#astrofizyka

4
35

Twierdzenie van Citterta–Zernikego o koherencji przestrzennej promieniowania, w przyosiowym przybliżeniu falowym, w którym funkcja wzajemnej koherencji jest transformatą Fouriera rozkładu źródła.


Czy jak kto woli:

Twierdzenie van Citterta–Zernikego o koherencji przestrzennej promieniowania w furierowskim przybliżeniu transmitancji próżni przyosiowej.


Twierdzenie dzięki któremu funkcjonuje Teleskop Horyzontu Zdarzeń, którego zadaniem jest obserwacja przestrzeni kosmicznej znajdującej się w bezpośredniej bliskości czarnej dziury z rozdzielczością kątową porównywalną do rozmiarów horyzontu zdarzeń czarnej dziury.


Albo prościej: wykorzystywanie wiele teleskopów rozsianych na całej planecie "jednocześnie", aby zdolność obserwacyjna takiego tworu zaczynała dorównywać pojedynczemu teleskopowi wielkości całej ziemi.


Pierwszy obrazek, teleskopy programu "Teleskop Horyzontu Zdarzeń".

Drugi obrazek, "zdjęcie" czarnej dziury M87 wykonane w zakresie fal radiowych, przekształcone do zakresu optycznego.


#nauka #fizyka #astronomia #astrofizyka #matematyka

91c51433-a923-4b0b-8527-8cfe72e7eeb4
cb099629-5b84-4feb-9e85-ebfcc565ab2d
razALgul

@Marchew a teraz mam dla Ciebie misję. Wytłumacz to laikowi. Ztego co rozumiem (opis+zdjęcia), doszło do jakiś zmian. I co to znaczy?

Zaloguj się aby komentować

Zaloguj się aby komentować

#astronomia #fizyka #astrofizyka #nauka


https://youtu.be/i7Rx6ePSFdk


Criticisms

The interpretations of relativity used in the Rietdijk–Putnam argument and the Andromeda paradox are not universally accepted. Howard Stein[5] and Steven F. Savitt[6] note that in relativity the present is a local concept that cannot be extended to global hyperplanes. Furthermore, N. David Mermin[7] states:


That no inherent meaning can be assigned to the simultaneity of distant events is the single most important lesson to be learned from relativity. —  David Mermin, It’s About Time


https://en.wikipedia.org/wiki/Rietdijk%E2%80%93Putnam_argument

Zaloguj się aby komentować

Trochę nauki na dobry początek poniedziałku. Powered by Philomena Cunk. Zadawanie takich pytań to już jakiś rodzaj sztuki i mam wrażenie, że nie jest takie proste, jak się wydaje. XD


Zostawiam, bo nie wszyscy znają, a kontent dziwenny w opór. No i łatwiej będzie zrozumieć o co chodzi ze wczorajszym memem z Marksem.

#czerstwyhumor #philomenacunk #sowapogodzinach #astrofizyka #nauka #briancox

Swoją drogą Brian to chyba moja topka naukowców.

On i Leonard Susskind.

Foofy_Shmoofer

@Dziwen Brian Cox i Sean Carrol są super. Można ich wykładów słuchać godzinami.

DKK

-coś tam coś tam?

-yyy, no

Lemon_

@Dziwen Oglądając te wywiady nie mogłem się nadziwić, jak ci naukowcy są w stanie utrzymać powagę słuchając jej komentarzy. Myślę, że zdawali sobie sprawę, że to program rozrywkowy, ale pewnie było masę powtórek ujęć. Ja bym rył ze śmiechu, albo chociaż szczerzył zęby.

Zaloguj się aby komentować

Astronomowie potwierdzają istnienie samotnej czarnej dziury

Zespół astronomów z Instytutu Naukowego Teleskopu Kosmicznego, współpracując z kolegą z Centrum Nauki o Egzoplanetach Uniwersytetu w St Andrews oraz z innym naukowcem z Europejskiego Obserwatorium Południowego, potwierdził istnienie samotnej czarnej dziury. W swoim artykule opublikowanym w The Astrophysical Journal grupa opisuje, w jaki sposób przeanalizowała nowe dane dotyczące obiektu, który zaobserwowali kilka lat temu, aby potwierdzić jego tożsamość.


