie fajne święto dziś!! Aż się herbaty napiję z tej okazji ;)

Zaloguj się aby komentować

#losowemiasto <-- Tag do obserwowania

#glupiehejtozabawy #suseuspamuje

#ciekawostki #historia #ciekawostkihistoryczne

Codziennie lub w miarę możliwość będę wrzucał jakieś historyczne zdjęcie z jakiejś miejscowości w Polsce.

Aby wziąć udział w losowaniu miejscowości wystarczy wygrzmocić ten wpis.

O nazwę miejscowości będę pytał po wylosowaniu pioruna z tego wpisu poprzez hejto los.

Losowanie odbywać się będzie po godzinie 20, jeśli osoba biorąca udział w losowaniu wie, że może być niedostępna po tej godzinie, proszę niech profilaktycznie zostawi komentarz z nazwą miasta lub wsi w tym wpisie.

Dodam że nie ma ograniczeń dla użytkowników, można plusować ten wpis za każdym razem nawet jeśli już wygrałeś, i można cały czas prosić o zdjęcie z tego samego miasta nawet jeśli już zostało wylosowane, a jeśli się zdarzy że nie ma już zdjęć z danej miejscowości to użytkownik zostanie poproszony o podanie nazwy innej miejscowości.

Dopuszczam możliwość wpisania nazwy jakiejś wsi, ale nie obiecuje że znajdę zdjęcie z tej miejscowości oraz proszę o podanie dokładniejszych danych jak np. powiat i województwo.

Dziś pod wieczór zrobię losowanie a jutro z rana dodam zdjęcie z opisem.

Brak odpowiedzi i brak podania nazwy miasta przez wylosowaną osobę w godzinach między 20 a 7 rano, będzie skutkował tym że OP sam wybiera za wylosowanego miejscowość.

Zaloguj się aby komentować

#hejtobry, cześć hej(t)o. Dzisiaj mamy 15 grudnia. Słoneczko wschodzi o 07:37 (1 minuta później), a zachodzi o 15:26 (praktycznie jak wczoraj). A co więcej:

  1. Hodiaŭ estas la Tago de Esperanto - czyli „dzisiaj mamy dzień Esperanto” - szkoda, że się nie przyjęło. Za dużo języków na świecie. Nie mówcie ruskim, bo źle podchodzą do ich redukcji, no chyba że ruskiego to wtedy dobrze xD. A święto dzisiaj, bo w 1859 w Białymstoku urodził się Ludwik Zamenhof - lekarz i jego twórca.

  2. Dzień Herbaty - wchodźcie we mnie pyszniutkie listeczki owocowo-miętowo-zielono-szałwiowo-pigwowo-hibisusowo-cytrynowo-imbirowo-biało-wiśniowo-pomarańczowo-leśnoowocowo-jabłkowo-earlgreyowo-żurawinowo-opuncjowo--rumiankowo-bori-pigwowo-brzoskwiniowo-dzikoróżowo-jasminowo-ceylońsko-aroniowo-czystkowo-malinowo-czarno-jagodowo-meliskowe.

  3. W 1433 Polska a Zakon Krzyżacki podpisali rozejm kończący wojnę czteroletnią między nimi w latach 1431-1435? Co? Rozejm 2 lata przed końcem wojny? A, bo jeszcze Litwini się tłukli z nimi 2 lata. Ale jak to czteroletnią? A Grunwald w 1410? Pokój kruchy jak biszkopcik do ciasta, ew. pokój na bliskim wschodzie, czy zapewnienia roSSji o pokoju.

  4. Pamiętacie wczorajszy wpis o patencie na maszynę do gwintowania śrub i nakrętek, który ponoć przetrwał pożar? No, to ten pożar ponoć miał miejsce dziś w 1836 w hotelu w Waszyngtonie (kto tam chowa patenty?!). Podejrzewano podpalenie, ale ostatecznie uznano to za wypadek, bo drewno opałowe przechowywano niedaleko miejsca, gdzie pozbywano się popiołu xD. Jeszcze palarnię otwórzcie obok stacji benzynowej xDDD. W wyniku tego wypadku utracono 9957 patentów oraz 7000 modeli patentowych (miniaturowych modeli demonstrujących działanie wynalazków). Od tego czasu przeorganizowano system patentów w USA, nadawano im numery (wczorajszy patent miał tylko datę) oraz wymagano tworzenie różnych kopii. Foto pożaru pod wpisem jako pierwsze… ale czy aby na pewno?

