Gromada Herkulesa (Messier 13, M13, NGC 6205) – gromada kulista w gwiazdozbiorze Herkulesa, odkryta w 1714 roku przez Edmonda Halleya, a 1 czerwca 1764 roku wpisana do katalogu Messiera.

M13 ma średnicę około 145 lat świetlnych i leży w odległości 25 100 lat świetlnych od Ziemi. Jest widoczna gołym okiem tylko w sprzyjających warunkach, a przez teleskop o aperturze 100 mm można dostrzec pojedyncze gwiazdy. To największa i najjaśniejsza gromada kulista północnej półkuli nieba.

W 1974 roku w jej kierunku wysłano z radioteleskopu w Arecibo zakodowaną w systemie binarnym wiadomość zawierającą podstawowe informacje o ludzkości i jej wiedzy – tzw. wiadomość Arecibo.

#kosmos #astronomia #ciekawostki #nauka

Wielki Obłok Magellana jest jedną z najbliższych nam galaktyk, oddaloną o około 50 kiloparseków (ok. 162 980 lat świetlnych, pomiar z 2013 roku z dokładnością do 2%). Średnica galaktyki wynosi około 14 000 lat świetlnych, a jej masa to około 10 miliardów mas Słońca. Na niebie galaktyka rozciąga się na obszarze około 7×7 stopni i jest widoczna gołym okiem z południowej półkuli Ziemi.

#astronomia #kosmos #ciekawostki #nauka

Papier ścierny pod mikroskopem

https://www.youtube.com/watch?v=_LdTP2ENeTQ

#nauka #technologia #ciekawostki

Chemicznie o repellentach na owady

https://nowaalchemia.blogspot.com/2020/07/chemia-na-komary.html

#chemia #nauka #ciekawostki

Gromada w Piecu – gromada galaktyk znajdująca się w gwiazdozbiorze Pieca, w odległości około 65 milionów lat świetlnych od Ziemi. Jej szacowana masa wynosi (7 ± 2) × 10¹³ mas Słońca. W jej skład wchodzi 54 duże galaktyki, w tym dwie ogromne: NGC 1316 oraz NGC 1365 (widoczna w prawym górnym rogu zdjęcia).

#kosmos #astronomia #nauka #ciekawostki

Oszacowano wielkość czarnej dziury w galaktyce kosmicznej podkowy (Cosmic Horseshoe). Wyszło, że ma masę 36mld słońc i jest to prawdopodnie rekord. Konkuruje ona o tytuł największego kosmicznego grubasa z czarną dziurą TON 618, która może być dwa razy cięższa. Oszacowanie natomiast ma dużą niepewność, w przeciwieństwie do metod użytych dla bestii z kosmicznej podkowy.

Poniżej link do źródła informacji oraz wątku na x, skąd się dowiedziałem

https://academic.oup.com/mnras/article/541/4/2853/8213862?login=false

https://x.com/RakietowyRafal/status/1955170470866850071

#nauka #kosmos

TFR of Seoul Metropolitan Area (2024, provisional)

#demografia #psychologia #nauka #socjologia #spoleczenstwo #dzietnosc

Zdjęcie przedstawia pozostałość po supernowej Cassiopeia A (Cas A) w gwiazdozbiorze Kasjopei, wykonane za pomocą teleskopu Jamesa Webba (JWST) i jego kamery bliskiej podczerwieni NIRCam. Widoczny jest rozszerzający się obłok materii o promieniu około 10 lat świetlnych, powstały po wybuchu gwiazdy w naszej Drodze Mlecznej, oddalonej od Ziemi o ok. 11 tysięcy lat świetlnych. Struktura pozostałości ukazuje złożone włókna gazu i pyłu, które świecą w podczerwieni dzięki energii uwolnionej w eksplozji. Choć Cassiopeia A jest silnym źródłem fal radiowych, w świetle widzialnym jest bardzo słabo dostrzegalna i wymaga długiego naświetlania.

#kosmos #astronomia #nauka #ciekawostki

Enceladus (Saturn II) to księżyc Saturna odkryty w 1789 roku przez Williama Herschela. Jest szóstym pod względem wielkości naturalnym satelitą tej planety, a jego średnica wynosi około 500 kilometrów. Jest jednym z najmniejszych satelitów Saturna o regularnym, sferycznym kształcie, ponieważ wszystkie mniejsze księżyce, z wyjątkiem Mimasa, mają nieregularny kształt.

Enceladus jest obiektem lodowym, zbudowanym w dużej mierze z lodu. Jego powierzchnia jest stosunkowo młoda, ukształtowana około 100 milionów lat temu w wyniku wydobywania się wody z wnętrza. Znajdują się na niej kratery, gładkie równiny, rozległe szczeliny i grzbiety. Pokrywający powierzchnię świeży, czysty lód sprawia, że Enceladus posiada największe albedo w Układzie Słonecznym – odbija ponad 90% padającego światła. Tak niewielka ilość pochłanianej energii słonecznej powoduje, że temperatura na powierzchni w południe wynosi zaledwie około −198 °C.

Zdjecie wykonane przez sondę Cassini.

#kosmos #astronomia #nauka #ciekawostki

Rogatek w kosmosie Niektóre rośliny wodne miały już swoje pięć minut w przestrzeni kosmicznej, stanowiąc część przeprowadzanych tam eksperymentów. Należą do nich między innymi rogatki (Ceratophyllum) – pospolite wodne byliny o sztywnych, rosnących w okółkach liściach, spotykane w zbiornikach wodnych niemal wszystkich kontynentów.

