Spokojnie. Jak ceny pamięci się ustabilizują to kolej będzie na wyjebanie cen w kosmos procesorów bo fabryki w Tajwanie będą mieć problemy z produkcją.

@Rozpierpapierduchacz w zeszlym roku w sierpniu kupilem 32gb cruciala za dwie i pol stufki xd

@Rozpierpapierduchacz troche jak z łopatami i kilofami dla gornikow z goraczki złota ;D

Już widziałem i z przyjemnością zobaczyłem drugi raz.

Podzielę się teraz anegdotą o supporcie IT w rodzinie. Transkrypcja i poprawki błędów z voice to text przez ChatGPT.

Jestem właśnie w Radomiu, odwiedzając teściów. Jestem teraz w Polsce na urlopie świątecznym. Chciałem zagrać w Factorio, więc wyciągnąłem starego kompa, którego kiedyś ogarnąłem teściowej.

W czasie, kiedy teściowa jeszcze nie miała telefonu z Androidem, a dzieciaki nie miały swoich telefonów, kupiłem dla nich laptop poleasingowy i zainstalowałem na nim Ubuntu. Ze względu na to, że wiedziałem, że Ubuntu dzieci nie zepsują. I jak będzie jakiś problem, to będzie mi łatwo go naprawić poprzez tunel SSH. I w sumie przez te parę lat, kiedy był używany, faktycznie tylko raz była potrzeba naprawy czegoś. I dosyć łatwo mi się to udało naprawić TeamViewerem. Poprzez TeamViewera otworzyłem sobie tunel i naprawiłem sprawę.

W Radomiu widziałem się z rodzeństwem, opowiedziałem im o tym, że właśnie wyciągnąłem stary laptop, który był tak długo nieużywany, że aż bateria poszła. I pytali się, jaki tam był system. Powiedziałem, że Linux. Powiedzieli, że świetnie się zachowałem, zainstalowałem laptop z Linuxem i dlatego nie był używany. Dzięki temu oszczędziłem sobie pracy jako support.

Ale podopytywałem się później teściowej i po prostu powiedziała, że nie używała laptopa ze względu na to, że od kilku lat miała telefon i wszystko mogła zrobić na telefonie. A dzieciaki też teraz mają swoje telefony albo tablety i jeszcze jakiś czas temu tylko sporadycznie z niego korzystały. Ale moje rodzeństwo i tak uważa, że komputer był nieużywany dlatego, że był na nim Linux.

A co Wy o tym sądzicie? Czy Linux nie jest lepszym systemem dla kogoś, kto i tak tylko używa komputera do przeglądarki i ewentualnie YouTube'a?

serwer debian ze względu na stabilność a stacjonarna wcześniej mint zeby nie bawić się w problemy z instalacją softu, gdyż nie miałem czasu na walkę z systemem a potrzebowałem sprawnego, aktualnie cachyos do zabawy

Jakoś z przyzwyczajenia zawsze instaluję Ubuntu Server LTS.

Najmniej problemów mi sprawia.

A jak chcę urozmaicić serwer, to wybieram Fedora Server.

Fedora ma fajny feature, out-of-the-box.

Po instalacji wchodzę w przeglądarce na adres:9090 i odpala mi się panel sterowania serwerem przez WWW

O dziwo ja nie zaczynałem od Linuxa, tylko OpenBSD (wiele lat temu). Przeszedłem na Linuxa kiedy wielordzeniowość stała się standardem i Linux szybko to adaptował. Nie pamiętam pierwszej dystrybucji, która postawiłem na serwerze, ale byłem przerażony brakiem spójności i jakością materiałów dotyczących Linuxa w sieci. Na szczęście dzisiaj wygląda to już zupełnie inaczej. Ale odnośnie pytania, to tak:

Debiana używam ze względu na szybki start i dość małe zjadanie zasobów do urządzeń, które mają jakieś proste zadania robić. Np. jakiś terminal, który działa jako serwer druku/skanowania, albo serwer NAS. Proxmox to też Debian, czyli można powiedzieć, że korzystam tutaj z Debiana do stawiania maszyn wirtualnych. Natomiast ja w ogóle nie lubię, i unikam jeżeli się da kontenerów (docker/podman), i nie wiem jak by się zachowywał w tym zakresie. Natomiast co do najnowszych wydań Debiana 12/13 - to potwierdzam, że ma pewne błędy na poziomie jądra - np. w Proxmox zdarzało się bezsensowne zjadanie zasobów CPU i przez to zwiększone zapotrzebowanie na prąd, mimo że nic niestandardowego się nie działo. Okazało się, że dotyczy to więcej osób i jest to błąd w samym kernelu. Został on naprawiony z czasem, ale... Nadal mam w jednym self-made serwerku jakąś sieciówkę 2,5G, której Debian/Proxmox w ogóle nie obsługuje, i też widziałem jest to zgłoszone (od co najmniej kilku/kilkunastu miesięcy), no ale póki co po prostu nie działa. Debian jest też fajny pod tym względem, że jest nudny, niewiele się zmienia i przez to przechodzenie pomiędzy kolejnymi wydaniami dla mnie nie przynosiły nigdy większych problemów.

Do serwerów bardziej wielozadaniowych wykorzystuję natomiast RHEL lub jego klon Rocky Linux. Tu zaznaczę, że w przeciwieństwie do osób wyżej, nie pracuję w deweloperce ani dużym korpo i przez to specyfika tego co robię jest inna. Nie przygotowuję środowisk dla koderów itp. tylko właśnie stawiam dla klientów serwery czy tam planuje i wdrażam jakieś szersze rozwiązania sieciowe (w sensie usługi + rozplanowanie sieci). No w każdym razie lubię ten system za to, że SELinux jest fajnie zintegrowany już na starcie, co trochę poprawia bezpieczeństwo, mimo że obsługa tego jest dość toporna (trzeba zrozumieć po prostu jak to działa pod spodem). Druga rzecz, to mega stabilność - i nie chodzi mi tutaj o działanie że się nie wiesza, tylko o fakt że jak już poskładam sobie jakieś skrypty co coś automatyzują, usprawniają, cośtam robią z systemem - to bardzo łatwo się to przenosi, i przeżywa prawidłowo migrację do nowszych wydań. Mam wrażenie, że na poziomie jądra systemu, też jest to bardziej przemyślane niż w Debianie. Wspominałem już też o maszynach wirtualnych - w pewnych wypadkach tutaj tez odpalałem KVM, i też nie było przykrych niespodzianek. Wspominany wcześniej cockpit świetnie działa w RH i ma fajny interfejs do zarządzania wirtualkami (wiadomo, że to nie Proxmox, ale do prostych zadań starczy). Tak, że jeżeli firma potrzebuje jakiegoś VPN, baz danych czy jakichś intranetowych systemów to chętnie im stawiam na tym. Do tego no support jest, co jest ogromnym atutem (i dokumentacja RH też jest fajna).
* - tutaj muszę dodać, że mimo iż unikam dockera jak tylko mogę, to CentOS/EL to system, na którym kiedyś właśnie wpadłem na błąd w implementacji (a raczej nie wiem, domyślnej konfiguracji). Na szczęście udało się to obejść po mojej stronie edytując ustawienia OSa, ale niesmak pozostał

Ubuntu Server - nie lubię. To dla mnie taki Debian, tylko jakby ktoś chciał specjalnie go przedobrzyć i nawalił kilka sosów w różnych smakach. Wydaje mi się, że Ubuntu tutaj jednak musiało iść w tym kierunku aby zarabiać. Natomiast osobiście nie przepadam, wolę czystego Debiana. No i polityka wciskania snapa, który łączy wady flatpaka i appimg mnie trochę obezwładnia.

Fedora Server - Bardzo mały kontakt miałem, wydaje mi się, że Fedora desktop czy server to po prostu pole doświadczalne dla EL.