  5. W 1903 Italo Marchiony (fajne imię i nazwisko) w USA opatentował przyrząd do formowania lodów, a dokładniej na waflowe kubeczki (pisał o wyjmowaniu kubeczków z przygotowanej pasty które nie pękają przy wyciąganiu). Na początku myślałem, że to kostkarka xD. Foto patentu jako druga fotka pod wpisem. Ogólnie facet ponoć był też wynalazcą lodów w różku na 7 lat przed tym patentem, ale nie ma na to potwierdzenia. I tak, był Włochem. I dziękuję za cudowny wynalazek.

  6. W 1948 z połączenia PPS i PPR powstała PZPR <tfu!>

  7. W 1961 sąd w Jerozolimie skazał na karę śmierci Adolfa Eichmana - głównego koordynatora planu „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Jest szansa, że wcześniej wiedział. Bo po tym jak ukrył się w Argentynie i po latach znalazł go Mosad, porwał, odurzył narkotykami i ukrył w samolocie to na pewno już potem wiedział. Do samego końca mówił, że był nic nie znaczącym trybikiem w maszynie.

  8. W 1964 Kenneth Olsen opatentował pierwszą praktyczną pamięć operacyjną do komputerów opartą o magnesowanie malutkich magnesowych krążków (rdzeni). Rysunek patentu nudny (a @myoniwy pewnie ma go w głowie), to nie wstawiam. Ciekawe jest za to, iż stwierdził, że „nie ma powodu aby ktokolwiek w domu posiadał komputer”. Potem się tłumaczył, że chodziło mu o centralny komputer sterujący wszystkim („Alexa, pomiń boriego i puść mi szanty”). Ta… jasne.

  9. W 1970 radziecka sonda Venera 7 (piękna nazwa jak na ten „kraj”) doleciała na Wenus i wypuściła lądownik, który przesyłał dane na Ziemię. Był to pierwszy twór człowieka, który nadawał z innej planety. Po wylądowaniu działała (ponoć) ok. 20 minut, bo Wenus to ciepły gejuru z temperaturą ok. 475°C oraz ciśnieniu ok. 90k hPa. Trochę sporo.

  10. W 1999 odlano w Japonii największą na świecie sztabę złota o masie 200 kg. Znalazłem info, że potem była jeszcze o masie 250kg - foto pod wpisem bo pierwszej nie znalazłem. Dotykałbym. Sztabkę złota też. Ostateczny rekord pobito dopiero w 2024 przez Zjednoczone Emiraty Arabskie (300.12kg) <its_so_fu..ing_big_meme.jpeg>

  11. W 2016 w polskim sejmie chcieli przepchać wewnętrzne przepisy, które mocno ograniczyły dostęp dziennikarzy - nie wolno byłoby nagrywać posłów przed/po obradach, nagrywania ich odbywałyby się w specjalnym miejscu 150 metrów od budynku sejmu, czy ograniczeniu liczby osób do 2 na redakcję. Spotkało się to z ostrą krytyką wielu stacji i redakcji, którzy zrobili „dzień bez polityków”. Piękny to był dzień. A przepisy - ha-tfu! Bez tego nie byłoby jedynych, pięknych i prawdziwych, nieudawanych patostreamów.

  12. W 2019 japoński rząd zatwierdził budowę Hyper-Kamiokande. Największego na świecie centrum badawczego do wykrywania neutrin i ciemnej energii. Ma być gotowe do użytku w 2027 <wzdycha_do_polskiej_elektrowni_jądrowej_i_polskiej_izery>. Ma on współpracować czy już współpracuje z podmiotami z 20 krajów - w tym krakowskim AGH, Uniwersytetami Śląskimi, Wrocławskimi, Warszawskim, czy Centrum Kopernika. Poland może jednak <stronk>?


W Ancjum w 37 urodził się Nero(n) Burning ROM. Dziękujemy za fajny programik do przegrywania płyt CD.

Urodził się Niels Ryberg Finsen - duński lekarz, który dostał Nobla za jego badania nam leczeniem gruźlicy, a także za stworzenie nowoczesnej metody leczenia światłem - fototerapii. Tymczasem ja, co zasłaniam rolety i używam #tylkonocny wszędzie bo nie lubię jak coś mi świeci po oczach. Ostatnio w biurze miałem batalię z kolegami (co wrócili z Home-ofice) co mi światło zaczęli zapalać przed moim biurkiem a nad ich głowami i mnie to wkurzało na tyle, że se siedzę czasem w bejsbolówce xDDD

W 2022 zmarł Andrzej Matul - polski lektor (np. w Madagaskarze, Flinstonach, Pianiście, Powrotu do Przyszłości itp.), ale też dziennikarz radiowy, który prowadził m.in. „Lato z Radiem” w Programie Pierwszym Polskiego Radia. Lubię tę melodyjkę. Szkoda faceta :/

Pozdrawiam cieplutko, zwłaszcza piekielnych piromanów @HomikHaosu oraz @niebylem - mam nadzieję, że publika zna Bogdana za niecałe trzysta, a jak z fakturą będzie drożej ( ͡° ͜ʖ ͡°)
#ciekawostki #ciekawostkizdupy

6c81cb57-5496-4418-b647-4d6d397a0da2
abd661bb-2963-4aa5-87e3-76e6e5d9d012
acd2eac4-9b54-4513-8148-56b79f7a9cf8
ataxbras

@Atexor Co do punktu ósmego to fejk. W każdym razie, jeśli chodzi o pomijanie. Alexa ma t wbudowane.