W 2022 roku członkowie w zasadzie tego samego zespołu poinformowali o odkryciu tak zwanego „ciemnego obiektu”, poruszającego się przez konstelację Strzelca. Zasugerowali wówczas, że może to być samotna czarna dziura. Niedługo później drugi zespół badawczy zakwestionował ten wynik, sugerując, że obiekt ten jest raczej gwiazdą neutronową.


Po dalszej analizie i obserwacjach tego obiektu pierwotny zespół badawczy zebrał więcej dowodów potwierdzających ich początkową hipotezę, że najprawdopodobniej jest to samotna czarna dziura.


Przed tym nowym odkryciem wszystkie zidentyfikowane czarne dziury miały również gwiazdę towarzyszącą — były odkrywane dzięki swojemu wpływowi na światło emitowane przez tę gwiazdę. Bez takiej gwiazdy towarzyszącej dostrzeżenie czarnej dziury byłoby bardzo trudne. Ta, którą zidentyfikował zespół, została zauważona tylko dlatego, że przeszła przed odległą, nietowarzyszącą gwiazdą, powiększając jej światło i na krótki czas przesuwając jej pozycję na niebie.


https://phys.org/news/2025-04-astronomers-lone-black-hole.html


#astronomia #czarnadziura #astrofizyka

Kuba0788

Zeżarła cały okoliczny granulat dla czarnych dziur i teraz udaje niewiniątko.

Zaloguj się aby komentować

Soczewka grawitacyjna Słońca lub soczewka grawitacyjna (SGL - solar gravitational lens) to teoretyczna metoda wykorzystania Słońca jako dużej soczewki dzięki efektowi fizycznemu zwanemu soczewkowaniem grawitacyjnym. Jest ona uważana za jedną z najlepszych metod bezpośredniego obrazowania nadających się do zamieszkania egzoplanet.


[...]


W 2020 roku fizyk z NASA, Slava Turyshev, przedstawił swój pomysł na bezpośrednie wielopikselowe obrazowanie i spektroskopię egzoplanety za pomocą misji z wykorzystaniem soczewki grawitacyjnej Słońca. Taka soczewka mogłaby odtworzyć obraz egzoplanety z rozdzielczością powierzchni na poziomie 25 km w ciągu 6 miesięcy czasu integracji, co wystarczyłoby, aby zobaczyć cechy powierzchni oraz oznaki zdolności do podtrzymania życia. Jego propozycja została wybrana do fazy III programu NIAC 2020 (NASA Institute for Advanced Concepts). Turyshev proponuje użycie realistycznych rozmiarów żagli słonecznych (16 paneli o powierzchni 103 m²), aby osiągnąć potrzebną wysoką prędkość w peryhelium (~150 km/s), umożliwiając dotarcie na odległość 547 jednostek astronomicznych w ciągu 17 lat.


https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_gravitational_lens


Wspomniana praca (w obrazkach są symulacje jak taki obraz egzoplanety by mógł wyglądać gdyby nią była Ziemia):

https://arxiv.org/abs/2002.11871


Więcej: https://www.centauri-dreams.org/2023/02/08/a-mission-architecture-for-the-solar-gravity-lens/


#misjekosmiczne #astronomia #optyka #fizyka #astrofizyka #ciekawostki

d8a65047-9bdb-49c9-88d7-05fe5e37d3a0
86afbaf9-7300-477b-8da2-2bd4c2ae7bb0
Cinkciarz

@Deykun jak to 537 au??? Pluton nie dochodzi nawet do 50 au. Voyager zrobił 160 au w 47 lat, a miał kilka asyst grawitacyjnych, to teraz zrobimy coś szybszego?

Deykun

@Cinkciarz

Sond które wysłaliśmy poza układ słoneczny nie wysłaliśmy tam celowo, chcieliśmy żeby mijały obiekty w nim jak najdłużej.


Jak byśmy chcieli wysłać sondy w konkretne miejsce poza układem to asysty grawitacyjne byśmy mogli zrobić o wiele potężniejsze.


