Wiry i dziury w Cefeuszu
#apod na dziś
https://www.astrobin.com/etv5w8/
Dziś mamy przedstawioną okolicę gwiazdy Lambda Cephei, która to (okolica) obfituje w mnóstwo mgławic - emisyjnych, jak i ciemnych, co widać na drugim zdjęciu z zaznaczonymi "istotnymi" obiektami.
Załączam też niezwykle ciekawy opis od autorów zdjęcia, bo sam nic więcej i ciekawiej na ten temat nie powiem:
Mozaika dwupanelowa przedstawiająca region SH2-134 oraz jego rozszerzenia w linii OIII wokół Lambda Cephei. Widać tam kilka ciemnych struktur, takich jak LDN 1165, 1166, 1175, 1184...
LDN 1165 zawiera dwie ciekawostki, które postaramy się tutaj krótko wyjaśnić. Jak wspomniano w artykule "Sci.News", LDN 1165 to obłok gazu i pyłu, który nie emituje ani nie odbija światła, lecz blokuje światło pochodzące z jego tła — jak powiedzieli astronomowie z pracujący z teleskopem Hubble'a. "Ciemne mgławice są tak ciemne, że nazywa się je czasem 'dziurami w niebie', ale w rzeczywistości mogą być pełne aktywności, z gwiazdami, które czasem formują się w ich gęstych obłokach".
-
Hubble zaobserwował LDN 1165 w ramach badania protogwiazd, gorących, gęstych rdzeni nowo formujących się gwiazd, które akumulują gaz i pył w procesie narodzin. "Jasny obszar w LDN 1165 to prawdopodobnie region formowania gwiazd, który może zawierać jedną lub więcej młodych protogwiazd" — stwierdzili badacze. "Dalsze badania ciemnych mgławic, takich jak LDN 1165, pomogą nam lepiej zrozumieć naturę tych ciemnych, pyłowych obłoków oraz żłobków gwiezdnych, które mogą kryć się w ich wnętrzu".
-
Co więcej, udało nam się uchwycić sygnał H-alfa w małym regionie LDN 1165. Po krótkich poszukiwaniach, okazało się, że obiekt ten to obiekt Herbig-Haro, HH 354.
Inną ciekawostką na naszym zdjęciu jest sygnał wokół Lambda Cephei, jądra mgławicy SH2-134. "Dwa i pół stopnia na północny zachód od, i niemal całkowicie przyćmiony przez, słynną zmienną gwiazdę Delta Cephei (w gwiazdozbiorze Cefeusza, Króla Niebios), znajduje się przykład jednego z rzadszych typów gwiazd widocznych gołym okiem, a właściwie w całej 'normalnej' populacji gwiazd".
Po bliższym zbadaniu, z pozoru anonimowa gwiazda piątej wielkości (5,04) Lambda Cephei okazuje się być niebiesko-białym nadolbrzymem typu O (O6) z wiatrem gwiezdnym, którego widmo nakłada się na samo światło gwiazdy, produkując emisje helu i azotu. Znajdująca się w ogromnej odległości 1980 lat świetlnych (z możliwym błędem o wartości 265 lat), gwiazda jest dość silnie przesłonięta przez pył międzygwiezdny Drogi Mlecznej. Średnia temperatura wynosząca 36 400 K sprawia, że jak na klasę O jest dość chłodna. Gwiazdy tego typu są tak gorące, że większość ich promieniowania jest emitowana w ultrafiolecie.
W zakresie widzialnym, Lambda Cephei jest około 15 000 razy jaśniejsza niż Słońce. Jednak całkowita emisja radiacyjna tej gwiazdy jest ogromna i wynosi aż 440 000 Słońc. Produkcja tak dużej ilości światła na jednostkę powierzchni sprawia, że pomimo bycia nadolbrzymem, Lambda Cephei ma jedynie około 15 razy większą średnicę niż Słońce.
Z pewnością jest to jedna z bardziej imponujących gwiazd Drogi Mlecznej, a Lambda Cephei wydaje się nie mieć innego wyboru, jak eksplodować jako supernowa, by przekształcić się w gwiazdę neutronową lub nawet zapaść się w czarną dziurę. Wydaje się, że jest to gwiazda pojedyncza, choć możliwe, że kiedyś było inaczej.
Ruch Lambda Cephei wskazuje, że około 2,5 miliona lat temu stała się ona "uciekinierem" z asocjacji Cepheus OB 3, grupy gorących gwiazd, która znajduje się w odległości około 2800 lat świetlnych od nas. Faktycznie, porusza się ona z prędkością 83 km/s względem nas, co jest około pięciokrotnie większą prędkością niż norma.
#astronomia #astrofotografia
![Dlaczego nam raczej bardzo poszczęściło się z planetą? [Podcast]](https://i.ytimg.com/vi/e72qVAgFsMo/hqdefault.jpg)
