Zdjęcie w tle
Marchew

Marchew

Autorytet
  • 818wpisy
  • 4139komentarzy

Zaloguj się aby komentować

Czy IT w twoim miejscu pracy jest zorganizowane byle działało? W wielu miejscach taki stan niedługo się skończy (° ͜ʖ °)


KSC 2.0 czyli Nowelizacja ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa jest wdrożeniem unijnej dyrektywy NIS2.


Sektory takie jak:

  • Energia,

  • Transport,

  • Bankowość,

  • Infrastruktura rynków finansowych,

  • Ochrona zdrowia,

  • Zaopatrzenie w wodę pitną i jej dystrybucja,

  • Infrastruktura cyfrowa,

  • Ścieki,

  • Zarządzanie usługami ICT,

  • Administracja publiczna,

  • Przestrzeń kosmiczna,

  • Usługi pocztowe i kurierskie,

  • Gospodarowanie odpadami,

  • Produkcja, wytwarzanie i dystrybucja chemikaliów,

  • Produkcja, przetwarzanie i dystrybucja żywności,

  • Produkcja,

  • Dostawcy usług cyfrowych,

  • Badania naukowe,

  • Oraz firmy (podwykonawcy) które powyższe obsługują ༼ ͡° ͜ʖ ͡° ༽


Zostaną objęte nowymi wymogami i regulacjami.


Co nowego?

  • Obowiązkowe audyty systemów IT (sam siebie nie możesz zaudytować xD)

  • Wdrożenie zaleceń audytów ᕦ( ͡° ͜ʖ ͡°)ᕤ

  • Pojawia się odpowiedzialność osób decyzyjnych!

  • Jeśli Cię zhakują ale nie zrobiłeś audytu lub nie wdrożyłeś jego zaleceń - > płać grubo [̲̅$̲̅(̲̅ ͡° ͜ʖ ͡°̲̅)̲̅$̲̅]

Co będę robił?

  • Politykę bezpieczeństwa informacji i zarządzania ryzykiem,

  • Procedury obsługi incydentów i reagowania na nie,

  • Zarządzanie ciągłością działania (plany awaryjne, odzyskiwanie po awarii),

  • Bezpieczeństwo sieci i systemów OT/IT (m.in. segmentacja, kopie zapasowe, kontrola dostępu),

  • Szkolenie personelu i budowanie świadomości cyberzagrożeń,

  • Kryptografia i kontrola tożsamości, szczególnie przy dostępie do systemów krytycznych.


Na jakim jest to etapie?

Siódma iteracja projektu została przyjęta przez radę ministrów. Więc prawdopodobnie zostanie puszczona na głosowanie do sejmu i senatu jeszcze w tym roku.


Ile czasu na wdrożenie?

Projekt zakłada, że po jednomiesięcznym vacatio legis od wprowadzenia ustawy podmioty kluczowe i ważne będą miały jedynie sześć miesięcy na pełne dostosowanie się do nowych przepisów. W praktyce oznacza to konieczność rozpoczęcia przygotowań jeszcze przed formalnym przyjęciem ustawy. Konieczne jest wykonanie audytu, inwentaryzacji sprzętu i oprogramowania, ocena ryzyka i przegląd łańcucha dostaw, wdrożenie mechanizmów zarządzania podatnościami, raportowania incydentów czy wyznaczenie osób do kontaktu z Krajowym Systemem Cyberbezpieczeństwa, a także przeprowadzenie szkoleń.


Tak, to będzie kolejna papierologia, koszty i utrudnienia.

Zapewne pojawią się firmy typu "wdrożymy wam KSC", które będą żerować na wszelkich małych i średnich firmach.


Czy to potrzebne? Czasami trafiają się takie IT kwiatki że chyba jednak potrzebne. Wiele firm ma gdzieś bezpieczeństwo danych.


Backup danych firmowych? Dokumentacja bez której od razu będziesz mógł ogłosić bankructwo? Namawiam szefa od dawna. Nie widzi potrzeby, a ten 10 letni NAS na którym kiedyś ktoś zbudowano RAID 5 na pewno się nie wykrzaczy!


Więcej:

https://cyberdefence24.pl/cyberbezpieczenstwo/dostawcy-wysokiego-ryzyka-w-nowelizacji-ksc-ministerstwo-apeluje-do-politykow


https://crn.pl/artykuly/ustawa-o-ksc-2025-najnowszy-projekt/


#cyberbezpieczenstwo #cybersecurity #IT #bezpieczenstwo #informatyka

Zaloguj się aby komentować

Jak działa fotolitografia EUV.

Czyli jak powstają nowoczesne CPU, GPU i wszelkiej maści inne krzemowe twory.


Fragmenty:

32:30 - 32:55

oraz

34:20 - 35:00


Czy ja rozumiem że ten wózek zasuwający w osiach X, Y zapewnia stabilność położenia wafla do kilku nm?

Te kilka nm to dokładność do około 15 atomów ಠ_ಠ


ps. Pokazano proces "wypalania" jednej warstwy, warstw jest kilkadziesiąt, czasami ponad sto.


Fotolitografia EUV

Branch Education

https://youtu.be/B2482h_TNwg


#nauka #technologia

pacjent44

@Marchew yhm i to jest ta granica wielkości układów. Co tam obecnie w prockach mamy, siedem nano?

