Dawno nie było motyla, więc dziś wpis o Papilio machaon – paziu królowej, jednym z najpiękniejszych i najbardziej okazałych motyli dziennych Europy.

To duży motyl, rozpiętość skrzydeł wynosi 60–85 mm, długość ciała 34–45 mm. Skrzydła mają żółte tło z charakterystycznym czarnym i niebieskim rysunkiem, a tylne skrzydła zakończone są wyraźnymi „ogonkami” długości do 10 mm. Ciało smukłe, głowa mała, czułki zakończone buławką.

Gąsienica jest mięsista, początkowo czarna z czerwonymi wypustkami, później zielona w czarne i pomarańczowe pasy. Podrażniona wysuwa pomarańczowe widełki (osmeterium), które odstraszają drapieżniki. Poczwarka bywa zielona lub szarobrunatna.

Zasięg:

Paź królowej występuje w całej Europie, Azji i północnej Afryce, sięga nawet do koła podbiegunowego i wysoko w góry (w Tybecie do 4500 m n.p.m.). W Polsce jest gatunkiem pospolitym, choć lokalnie liczebność spada.

Zamieszkuje otwarte tereny: łąki, murawy, przydroża, ogrody, skraje lasów, a także pola uprawne z roślinami selerowatymi (np. koper, marchew, pietruszka).

Dorosłe motyle aktywne są od końca kwietnia do końca sierpnia, w dwóch, a w sprzyjających latach nawet trzech pokoleniach. Samce często gromadzą się na wzniesieniach, gdzie szukają partnerek.

Gąsienice żerują głównie na roślinach selerowatych (Apiaceae), takich jak koper, marchew, pietruszka, a także na rutowatych (Rutaceae). Zimuje poczwarka.

Paź królowej był kiedyś objęty ochroną w Polsce, dziś nie jest już gatunkiem chronionym, choć liczba stanowisk stopniowo się zmniejsza z powodu zanikania siedlisk i rozwoju zabudowy.

#porannyrobal #motyle

Jak oczy sowy Motyle z rodzaju Caligo występujące w lasach deszczowych Ameryki Środkowej i Południowej wyróżniają się niezwykłym wzorem na skrzydłach, który do złudzenia przypomina oczy drapieżnika.

Caligo to duże motyle dorastające do 20 centymetrów, aktywne głównie o zmierzchu. Wzór na ich skrzydłach najczęściej kojarzy się z oczami sowy, stąd ich popularna nazwa w języku angielskim – owl butterflies. Według innych interpretacji, wzór ten ma przypominać bardziej głowę i oko jaszczurki lub płaza.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #owady #motyle

Dziś wpis o niezwykle efektownym i sprytnym motylu, mistrzu kamuflażu – Sesia apiformis, czyli przezierniku osowcu.

To duży motyl z rodziny przeziernikowatych, osiągający rozpiętość skrzydeł 30–50 mm (samice są wyraźnie większe od samców). Dorosłe osobniki znakomicie naśladują szerszenia: mają żółto-czarne pasy na odwłoku, przezroczyste skrzydła i charakterystyczne „epolety” na tułowiu. Ich sylwetka i sposób poruszania się do złudzenia przypominają groźnego owada, co chroni je przed drapieżnikami – to przykład mimikry Batesa.

Przeziernik osowiec występuje w całej Europie, na Bliskim Wschodzie, a także został zawleczony do Ameryki Północnej. Najchętniej zasiedla parki, aleje topolowe, brzegi rzek, tereny wilgotne i zadrzewienia, gdzie rosną topole – jego główna roślina żywicielska. Preferuje otwarte stanowiska z dobrym dostępem światła przy podstawie pnia, bo właśnie tam samice składają jaja.

Samica składa od kilkuset do nawet 2000 jaj u podstawy pnia lub na korzeniach topoli, rzadziej wierzb i olch.

Larwy wylęgają się od czerwca, wgryzają się w korę i żerują przez 2–3 lata w dolnej części pnia i korzeniach, drążąc długie, szerokie korytarze. W ostatnim stadium mogą osiągać nawet 55 mm długości.

Przed przepoczwarczeniem larwa buduje mocny kokon z wiórów i jedwabiu tuż pod cienką warstwą kory, tuż przy przyszłym otworze wylotowym.

Dorosłe motyle pojawiają się od połowy maja do połowy sierpnia, najczęściej w ciepłe, słoneczne poranki. Po wyjściu z poczwarki przez kilka godzin odpoczywają na pniu, rozprostowując skrzydła.

Larwy przeziernika osowca mogą poważnie uszkadzać drzewa – ich żerowanie prowadzi do powstawania licznych otworów u podstawy pnia, a silnie zaatakowane drzewa mogą stopniowo zamierać. Charakterystyczne są widoczne otwory wylotowe i pozostałości po poczwarkach przy podstawie topól.