Wydawałoby się, że niepozorny rogatek nie ma do zaoferowania człowiekowi zbyt wiele, bo chociaż świetnie sprawdza się jako roślina do akwariów i oczek wodnych, to poza tym nie ma specjalnie istotnych zastosowań.

Mimo wszystko to właśnie rogatki świetnie nadają się do badań nad roślinami wodnymi w warunkach misji kosmicznych – są wytrzymałe, szybko adaptują się do nowych warunków, łatwo się rozmnażają i nie potrzebują podłoża, a do tego sprawnie natleniają wodę i jednocześnie usuwają z niej zanieczyszczenia, działając jak naturalne filtry.

Jak dotąd, rogatki były wyprawiane w kosmos już kilka razy: najpierw w zaprojektowanym w latach 90. systemie C.E.B.A.S. (Closed Equilibrated Biological Aquatic System) przeznaczonym do długoterminowych eksperymentów z wykorzystaniem roślin i zwierząt wodnych, a później także w systemie Omegahab, który w 2013 roku został wysłany na orbitę w ramach misji satelity Bion-M1.

W tym drugim przypadku rogatek niestety nie przetrwał trwającej trzydzieści dni misji, ponieważ doszło do awarii urządzeń pokładowych – niemniej wszystko wskazuje na to, że przed awarią roślina radziła sobie dobrze.

Drugie zdjęcie: dwukomorowe akwarium systemu Omegahab, bioregeneracyjnego systemu podtrzymywania życia w warunkach mikrograwitacji, zaprojektowane przez badaczy z uniwersytetów w Erlangen i Hohenheim. Po lewej stronie widać rogatka. Źródło: DLR (Niemieckie Centrum Lotnictwa i Kosmonautyki)

#ciekawostki #przyroda #natura #rosliny #botanika #akwarystyka #kosmos #nauka #gruparatowaniapoziomu

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Na kosmicznej scenie od 2023 mamy naprawdę niezły sprzęt – teleskop Euclid.

Wyposażony w dwie potężne kamery panoramiczne, rejestruje zarówno światło widzialne, jak i bliską podczerwień. Podczas pięciogodzinnych obserwacji, wykorzystując swoje 1,2-metrowe zwierciadło i potężną optykę, uchwycił ponad 1000 galaktyk należących do gromady Perseusza, odległej o 250 milionów lat świetlnych. W tle obrazu znajduje się ponad 100 tysięcy innych galaktyk, z których część leży w niewyobrażalnej odległości nawet 10 miliardów lat świetlnych.

#nauka #kosmos #astronomia #ciekawostki

Ganimedes - Największy naturalny satelita Jowisza i całego Układu Słonecznego, uchwycony w 2021 roku przez sondę Juno. Należy do grupy księżyców galileuszowych, a jego średnica przewyższa średnicę Merkurego, najmniejszej planety naszego systemu. Mimo imponujących rozmiarów ma niską średnią gęstość (nieco ponad 1,9 g/cm³), przez co jego masa stanowi zaledwie połowę masy Merkurego. To lodowy świat, zbudowany w dużej mierze z lodu wodnego, skrywający pod powierzchnią oceany większe niż wszystkie ziemskie razem wzięte.

#kosmos #astronomia #nauka #ciekawostki

Rekonstrukcja tego jak wyglądali nasi pra kuzyni. Na zdjęciu kochający inaczej Neandertalczyk, średnia długość pały od pięciu cali do pięciu i pół cala (czyli na nasze między 12 a 14 centymetrów). #ciekawostki #archeologia #historia #nauka

🐀 Rat Park – eksperyment, który zmienił myślenie o uzależnieniach

W końcówce lat 70. kanadyjski psycholog Bruce K. Alexander postanowił sprawdzić, czy to naprawdę sama heroina (w badaniach – morfina) uzależnia szczury… czy może problem leży w czymś innym.

W tamtych czasach badania nad narkotykami wyglądały tak: szczur w małej, metalowej klatce, bez towarzystwa, dostaje do wyboru czystą wodę i wodę z morfiną. Nic dziwnego, że często wybierał tę drugą.

Alexander uznał, że to trochę jak testowanie szczęścia człowieka, zamykając go w piwnicy na miesiące. Zbudował więc Rat Park – ogromną „szczurzą wioskę” (200 razy większą niż zwykła klatka), z innymi szczurami obu płci, zabawkami, kołowrotkami, jedzeniem i miejscem do swobodnego życia.

Rezultat?

Szczury z Rat Park prawie w ogóle nie piły wody z morfiną – wolały zwykłą.

Szczury w małych klatkach piły morfinę dużo częściej (męskie nawet 19x więcej niż samce z Rat Park).

Szczury, które przeniesiono z klatek do Rat Park, po początkowym zainteresowaniu słodką morfiną wracały głównie do zwykłej wody.

Nawet te, które wcześniej były zmuszone pić morfinę przez 57 dni, po przeniesieniu do lepszych warunków wybierały czystą wodę.

Wniosek? Problem nie leżał tylko w narkotyku, ale w izolacji, nudzie i braku bodźców społecznych. To środowisko może „popychać” do używek.

#nauka #psychologia #uzależnienia #ciekawostki #szczury #ratpark