Ale nawet gdyby nie miała, to najnowsza dyrektywa UE załatwi sprawę, załączam...


5eb550d7-09d4-4a67-83a5-c5a99ba6fcf4
05b04a51-d337-4a8b-888a-a0e9b87597b5
1de12f34-74fd-44e6-9e9d-4f4178eef4a5
8ea6b147-4c9e-4c45-be6e-d5bf07524ef9
c21def80-3052-4966-8885-4893f6fb8667
ataxbras

Dyrektywa ta ma na celu wprowadzenie pomijania realizowanego sprzętowo, bo okazało się że portale, jak choćby Hejto, niedostatecznie realizują pomijanie na drodze programowej.

Atexor

@ataxbras bardzo podoba mi się ta dyrektywa - widzę naoracowanko teamu Alexy aby działało poprawnie. @bori jest zadowolony xD


A wracając do clue to było to pół-żartem z tym pomijaniem. Ciekawe jak z ew. włamaniem, bo mimo szyfrowania E2E mam obawy przed tego typu nasłuchem.


Choć szkoda, że ta dyrektywa weszła niedawno patrząc na datę. Parę lat temu rozmawialiśmy z kolegą w biurze u myciu roweru na myjni. Ja - człowiek co uwala appki w tle, leci na custom ROMach, wszystkie niepotrzebne uprawnienia poblokowane, zadowolony wchodzę na fb za parę minut a tu jeb na początku reklama myjni w moim mieście kilkaset metrów ode mnie xD


A nigdy nie miałem reklam myjni. Wtedy zacząłem mieć naprawdę srogie wątpliwości co do prywatności. I do teraz nie wiem jak to fb zrobił. Obstawiam, że Google nasluchiwalo (bo kernel musi mieć dostęp do mikro) i posłało im info na reklamę.

572a7925-ada7-4f0a-a0f0-7df20c2e8555
Cinkciarz

@Atexor

90k hPa.

Czyli 9 MPa

Atexor

@Cinkciarz podałem w hekto bo jest nam znane, a nie jest "prosto" przeliczane, tj. 1000 hPa to 0.1 mPa. Ktoś, kto nie siedzi w tych jednostkach pomyśli mega i pewnie zrobiłby z automatu przelicznik razy 1000 czyli 9mPa = 9000 hPa a to źle. A przynajmniej ja bym zrobił xD

myoniwy

@Cinkciarz @Atexor Kurwa, ała, mój mózg.

niebylem

@Atexor hehe było zimno a tera jest ciepło - wszystko się zgadza, tak ma być

Zaloguj się aby komentować

Aleksandros

@Rzeznik Przecież to roztopione lody. Nie wkręcaj ludzi!

enkamayo

Rozmiar tych chmur przekracza pewnie kilkakrotnie Ziemię.

Cinkciarz

@Rzeznik Niezmiennie mnie te jowiszowe chmury dziwią, dlaczego tam jest tyle kształtów i kolorów, a jeszcze się to całkiem nie wymieszało. Wyglądają troche jak śmietanka wlana do kawy, zanim zaczniesz dobrze mieszać. Pozostałe gazowle i lodowe giganty już zblendowały wszystko na gładko, a ten jakoś nie

jkeen

@Cinkciarz 99,9% masy ziemskiej atmosfery znajduje się poniżej 50km, a umowna "granica kosmosu" to 100km (ISS lata około 400km od powierzchni Ziemi), a Jowisz składa się prawie wyłącznie z gazu (czyli setki razy grubsza atmosfera). Ziemia robi jeden obrót wokół własnej osi w 24h, a Jowisz jest 10 razy większy i potrzebuje tylko 10h na pełen obrót - czyli dużo większy efekt Coriolisa. Mamy na Ziemi burze, huragany i ekstremalne zjawiska pogodowe trwające tygodnie - np. cyklony tropikalne, więc nie powinien nas dziwić cyklon trwający ponad 400 lat na Jowiszu (WCP) i inne zawirowania jego atmosfery.

Zaloguj się aby komentować

Alawar

@skorpion Zgaduje twój nick że zainspirowałeś się MK

skorpion

@Alawar nie znajomi blokersi mi tak nadali po pewnej imprezie

Alawar

Ta to mój Józio! On jest skorpionem?

