. #heheszki #deheszki #komunikacjamiejska #olkusz

Sztoła - rzeka, którą wyłączono.
Na kilka dni przed tym faktem  zrobiłem sobie wycieczkę nad jej brzeg, w środku dla porównania - zdjęcie pokazujące jej wygląd kilka miesięcy później (autor: Krzysztof Popławski)
Poniżej cała historia.
Sztoła płynie, a raczej płynęła na pograniczu Małopolski i Śląska. W okolicy jednak rozpoczęto wydobycie piasku, a także złóż cynku i ołowiu. 
Ale żeby najpierw móc wydobywać złoża, najpierw trzeba osuszyć cały okoliczny teren. 
(Podobnie zresztą jak np. przy wydobyciu węgla brunatnego - choćby w Turowie. Polska kopalnia wpływa na obniżenie się wód gruntowych po czeskiej stronie. Stąd ten cały spór)
W strefie oddziaływania kopalni, wody podziemne ulegają obniżeniu, a rzeki na powierzchni - wysuszeniu. Taka strefa ma kształt leja - w jego centrum znajduje się kopalnia, która ściąga wody do swoich wyrobisk.
Następnie woda jest przepompowana i zrzucana z powrotem na powierzchnię do koryta rzek.
Dość osobliwa sytuacja. Najpierw rzeka wysycha z powodu kopalni, a potem płynie z powrotem, tylko dzięki wodom dostarczanym z kopalni.
Przykładowo rzeka Baba, która de facto jest w 100% zasilana wodami kopalnianymi z kopalni Pomorzany w Olkuszu, stąd unikatowa czystość wód.
Tak czysta, że mimo iż zgodnie z prawem, klasyfikuje się ją jako ściek, trafia do wodociągów w Sosnowcu.
No, ale wszystko ma swój czas i kiedyś się kończy. 
Złoża wyczerpały się do tego stopnia, że ostatnia z kopalń, Pomorzany, zaprzestała ich eksploatacji. Zaprzestano również odwadniania i przepompowania wody z górotworu z rejonu zlikwidowanych kopalń. Po co osuszać teren, skoro już się niczego nie wydobywa?
A skoro teren nie jest osuszany, to i żadna woda nie jest już zrzucana do koryta rzeki.
Można sobie zadać pytanie - no to w czym problem? Woda nie będzie przepompowana, więc zakończy się też drenaż całej okolicy? 
Tak, tylko że zalanie kopalni wodami podziemnymi, wypełnienie na powrót całego leja wodą i powrót do stanu pierwotnego, 
będzie odbywał się latami. A ryby czy bobry nie będą czekać na powrót wody w rzece. 
Może ktoś z Was był, widział w ostatnich miesiącach Sztołę i Babę - jak wygląda bieżąca sytuacja?

15/x
Tag do obserwowania/czarnolistowania: #bzdecior #bzdeciorphoto
#ciekawostki #geografia #slask #gornyslask #malopolska #bukowno #olkusz #sosnowiec

Bolesław: Przy obwodnicy pojawiło się duże zapadlisko.
https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2023-02-15/boleslaw-przy-obwodnicy-pojawilo-sie-duze-zapadlisko/
Ziemia zapadła się kilkanaście metrów od nowo wybudowanej obwodnicy Bolesławia w powiecie olkuskim w Małopolsce. Jak informuje wójt gminy Krzysztof Dudziński, dziura ma ok. ośmiu metrów średnicy i jest głęboka na pięć metrów.
W związku z wykryciem zapadliska, urząd gminy poinformował, że obwodnica Bolesławia została czasowo wyłączona z ruchu. Krzysztof Dudziński zlecił przeprowadzenie specjalistycznych badań. Jeśli pogoda będzie sprzyjać ZGH "Bolesław" wykona je w środę.
Zapadlisko w Bolesławiu, jak te w Trzebini
Gmina Olkusz ostrzegała kilka dni temu o możliwości pojawienia się zapadlisk, podobnych do tych w Trzebini. Okolice Olkusza i gmina Bolesław to tereny, na których działała kopalnia rud cynkowo-ołowiowych "Olkusz Pomorzany". Wydobycie zakończyło się w 2020 roku.
W 2023 roku w Trzebini ziemia zapadła się już kilka razy. Ostatnio taka sytuacja miała miejsce na początku lutego. Zapadlisko pojawiło się przy ulicy Grunwaldzkiej na terenie boiska UKS Górnik Siersza, około 200 metrów od zabudowań.
#boleslaw #olkusz #trzebinia #malopolska #kopalnie #zgh #zapaliska