Na desktopie w domu używam Windows 10 (mam multiboot z Fedorą desktop, którą uruchamiam raz do roku żeby zaktualizować) - bo używam masę softu, którego nie ma na Linux jak CorelDraw, CaptureOne, Affinity, Vegas Pro, VideoStudio i naprawdę wiele innego softu, w tym sieciowego do analizy WiFi, map ciepła sieci bezprzewodowych, czy nawet do rysowania schematów sieci. No i faktycznie z tego softu czasem korzystam, więc bez sensu by było wszystko to porzucić mimo masy wydanych złotówek. Na desktopie wyjazdowym/roboczym mam - RHEL - bo umożliwia mi wygodną pracę i testowanie bezpośrednio tego co tam sobie grzebię. No i jest to mega toporny system na desktop. Znaczy się da, i z KDE wygląda ładnie (Gnome to totalna porażka do zaorania, nie wiem jakim cudem to jest popularne i defaultem w tylu distro, przecież to jest masakryczne guano), ale na desktop EL ma masę błędów i niedoróbek niestety, i małą bazę softu. Trzeba było stawiać Minta

Ależ to będzie masakra na rynku elektroniki użytkowej również. Telefony w przyszłym roku będą szalenie drogie. Telewizory podskoczą. Konsole pewnie też. Wszystko pójdzie w górę.

A miałem S26 Ultra kupować. Zapewne będzie odzwierciedlenie w cenie.

@Marchew 32 GB ramu kupiłem 30-go listopada, nieco ponad miesiąc temu. Dziś jest o 100% droższy. Pierwszy raz tak mi się udało przy okazji czkawki cen elektroniki.

Po covidzie też był problem z chipami i co, dziś jakoś go nie ma. Taki skok cen spowoduje inwestycje w produkcję i ceny wrócą do normy wcześniej czy później, apetyt AI na sprzęt nie będzie nieskończony. Samsung na pewno już przeorganizowuje swoje linie produkcyjne. Kryptowaluciarze też kiedyś skupowali karty graficzne i to też się skończyło, rynek się nasycił, a produkcja nadgoniła.

A samo AI już jest chyba wciśnięte wszędzie, gdzie się dało i działa szybko, więc inwestycje w to spowolnią. Powszechne są opinie o bańce, ja wiem tyle, że gdybym znał przyszłość, to chociaż jednego bitcoina bym kupił gdy kosztował jednego dolara. Możliwe, że bańka nie pęknie spektakularnie, tylko powietrze zejdzie z tego balonika, a w konsekwencji serwerownie mogą zacząć zostać zamykane, a używany RAM będzie tani jak barszcz.

Generowanie wyników przez AI jest aktualnie statystycznie bardzo deficytowe (firmy zarabiające na tym to wyjątki) i średnio widzę realne pomysły na monetyzację tego, przeciętny użytkownik nie zapłaci, a jak zawalą odpowiedzi reklamami, to wielu użytkowników po prostu przestanie korzystać, bo nie jest to (jak do tej pory) aż taka rewolucja, jaką by chcieli inwestorzy.

@Marchew O xD, kupiłem te ramy ponad rok temu za 454 zł. Sprawdzałem ostatnio cenę i było 1199 zł a teraz jest już 1259 zł xD.

Zastanawiałem się wtedy czy nie wziąć od razu 64 GB, w sumie nie miałem wtedy jeszcze zastosowania dla takiej ilości (teraz mam) ale były po prostu tanio. Ostatecznie nie wziąłem i teraz żałuje.

@deafone Fart że na początku roku robiłem upgrade kompa bo byłoby słabo xD

Też wybrałem zły moment na upgrade ale jakoś się udało xD Jak kompletowałem zestaw co muszę kupić to ram był po ~100€ za 2x16 6000 CL30, i zamiast brać od razu to czekałem na black deals. Koniec końców wydałem 100% więcej na ram niz planowalem, ale biorąc pod uwagę aktualne ceny to wcale dużo nie zapłaciłem 😃

Mam 64GB w 4 modułach. Może powinienem dwa sprzedać? 32GB mi wystarczy.

Zależy. To pewnie jest zasilacz wyprodukowany przez Deltę, więc jak znajdziesz od Delty, to wporzo. Z chińszczyzną, to niestety bardzo różnie - bez dostępnych testów konkretnego, nie łasiłbym się.