Ciekawostki:

Dorosłe motyle nie pobierają pokarmu – mają zredukowaną ssawkę.

Przeziernik osowiec jest aktywny w ciągu dnia i bardzo rzadko daje się zaobserwować w locie, bo świetnie się maskuje i przesiaduje na pniach drzew.

Gatunek ten nie jest zagrożony – występuje powszechnie tam, gdzie rosną topole.

#porannyrobal #motyle

30 czerwca:

• Dzień Asteroid
  

• Dzień Motyla Kapustnika
  

• Święto Wojsk Aeromobilnych
  

• Święto Centrum Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Obrony Narodowej
  

#nietypoweswieta #kalendarz #ciekawostki #motyle #asteroidy

Dziś będzie trochę o owadzie, który jest gatunkiem inwazyjnym i atakuje nasze piękne kasztanowce – mowa o szrotówku kasztanowcowiaczku (Cameraria ohridella).

Jak wygląda szrotówek kasztanowcowiaczek?

To niewielki motyl z rodziny kibitnikowatych – jego ciało ma zaledwie 3–4 mm długości, a rozpiętość skrzydeł sięga 8–10 mm. Skrzydła są wąskie, jasnobrązowe z białymi i czarnymi pasmami oraz metalicznym połyskiem, a na głowie widać pióropusz srebrzystych włosków i długie, nitkowate czułki. W spoczynku motyl zwija skrzydła wzdłuż ciała, co utrudnia jego dostrzeżenie.

Gąsienice są jasnożółte i żerują wewnątrz liści, tworząc charakterystyczne miny – brunatne plamy, które z czasem pokrywają całe liście.

Skąd pochodzi i jak się rozprzestrzenił?

Szrotówek został odkryty w połowie lat 80. XX wieku na pograniczu Macedonii i Albanii, nad Jeziorem Ochrydzkim – stąd jego łacińska nazwa. Najprawdopodobniej pochodzi z Azji, być może z chińskiej prowincji Syczuan lub z okolic Himalajów, choć dokładne pochodzenie nadal budzi dyskusje wśród naukowców.

W Europie rozprzestrzenił się błyskawicznie – obecnie występuje niemal na całym kontynencie, a w Polsce pojawił się pod koniec lat 90.

Czym żywi się szrotówek?

Jego ulubionym pokarmem są liście kasztanowca białego, ale atakuje także kasztanowce czerwone, żółte, a nawet klony. Gąsienice żerują w liściach, wyjadając miękisz i tworząc miny, co prowadzi do przedwczesnego brązowienia i opadania liści.

Jak wygląda jego cykl życia?

Szrotówek jest owadem wielopokoleniowym – w Polsce rozwijają się zwykle trzy pokolenia rocznie. Samica składa jaja na górnej stronie liścia (nawet do 65 jaj na jednym liściu!), z których po kilku dniach wylęgają się larwy. Larwy żerują przez 3–4 tygodnie, następnie przepoczwarzają się w kokonach ukrytych w liściach. Dorosłe motyle wylatują w maju, a kolejne pokolenia pojawiają się latem i na początku jesieni. Ostatnie pokolenie zimuje w stadium poczwarki w opadłych liściach lub w glebie.

Szrotówek powoduje znaczne szkody – liście kasztanowców szybko brązowieją i opadają, co osłabia drzewa, zmniejsza ich zdolność do fotosyntezy i odporność na choroby. Choć rzadko prowadzi do całkowitego obumarcia drzewa, wieloletnie osłabienie sprawia, że kasztanowce są bardziej podatne na inne zagrożenia, np. grzyby czy przymrozki.

W 1 kg suchych liści kasztanowca może znajdować się nawet 4 500 poczwarek szrotówka, które w optymalnych warunkach mogą złożyć aż do 80 000 jaj! To pokazuje, jak ogromny jest potencjał rozrodczy tego niewielkiego motyla i dlaczego tak trudno go zwalczyć.

Chrońmy nasze kasztanowce – grabienie i utylizacja opadłych liści to jeden z najskuteczniejszych sposobów ograniczenia liczebności szrotówka!

#motyle #porannyrobal

Bielinek kapustnik (Pieris brassicae) to bardzo pospolity motyl dzienny o białych skrzydłach z ciemnymi plamami na skraju skrzydeł i kropkami u samicy. Gąsienica posiada małe włoski, jest smukła i kolorowa. Bielinek kapustnik jest szkodnikiem ogrodów warzywnych.

Zasiedla Europę, Afrykę Północną, Azję. Zamieszkuje ogrody warzywne, łąki, pola, skraje lasów, górskie doliny.

Zimuje poczwarka. Aktywny za dnia. Co kilkanaście lub kilkadziesiąt lat, gdy następuje duży wzrost liczebności tych owadów, bielinki masowo migrują na południe Europy. Pokonują wówczas nawet Alpy. Lecą tysiącami (czasem nawet w liczbie milionów) tuż nad ziemią.