Z sondą do Plutona mogliśmy dolecieć szybciej z asysty przy Jowiszu czy Saturnie (już nie pamiętam), ale przez to byśmy go omineli szybciej - New Horizons tylko koło niego przeleciał, a nawet jakbyśmy planowali jakiś lądownik albo coś na orbicie Plutona to musielibyśmy mieć dość energii żeby wyhamować albo wystrzelić coś z takiej asysty.


A z wolniejszą asystą mamy większe okno do robienia pomiarów i potrzebujemy mniej energii na hamowanie.

Cinkciarz

@Deykun ma to sens. Myślałem że Voyagery są szybkie, bo konfiguracja planet pozwalałna na dużo asyst, ale to faktycznie mogło chodzić o to że były blisko siebie i można było po prostu złapać kilka srok za ogon.

Zaloguj się aby komentować

Eksperyment Homestake

Eksperyment Homestake przeprowadzili astrofizycy Raymond Davis Jr. i John N. Bahcall w latach 60. XX wieku. Celem było wykrycie i zliczenie neutrin emitowanych przez reakcje termojądrowe w Słońcu. Wyniki eksperymentu wykazały tylko jedną trzecią oczekiwanej liczby neutrin, co stworzyło tzw. problem neutrin słonecznych. Eksperyment był przeprowadzany w latach 1970–1994. Rozwiązanie problemu przyszło dopiero później, dzięki odkryciu oscylacji "smaków" neutrin.


Metodologia:

Eksperyment odbywał się w kopalni Homestake w Dakocie Południowej. Pod ziemią umieszczono 380 m³ płynu bogatego w chlor (perchloroetylen). Neutrino zmieniało atom chloru na izotop argonu-37, który następnie zbierano i zliczano.


Wnioski:

Eksperyment był pionierski w detekcji neutrin, choć wykrywał tylko jeden z trzech "smaków." Davis otrzymał za to w 2002 roku Nagrodę Nobla z fizyki, dzieląc ją m.in. z Masatoshi Koshibą.


https://en.wikipedia.org/wiki/Homestake_experiment


Oscylacje neutrin – zjawisko zaproponowane, aby wyjaśnić zbyt małą liczbę neutrin pochodzących ze Słońca obserwowanych na Ziemi (tzw. problem neutrin słonecznych).


[...]


Liczba neutrin słonecznych obserwowanych w detektorach neutrin, takich jak Super-Kamiokande, jest trzy razy mniejsza od oczekiwanej wartości wyliczonej teoretycznie.


Aby to wyjaśnić, zaproponowano teorię, zgodnie z którą każdy stan zapachowy neutrina może przejść w inny stan na skutek propagacji. W ziemskich detektorach rejestrowane są tylko neutrina elektronowe, zatem ich liczba obserwowana na Ziemi będzie rzeczywiście trzy razy mniejsza, gdyż istnieją trzy rodzaje neutrin i statystycznie tylko jedna trzecia z nich będzie neutrinami elektronowymi.


https://pl.wikipedia.org/wiki/Oscylacje_neutrin


Super-Kamiokande albo Super-K (ang. Super-Kamioka Neutrino Detection Experiment) – wodny detektor promieniowania Czerenkowa o masie 50 000 ton, znajdujący się w kopalni niedaleko miejscowości Kamioka w Japonii. Kontynuacja prowadzonego w latach 1983–1995 eksperymentu Kamiokande (ang. Kamioka Nucleon Decay Experiment) z mniejszym 300-tonowym detektorem[1].


Początkowo służył do poszukiwań rozpadu protonu, a od 1986 roku do rejestracji neutrin słonecznych. Neutrina wykrywa się poprzez promieniowanie Czerenkowa emitowane przez cząstki wybite (lub powstałe) w oddziaływaniu z neutrinem.


Detektor Super-Kamiokande został oddany do użytku w 1996 roku. Po dwóch latach jego działania opublikowano wyniki badań na temat neutrin atmosferycznych powstających w ziemskiej atmosferze w oddziaływaniach z promieniowaniem kosmicznym. Stwierdzono zależność liczby neutrin mionowych od odległości, jaką przebyły (odległość można oszacować znając kierunek lotu neutrina), co jest dowodem na tzw. zjawisko oscylacji neutrin.


https://pl.wikipedia.org/wiki/Super-Kamiokande


#astronomia #astrofizyka #fizyka #fizykakwantowa

7d0f7ded-0cc5-4995-9a60-a21056f781e7
fda186cb-18ec-4350-a8a4-0132a67644e6
noriad

@Deykun Zdjęcie lokacji niczym jakiś level z Half-Life

Zaloguj się aby komentować

Nazwa pierwiastka Hel / Helium pochodzi od Helios (słońce po grecku), bo najpierw go wykryliśmy na nim.