@radek-piotr-krasny TRZEBA BYŁO SOBIE A500 kupić, tam były 32 kolory a magicy z jednego z devsów w przygodówce wyciągnęli 256 kolorów

Miesiąc za późno? A może to dopiero początek ( ͡° ͜ʖ ͡°)

https://pl.investing.com/equities/sk-hynix-inc

https://pl.investing.com/equities/micron-tech

https://pl.investing.com/equities/samsung-electronics-co-ltd

Dekadę temu kupiłem sobie 16GB DDR3 za połowę obecnej ceny DDR5. A jakoś dwa lata temu kupiłem 64GB (o ironio, do AI) i byłem zdziwiony, że tak tanio. Nieźle się dzieje.

już nawet w kąkuter człowiek nie będzie mógł pograć

@DirtDiver Tydzień temu ulepszałem kompa i jak zobaczyłem ceny to wziąłem gniazdo AM4 z 5 5600X i pozostałem przy swoich starych 32 GB DDR4 xD

@Cybulion A weź wyłącz tego TPMa

Zamykam temat, @Tomekku mial racje. Wystarczylo go wylaczyc i problem ustal. Smieszne bo w sumie zaktualizowalem klucze, bios, wszystko do najnowszej wersji a ten luj nie chcial i tak wstawac.

Bateria bios? Te laptopy są mocno podatne na rozładowaną główną baterię

@Marcowy_Kot a da się przerobić obrazek na gif żebym serio się drapał po d⁎⁎ie?

@Marcowy_Kot - a jak to się ustawia?

@Marcowy_Kot Hmm, chyba załatali. Konwertuje na .png

@Klockobar Ehh, "to se ne vrati pane Havranek"

@Klockobar panie, znajomy z zespołu, który robi z nami już długo i pamięta "stare czasy" firmy opowiadał nam, jak dawno temu, jeszcze za czasów DSLa góra wpadła na pomysł, że to będzie tak "phestiżoffo" jak wszyscy w stopce wymienią logo firmy na wersją animowaną- ot takiego gifa, gdzie logo się w pewnym momencie obraca z taką przelatującą poświatą. Pomyślisz- "no k⁎⁎wa, wielkie mi halo" i normalnie tak by było, gdyby nie fakt, że to nie były czasy uplinku 100Gbps i farmy Exchangów gdzieś w Microsoft cloudzie, który w razie czego się zeskaluje w 10 minut, ale biedaneta i 4 lokalnych serwerów Exchangowych na krzyż, które jęczały już normalnie. Efekt? Ludzie polecenie wykonali tak jak im góra kazała i dalej normalnie korzystali z Outlooka. Nie wiedzieli tylko, że w tle ten jeden j⁎⁎⁎ny gif za⁎⁎⁎ał dosłownie cały system mailowy na amen

@Klockobar to istniało z powodu limitów transferu na łączach. Jeszcze nie tak dawno bo mniej jak 10 lat temu mobilny internet też miał duże limity miesięczne. Na forach ludzie dostawali ostrzeżenia za ładowanie dużych obrazków. Tak samo były limity załączników do maili, teraz google z gmailem zrobił z ludzi analfabetów bo duże załączniki lecą na google drive.

Dobrzy są też tacy co walą filmiki .mp4 na jakieś tło na stronie i filmik ma 250 MB. Boty uwielbiają takie rzeczy. Dochodzi do tego, że hosting ma limit transferu i nagle pyk 2 dni minęło strona przestała działać. Janusze zamiast pisać do firmy gdzie stoi strona, szukają firm które im rozwiążą problem z "serwerem".

@emdet wyborne to było:)

Pamiętam, że w koło uruchamiałem animację pokazującą działanie korbki od szyby samochodowej, bo była przy tym spoko muzyczka.

Mam nadal i aż dziwi, że daje radę uruchomić na nowych systemach. Cudowne wspomnienia

prosty retusz bądź zrobić etykietkę na dżem to GIMP

Najwięksi fani GIMPa to ci co go nie używają.