Rośliny żywicielki to kalafior, kapusta, rzodkiew, rzeżucha.

Samica składa do 300 jaj o kolorze żółtopomarańczowym, przyklejając je od spodu liści. Po 4-10 dniach wylęgają się gąsienice, które rozwijają się 3-4 tygodnie. Przed przepoczwarzeniem się gąsienice opuszczają roślinę żywicielkę i wyszukują kryjówkę po kamiennymi słupami, murkami, gzymsami itp. Poczwarka jest żółtozielona. W ciągu roku pojawiają się dwa-trzy pokolenia.

Bielinek kapustnik w trakcie rozwoju linieje 4-5 razy.

Gąsienica bielinka kapustnika czasem staje się ofiarą baryłkarza bieliniaka - pasożyta, który żyje wewnątrz gąsienicy. Zamiast wytworzenia poczwarki pojawiają się żółte kokony tego pasożyta, a gąsienica umiera.

#motyle #porannyrobal

Kraśnik sześcioplamek, kraśnik łomignatek, błyszczenica łomignatek - Zygaena filipendulae – to najczęściej spotykany gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych w naszym kraju. Występuje pospolicie na terenie całej Polski, miejscami dość licznie.

Rozpiętość skrzydeł około 3-4 cm.

Charakterystyczną cechą rozpoznawczą tego gatunku jest wzór na skrzydłach – po sześć czerwonych plam na każdym.

Ubarwienie tego owada ostrzega, że jest niejadalny. Ma w barwniku trujące związki cyjanowe. Jest dość odporny na działanie innych trucizn.

Owady dorosłe możemy spotkać w lipcu i sierpniu. Zasiedlają nasłonecznione pola, łąki, niewysokie zarośla, nieużytki, ugory, torfowiska, skraje lasów. Żywią się nektarem driakwi, komonic, koniczyn, chabrów oraz ostów.

#motyle #porannyrobal

Ale śliczny, ee... Nasrosz Tupolewiec, tak to jest on, od razu poznałem.

#motyle #cmy #owady #heheszki

A tera zawezwę wielkiego orła i se polecę w pizdu

Gandalf Oporny

#motyle #cmy #zwierzaczki #owady #lotr

Motyl królowej Aleksandry (Ornithoptera alexandrae), jest jednym z największych motyli na świecie i największym motylem dziennym. Pochodzi on z Papui-Nowej Gwinei.

Wyróżnia się zjawiskowym wyglądem.

Jest ogromnym owadem - rozpiętość skrzydeł może wynosić nawet do 25 cm. Same skrzydła są efektownie i wyraziście ubarwione, mienią się w słońcu. Pod względem kolorystyki skrzydeł przodują samce.

Gatunek został nazwany przez Waltera Rothschilda, angielskiego entomologa i członka słynnej rodziny bankierów Rothschildów, który opisał ten rodzaj motyli w 1907 roku. Wybór nazwy był formą hołdu dla królowej Aleksandry (żony Edwarda VII) i odzwierciedlał ówczesną praktykę nazywania nowych, egzotycznych odkryć naukowych na cześć członków rodziny królewskiej lub innych ważnych postaci.

Obszar występowania tego motyla to tylko około 100 km² i owad jest zagrożony wyginięciem.

#motyle #porannyrobal

Niepylak apollo (Parnassius apollo) to bardzo rzadki w Polsce motyl dzienny z rodziny paziowatych.

Jest to duży owad, rozpiętość skrzydeł do 8 cm. Białe ubarwienie skrzydeł z czarnymi plamkami ma cel ochronny. Dzięki niemu motyl zlewa się z barwą skał wapiennych i białych kwiatów. Nazwę "niepylak" zawdzięcza temu, że nie ma łusek, dlatego nie zostawia na palcach pyłku.

Lata dość wolno trzepocącym lotem, przechodzącym w szybowanie. Nie jest płochliwy. Siada często na kwiatach ostów.

Po kopulacji samiec buduje na odwłoku samicy chitynową osłonkę, która zabezpiecza samicę przed próbą zapłodnienia przez innego samca.

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce motyl ten znajduje się pod całkowitą ochroną prawną i jest krytycznie zagrożony wymarciem. Znajduje się na liście Polskiej czerwonej księgi zwierząt.

Istnieje pewne zagrożenie, które istotnie może wpłynąć na populację tego motyla. Otóż samce pojawiają się zwykle dużo wcześniej (nawet 2 tygodnie) niż samice. W przypadku fatalnej pogody większość samców może zginąć, przez co samice mogą nie wydać na świat potomstwa.

Do odtwarzania populacji tego motyla w Polsce przyczynia pewien amator entomolog - pan Jerzy Budzik. Tu artykuł na ten temat.