Nazwa helu pochodzi od greckiego ἥλιος, od greckiego Tytana Słońca, Heliosa, łac. helium, czyli oświetlony.


[...]


Po raz pierwszym istnienie helu zaobserwowano w 1868 roku w widmie chromosfery Słońca jako jasnożółtą linię o długości fali z 587,49 nm. Dokonał tego francuski astronom Jules Janssen podczas całkowitego zaćmienia Słońca obserwowanego w Guntur w Indiach. Jednak początkowo przyjęto, że linia ta zawiera sód i dopiero angielski astronom Norman Lockyer doszedł do wniosku, że było to spowodowane przez pierwiastek nieznany na Ziemi. Lockyer wraz z angielskim chemikiem Edwardem Franklandem nazwał nowy pierwiastek greckim słowem oznaczającym Słońce, czyli helios.


W 1895 roku szkocki chemik Sir William Ramsay traktując mineralny cleveit kwasami mineralnymi wyizolował hel w warunkach eksperymentalnych. Poszukiwał on argonu, lecz po wyizolowaniu azotu i tlenu z gazu uwolnionego przez kwas siarkowy zauważył jasnożółtą linię widmową, która została zidentyfikowana jako hel przez Lockyera i brytyjskiego fizyka Williama Crookesa. W tym samym roku hel został wyizolowany także przez Teodora Cleve’a i Abrahama Langleta w Szwecji, a ponadto określono masę atomową nowego pierwiastka. W kolejnych latach badacze odkrywali strukturę oraz właściwości helu.


https://www.ekologia.pl/slownik/hel/

#astrofizyka #chemia #ciekawostkietymologiczne #etymologia

koszotorobur

@Deykun - a Słońce składa się z około 3/4 wodoru i tylko niecałej 1/4 helu - więc geneza nazwy pierwiasteka bardzo ciekawa.

Zaloguj się aby komentować

879 + 1 = 880


Tytuł: Kosmiczne Rosterki

Autor: Neil deGrasse Tyson

Kategoria: Popularno-naukowe

Wydawnictwo: Insignis

Liczba stron: 348

Ocena: 5/10


Na razie ostatnia ode mnie książka od tego autora, bo więcej nie mam. W moim odczuciu najsłabsza. Wybór tematów wg mnie gorszy, końcowe nie były już popularno-naukowe, tylko lekko zahaczały o astrofizykę. Dla mnie lekkie rozczarowanie. 


Wygenerowano za pomocą https://bookmeter.xyz


#bookmeter #ksiazki #czytelnistwo #astrofizyka

0fc1743c-d7b6-4ff9-918f-be74815bd2c2
pszemek

@Endrevoir Black Science Guy, jakoś za nim nie przepadam xd

Zaloguj się aby komentować

myoniwy

@Opornik To każdy naukowiec publicysta to stwierdzi. Granty za ilość cytowań i publikacji. To napędza patologię i lanie wody zamiast wartościowych publikacji.

Rocznie są publikowane grube setki tysięcy publikacji, wielokrotnie ludzie nie są nawet na bieżąco bo zanim wezmą się za czytanie (jak ją znajdą) to już jest kolejna uzupełniająca lub obalająca daną tezę.


Np jak to było z Fosforowodorem na Wenus. Ogłosili że znaleźli PH3 w atmosferze i że na podstawie innej pracy stwierdzają że tam jest życie. Tyle że tą drugą pracę napisali ci sami ludzie rok wcześniej, mocno ją naciagając.

A potem w dalszej analizie okazało się że nawet tego PH3 nie odkryli bo to błędne założenia były.