81213653-9d6d-4665-b7be-6ffcf6d12d40
3fdbe2cb-ce04-4a9d-8a48-da838ed945fe

Zaloguj się aby komentować

winiucho

@dolchus chyba nie pił wódzi bo jak to inaczej wytłumaczyć?

Zaloguj się aby komentować

Kolejna ciekawostka o Słowianach, czyli skąd wiadomo, że rozeszli się po połowie Europy z jakiejś długo izolowanej od świata praojczyzny?


Jedną z wskazówek, że tak właśnie było, jest język. Jakkolwiek wiedziałam o tym, to nie wiedziałam dokładnie, w jaki sposób, co dokładnie w tym języku wskazuje na prawdziwość powyższej tezy.


Jedną kwestią językową jest podobieństwo wszelkich języków słowiańskich. Znając tempo ewolucji języków, czyli zmian zachodzących w tym samym języku używanym przez odległe społeczności, można stwierdzić, że w V wieku n.e (czyli pierwszych historycznych wzmianek o Słowianach, a także znalezisk archeologicznych kultury słowiańskiej na terenach Polski czy południowej Europy) wszyscy Słowianie władali jednym językiem - który, tak jak dzisiaj języki był identyfikatorem ich kultury i społeczności (patrz np. Ślązacy czy Walijczycy). Zwali się "Słowianami" czyli "tymi, którzy umieją mówić", natomiast swoich sąsiadów nazywali "Niemcami", czyli "niemymi, tymi którzy nie umieją mówić". Nawet dziś, po upływe 1500 lat od rozdzielenia, języki słowiańskie są na tyle do siebie podobne, że możemy się porozumieć.


To pierwsza poszlaka, że język ten powstał na izolowanym, niewielkim obszarze - na tyle niewielkim, że w V wieku n.e. nie było w nim jeszcze jakichś znaczacych regionalnych różnic. Gdyby ten obszar był większy, to różnice by były - nie było kiedyś szybkiego transportu, edukacji, książek, telewizji, która utrzymywałaby jednolitość języka. Jedyne, co utrzymywało jednolitość języka, to bliskość geograficzna. W momencie, kiedy ta bliskość znikła (migracja Słowian po całej Europie), język każdej grupy zamieszkującej inny region zaczął niezależnie ewoluować i zmieniać się.


Druga poszlaka to to, że język ten nie ma żadnych bliskich krewnych - nie było w tamtym czasie ani współcześnie żadnych języków pokrewnych, które oddzieliłyby się np. kilkaset lat wcześniej i dziś mielibyśmy jakiś język podobny do słowiańskiego, ale nie będący słowiańskim. Zatem kolejna wskazówka, że był wykształcony i używany przez społeczność, która długo nie wychylała nosa poza swoje zadupie.


Trzecią poszlaką jest jego złożoność. Czasami oglądam sobie rolki o ciekawostkach językowych i ostatnio - w zupełnie innym kontekście niż Słowianie - dowiedziałam się, że języki w miarę rozpowszechniania się (używania przez coraz większą ilość ludzi) mają tendencję do upraszczania - gramatyki, słowotwórstwa, formy oboczne i wyjątki zanikają a zostają jakieś proste reguły, których nauczyć mogą się nie tylko osoby natywnie się nim posługujący od urodzenia, ale także uczące się go starsze osoby. Najbardziej skomplikowane i dziwaczne języki - z dźwiękami typu mlaskanie, osiemdziesiąt spółgłosek - mają społeczności zamieszkujące jakieś odosobnione regiony.


Język słowiański zawiera również wiele głosek trudnych do wymówienia dla obcokrajowców, a także skomplikowane (w porównaniu do np. angielskiego) odmiany czasowników przez przypadki, rodzaje, czasy, z dużą ilością wyjątków i form obocznych, co też jest kolejną poszlaką wskazującą na to, że kształował się na niewielkiej i izolowanej od kontaktów z resztą świata przestrzeni i "nie było zapotrzebowania" żeby upraszczał się do form łatwiejszych do przyswojenia dla osób nie posługujących się nim natywnie.

Gdzie była owa przestrzeń, kolebka Słowian? Nadal na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ale większość dowodów (w tym ostatnie analizy genetyczne) wskazuje na bagna i lasy Polesia, między Białorusią i Ukrainą.

#slowianie #ciekawostki #historia

Fly_agaric

Uwielbiam te rozkminy.

Polecam ten kanał - to jest potomek słynnego tego etnologa B.Malinowskiego.

https://www.youtube.com/@gosciwit_malinowski

Zaloguj się aby komentować

dolchus

Francuzi to najczesciej mają pomysły jak polscy producenci filmowi: ciekawe ze spiedrolonym wykonaniem xD

Zaloguj się aby komentować

Następna