#motyle #porannyrobal

Motyle w Polsce mają piękne nazwy gatunkowe i dziś jeden z takich, którego nazwa, według mnie, jest bardzo ładna: rusałka żałobnik (Nymphalis antiopa).

Rozpiętość przednich skrzydeł u niektórych osobników osiąga nawet 90 mm. Skrzydła na wierzchu mają aksamitny wygląd o kawowo-brunatnej barwie z żółtą obwódką i rzędem błękitnych plamek wzdłuż obwódki od wewnętrznej strony.

Podstawę jego diety stanowią fermentujące owoce i soki wyciekające z uszkodzonych drzew.

W 1967 r. Poczta Polska wyemitowała znaczek pocztowy przedstawiający rusałkę żałobnika o nominale 60 gr, w serii Motyle. Autorem projektu znaczka był Jerzy Desselberger. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.

#porannyrobal #motyle

Księżycówka amerykańska (Actias luna) - duży motyl o rozpiętości skrzydeł dorosłych samic przekraczającej 13 cm. Tyle samo długości mogą osiągać żarłoczne larwy.

Podziwiać go możemy w Ameryce Północnej; głównie w Stanach Zjednoczonych, choć jego obecność zanotowano również w niektórych regionach Kanady. Lata zwykle na terenach zalesionych.

Larwy, poza widowiskowym żółtozielonym ubrankiem mogą okazać się „żywą apteką”. Wydzielają bowiem peptydy (tzw. cekropiny), niszczące grzyby i bakterie.

#porannyrobal #motyle

Piórolotek zwyczajny (Emmelina monodactyla) - pospolity gatunek motyla, o nietypowym kształcie: w locie przypomina literę T. Rozpiętość skrzydeł 18-27 mm.

Piórolotek zwyczajny żyje w ogrodach i widnych lasach strefy umiarkowanej Europy. Jest pospolity, choć często niedostrzegany.

Jego rośliną żywicielską jest powój polny.

#porannyrobal #motyle

#cmy

Rekordziki, dzisiaj motylkowo

1. Temperatura 

Gynaephora groenlandica to arktyczna ćma, która została wspomniana w Księdze jako owad najlepiej przystosowany do życia w niskich temperaturach. Jako gąsienica jest w stanie przetrzymać arktyczne mrozy dochodzące nawet do -70 stopni celsjusza. Powyższy gatunek spędza siedem lat w owej formie, z czego zwykle praktycznie cały rok hibernuje ze względu na niesprzyjającą temperaturę. W praktyce więc większość życia ćmy to spanko i krótkie epizody pobudki, zwykle w okolicach czerwca. W ostatnie lato włochata gąsieniczka przepoczwarza się w formę ostateczną, by znaleźć partnera, pozostawić po sobie potomstwo i to tyle. Życie stracone, życie zyskane, cykl rozpoczyna się na nowo. (Zdj. 1,2)

2. Węch

Jeśli chodzi o zmysł węchu, jednym z najbardziej imponujących gatunków w tym temacie jest eudia pavonia czyli nocny motyl w Polsce znany jako pawica grabówka. Złakniony samiczki kawaler potrafi wyczuć jej feromony nawet z odległości 11 kilometrów. Tak fenomenalna "moc" ma podobno swoją cenę, którą jest kompletny brak możliwości rozpoznawania innych zapachów.(Zdj. 3)

3. Największa rozpiętość skrzydeł

Tutaj zwycięstwo należy się gatunkowi thysania agrippina, który zasiedla Amerykę Południową. Rekordowe osobniki posiadają rozpiętość skrzydeł dochodzącą do prawie 30 centymetrów. (Zdj. 4)

#necrobook #rekordyguinnessa #motyle #cmy #owady

Namiotówka dębolistna (Gastropacha quercifolia) – gatunek motyla o rozpiętości skrzydeł od 56 do 90 mm.

W pozie spoczynkowej tylne skrzydła wysunięte daleko na boki spod dachówkowato złożonych skrzydeł przednich, dzięki czemu motyl doskonale imituje zeschnięty liść i jest bardzo trudny do wypatrzenia.

Niegdyś częsta i liczna, obecnie wyraźnie rzadsza – mimo to wciąż zalicza się do gatunków pospolitych.

Zasiedla sady i ogrody, parki, skraje lasów, zakrzewione murawy kserotermiczne, żywopłoty.

#porannyrobal #motyle

Do pszczół dołączyły dziś motyle 😍

Rusałka Pawik - Aglais io

Widać, że po przejściach rozpoczyna drugi i ostatni sezon..

#motyle #owady #wiosna

Wiosna budzi do aktywności coraz wiecej robaczków te upolowałem na podwórzu.

#pszczoly #trzmiele #motyle #owady #wiosna #fotografia