Opornik

@myoniwy życie na Wenus lol.

ataxbras

@Opornik I słusznie. Postęp hamuje w prawie każdej dziedzinie, choć zauważalne jest to jedynie z wewnątrz. Powodów jest wiele. @myoniwy wymienił te bezpośrednie, jest też wiele pośrednich, które wynikają ze zmian mentalności, dewiacji nauki w kierunku czystego karierowiczostwa połączonego z mentalnością księgowych i pare innych.


Efekt jest taki, że z publikowanych prac zaledwie niewielki ułamek ma jakąkolwiek wartość. I w tym bałaganie trudno wychwycić te wartościowe, poza tym, nikomu na tym nie zależy.

Teoria strun jest jedynie probierzem tego trendu.

ErwinoRommelo

Xd piękny kapitalizm, marketingowe k⁎⁎wy i KPI w nauce xd dlatego do ludzi powinno się strzelac.

Opornik

@ErwinoRommelo Co was z tym kapitalizmem dzisiaj?

32e47973-6b9d-40e5-b76d-75d7bdd19522
ErwinoRommelo

@Opornik niedziela więc jutro poniedziałek i cza tyrać więc się w każdym budzi ukryty Lenin xd

Zaloguj się aby komentować

703 + 1 = 704


Tytuł: Kosmiczne zachwyty

Autor: Neil deGrasse Tyson

Kategoria: Popularno-naukowe

Wydawnictwo: Insignis

Liczba stron: 304

Ocena: 7/10


Kolejna książka jednego z najpopularniejszych osób piszących o astrofizyce. Autor również w tej książce opisuje trudne i jakże ciekawe zagadnienia astrofizyczne takim językiem że każdy zrozumie. Świetnie się czyta, nawet pomimo że niektóre fragmenty trzeba było czytać 2 razy :P 


Wygenerowano za pomocą https://bookmeter.xyz


#bookmeter #ksiazki #czytelnictwo #astrofizyka

d192ca08-5a01-421d-8c3e-04ba30efc63e
hellgihad

@Endrevoir Astrofizyka jednak najlepsza. Nie wiem czemu ale jakoś ciężko mi się inne pozycje z tej serii czytało.

Endrevoir

@hellgihad mi się wszystko od Neila fajnie czyta. Jestem w trakcie rozterek i tez jest fajnie!

Zaloguj się aby komentować

MiernyMirek

@Marchew komentarz taktyczny, jutro odsłucham

Zaloguj się aby komentować

Wpadła mi w rączki książka

Natura czasu i przestrzeni

Stephen Hawking, Roger Penrose


Książka dla zaawansowanych, wymaga absolutnie minimum ciut więcej wiedzy niż podstaw z zakresu astrofizyki i kosmologii. Jednak wciąż jest w zasięgu zwykłego śmiertelnika.

Poniżej kilka wyrwanych z kontekstu stron. Książka jest fenomenalna, momentami wydaje mi się że nawet coś rozumiem.


#astronomia #astrofizyka #kosmos #kosmologia

7548cf2d-ec87-4c5e-83f8-124c7afb2d50
62b9a41b-5801-4e75-9e23-8c96967c23ec
5ebba394-e250-4f85-8813-835ed514b429
the_good_the_bad_the_ugly

@Marchew panie ja Krótką Historię Czasu dwa razy czytałem i nadal nie rozumiem części pojęć i zjawisk tam opisanych. Także z tą pozycją raczej spasuję.

Zaloguj się aby komentować

Natrafiłem na perełkę internetową,


Pewien pasjonat kosmologii, zaznajomiony dobrze (tak mi się przynajmniej wydaje) z matematyką i fizyką, zebrał ogrom literatury naukowej, Są teksty własne oraz tłumaczenia wielu dzieł niedostępnych w języku polskim.


http://fizyka-teoretyczna.pl


Tutaj próbki zawartości:


Fizyka czarnych dziur

W. P. Frolow, I. D. Nowikow

Tytuł oryginału: „Φизика черных дыр” Наука 1986

http://fizyka-teoretyczna.pl/tlumaczenia/Fizyka_CD.pdf


Rozmaitości różniczkowe.

Struktury definiowane na rozmaitościach różniczkowych.

Zewnętrzne formy różniczkowe.