@starebabyjebacpradem Od siebie polecę SketchUp. Wersja online jest za free a obsługa jest banalnie prosta. Można sobie dowolny projekt rozrysować, rozłożyć na części pierwsze a potem składać jak klocki. Wszystkie meble z drewna które robię zaczynam od SketchUpa. Genialne ułatwienie pracy.

@starebabyjebacpradem Dla mnie służy do obu. Jestem programistom więc najpierw przez pół dnia pisze na nim kod, a potem przez drugie pół gram w gry, przeglądam internet czy oglądam filmy i seriale xd.

@adsozmelku najlepiej dualboot. NVIDIA faktycznie może namieszać na Linuxie u początkujących, ale problemy Linuksowe to zazwyczaj kilka back and forth z LLM (krótka wymiana zdań). To już nie szukanie kilka dni odpowiedzi albo pytanie ludzi na chatach IRC.

Są po prostu gry zoptymalizowane lepiej na Windows (przy Nvidia np. Cyberpunk, ale nie tylko) oraz anti cheaty. Do tego masz alternatywę jak coś się sknoci z Linuxem (albo windows ma humor na update a tu jednak chciałeś moc skorzystać z "twojego" komputera).

Z drugiej strony Windows bardzo ogranicza i irytuje. Na Linuxie jak gra się zawiesi (albo chcę coś szybko zrobić) to przełączasz na boczny ekran. Dodajesz sobie na pasku przyciski odpalające skrypty. Łatwo włączyć podgląd ruchu sieciowego, dzięki czemu wiesz czy coś się ściąga czy tylko ładuje itd. Linux jest Twój, a Windows będzie ci przypominać, że to nie jest Twój komputer.

I szczerze mówiąc, jak umiesz dobrze używać LLM, a najlepiej jak masz premium, to nie wiem czy musisz mieć jakąś specjalną dystrybucję. Nawet takie semi pro jak arch czy fedora mają już ogromną społeczność, LLMy wytrenowane na setkach blogów i dokumentacji. A jak sobie je postawisz to poczujesz się jak haker. Tylko pamiętaj, że LLMy kłamią i mogą się zaciąć na złym rozwiązaniu. Czasem dobrze jest zacząć konwersację od nowa.

Windows IOT ltsc Enterprise - to jest jakby rdzeń samego windowsa, nie masz tam większości programów, więc jest to odchudzony Windows, ale nie przez jakiś użytkowników czyszczących zwykła wersję tylko przez sam Microsoft. Wada jest taka że aktualizacje to tylko łatki bezpieczeństwa bez dodatkowych funkcji, dla mnie to zaleta. windows 10 w tym modelu jest niby szybszy ale przy takim sprzęcie to nie ma co się pałować do okolo 1 proc lepszych osiagów, a jak już chcesz to robić to musisz mieć dual boot bo jedne gry chodzą na Linuxie lepiej niż na windows i odwrotnie. Ogólnie to różnicę w wydajnosci windowsa zwykłego a wersji iot ltsc są marginalne. Dla mnie Windows iot ltsc to jest optimum a testowałem zarówno zwykłego windowsa, Linuxa, dual boot windows I Linux.

@adsozmelku ja mam zbliżoną konfigurację tylko i7-14700 i do tego mam intel arc, bo nvidia pod linux po prostu ssie, większość fanatyków będzie pisać że przecież za⁎⁎⁎⁎ście gry chodzą. Gówno prawda. Nawet ze zjebanymi sterownikami do intela na windows działają lepiej.

A ja nic, bo się znam :p

@Cybulion dawno mnie tak nie wkurwiłeś jak tym wpisem. Gardze twoją kulturą techniczną obecnie. Żadne zioło tego nie uzasadnia

Żałuję ludzi którzy to wygooglują

@Cybulion no to teraz jak już się łaskawie wybierzesz do #pulawymiasto gogusiu! To musisz odwiedzić też @jajkosadzone

Ach Ty piracie

Kupiłeś chociaż z usb 3.0? Xd

@Alawar spróbuj przez cmd albo jakiś menadżer typu teracopy. zawsze miałem wrażenie, że z tym Windowsowym jest coś nie tak i większe pliki/więcej plików zawsze finalnie ładowałem w inny sposób, bo tak było szybciej i stabilniej.