Autor : R. Waligóra

http://fizyka-teoretyczna.pl/matematyka/Rozmaitosci_rozniczkowalne.pdf


Podstawy Szczególnej Teorii Względności (STW)

Autor : R. Waligóra

http://fizyka-teoretyczna.pl/fizyka/Podstawy_STW.pdf


#astrofizyka #kosmos #nauka #gruparatowaniapoziomu

emdet

@Marchew podziwiam, że dla niektórych te szlaczki mają jakiś sens. Dla mnie to totalna abstrakcja

Marchew

@emdet Sens to jedno, a teraz wyobraź sobie, że intuicja podpowiada Ci jak te szlaczki poukładać aby ich znaczenie było odzwierciedlaniem reguł rządzących wszechświatem.

Dostać za to nagrodę nobla...

Mam zamiar przeczytać ogólną teorię względności z w/w strony. Mam nadzieję że w końcu dowiem się czegoś więcej niż te mgliste populistyczne opisy, ale z moją matmą... marne szanse

hellgihad

@Marchew Czytałem kilka miesięcy temu całkiem przystępną książkę o mechanice kwantowej - "Kwanty dla każdego" i w sumie polecam. Nie jestem pewien czy jest aż tak przystępna, ale no unikają jakichś kosmicznych wzorów i większość idzie zrozumieć (jak się przeczyta akapit z trzy razy xD), albo już klasyczna "Krótka historia czasu" Hawkinga.

Zaloguj się aby komentować

W tym miesiącu opublikowano nowe badanie naukowe, w którym twierdzono, że znaleziono dowody na istnienie alternatywnej teorii grawitacji, zwanej MOND, która nie potrzebuje ciemnej materii, aby wyjaśnić nasze obserwacje Wszechświata. Przeprowadzili oni ten sam test, który trzy inne badania przeprowadziły w ciągu ostatnich kilku lat, wykorzystując te same dane z misji GAIA, i w jakiś sposób wszystkie 4 artykuły przyniosły różne wyniki. Niektóre na korzyść MOND, a niektóre na korzyść naszej typowej teorii grawitacji: Ogólnej teorii względności Einsteina. Więc co tu się dzieje?


Dr. Becky - MORE evidence AGAINST dark matter? | What does the GAIA data actually show?

https://youtu.be/3o8kaCUm2V8


słowniczek:

Ogólna teoria względności

https://pl.wikipedia.org/wiki/Og%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci


Zmodyfikowana dynamika newtonowska (MOND)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Zmodyfikowana_dynamika_newtonowska


Gaia (sonda kosmiczna)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Gaia_(sonda_kosmiczna)


#kosmos #astronomia #fizyka #astrofizyka

Mor

To sigma 10 to jakiś żart.

Zaloguj się aby komentować

OSIRIS-REx to pierwsza misja NASA polegająca na zwrocie próbki asteroidy. Wystrzelono ją we wrześniu 2016 roku w celu zbadania bliskiej Ziemi asteroidy o nazwie Bennu. W październiku 2020 r. sonda kosmiczna dotarła do powierzchni asteroidy i zebrała około 250 gramów materiału w celu dostarczenia go na Ziemię. Teraz, dwa lata i cztery miesiące po opuszczeniu Bennu, OSIRIS-REx zbliża się do miejsca, w którym rozpoczęła się jego podróż. Ekscytujący finał misji będzie miał miejsce 24 września 2023 roku, kiedy kapsuła zawierająca próbki Bennu dotknie zachodniej pustyni w Utah.


Absurdalnie streszczony materiał w formie wideo, są nagrania z sondy! (3 minuty).

https://www.youtube.com/watch?v=O8R2hsoIgTc


Strona projektu: https://www.nasa.gov/osiris-rex


#misjekosmiczne #kosmos #astrofizyka #nasa #spacex

Spacex dla zasięgu

kubex_to_ja

@Marchew a co się stanie z samą sondą? Będzie sobie tak latać na tym głazie?

Marchew

@kubex_to_ja W 2029 roku zorbituje asteroidę "Apophis", prawdopodobnie wyląduje na niej i tam zakończy żywota po uwczesnych oczywiście badaniach.

Zaloguj się aby komentować

Następna