KierownikW10

@Marchew nie nazwałbym tego wózkiem a bardziej stołem.

Jak jest uzyskiwana wymagana dokładność? Za cholerę nie wiem i nie jestem w stanie sobie tego wyobrazić. W życiu miałem styczność wyłącznie z maszynami, gdzie dokładność pozycjonowania to było 0.0001 mm, a I to było zawsze w jakiś sposób naciągane, bo i jak to zmierzyć i sprawdzić, tak żeby pomiar był wiarygodny.

I właśnie dlatego ASML nie ma konkurencji. Nikt nie potrafi wyprodukować tak za⁎⁎⁎⁎ście dokładnych maszyn.

KierownikW10

@Marchew temat mnie zaciekawił i pozwoliłem sobie zapytać AI o to. Wydaje mi się, że odpowiedź ma sens.

Świetne pytanie — i bardzo trafne, bo dokładność pozycjonowania w maszynach ASML to absolutny cud współczesnej inżynierii. Mówimy o dokładności rzędu pojedynczych nanometrów, czyli kontrola pozycji z precyzją mniejszą niż średnica atomu krzemu (!).Rozbijmy to krok po kroku: 🔧 1. Fundament: system mechatroniczny o ekstremalnej sztywności i izolacji Podstawą jest stół pozycjonujący wafer (wafer stage) i stół maski (reticle stage). Każdy z nich: porusza się bez kontaktu mechanicznego – unosi go poduszka powietrzna lub magnetyczna (tzw. magnetic levitation), znajduje się na granicie o masie kilku ton, który jest izolowany od drgań nawet od ruchu ulicznego kilometr dalej, cały układ działa w komorze próżniowej, bez turbulencji powietrza i bez wahań temperatury (stabilność na poziomie ±0,01°C).

⚙️ 2. Napęd i sterowanie ruchem Zamiast silników krokowych czy śrub pociągowych, ASML stosuje silniki liniowe: Działają na zasadzie cewek elektromagnetycznych i magnesów trwałych, Generują ruch bez żadnego kontaktu, a więc bez tarcia i luzu, Potrafią rozpędzać stół z przyspieszeniami do kilku g, zatrzymując go w pozycji z dokładnością 1–2 nm. Ruch kontrolują interferometry laserowe o rozdzielczości poniżej 0,1 nm — one śledzą pozycję w czasie rzeczywistym. 🧠 3. System pomiarowy i kontrola pętli sprzężenia zwrotnego Każdy ruch jest mierzony tysiące razy na sekundę przez interferometry. ASML wykorzystuje pętle sterowania z bardzo wysokim wzmocnieniem, które: kompensują błędy termiczne, drgania i minimalne odkształcenia, wykorzystują model fizyczny całego układu (z uwzględnieniem mikrodrgań i sprężystości konstrukcji), często działają na procesorach czasu rzeczywistego o opóźnieniu poniżej 1 μs. Dzięki temu system potrafi „wyprzedzać” ruch i korygować go zanim błąd zdąży się rozwinąć. 🌡️ 4. Kompensacja termiczna i materiałowa Każdy element maszyny: jest zbudowany z materiałów o ultraniskim współczynniku rozszerzalności cieplnej (np. zerodur, invar), ma wbudowane czujniki temperatury i system chłodzenia cieczą, pozycjonowanie jest ciągle korygowane o mikroskopijne zmiany wymiarów spowodowane ciepłem lasera i elektroniki.

🪞 5. Korekcja optyczna i oprogramowanie Pozycjonowanie to nie tylko ruch fizyczny — maszyna musi jeszcze „wiedzieć”, gdzie pada światło. Dlatego: używa układów optycznych z aktywną kompensacją błędów aberracji, system mapuje deformacje maski i wafla (bo one też się lekko wyginają), a oprogramowanie nanosi cyfrowe korekty wzoru (tzw. computational lithography), aby kompensować wszelkie odchylenia.

🪄 6. Synchronizacja stołu maski i wafla To najtrudniejszy element: obraz z maski musi być nałożony na wafel z dokładnością <1 nm. ASML rozwiązuje to przez: podwójny układ interferometryczny, który śledzi oba stoły, synchronizację optyczną (czasem z użyciem laserów femtosekundowych), mikrokorekcje w locie, nawet w trakcie ruchu.

🚀 Efekt Dokładność overlay (nakładania kolejnych warstw): ~1–2 nm. Dokładność pozycjonowania stołu: <0,5 nm RMS. Czas pełnego naświetlenia wafla 300 mm: ok. 1 sekunda (!). Jeśli chcesz, mogę pokazać schemat działania układu pozycjonowania (z nanometrową kontrolą interferometru i systemem aktywnej kompensacji) w formie obrazka — chcesz, żebym go wygenerował?

Zaloguj się aby komentować

Dynamiczny_Edek

@Marchew tzn, że całość jest wygenerowana przez ten model? Masz może namiar na jakieś kulisy pracy nad tym?

Zaloguj się aby komentować

Korea Południowa zhakowana.

tl;dw

Hakerzy było obecni w rządowym systemie od 2022 roku xD


Link w pierwszym komentarzu.


#cyberbezpieczenstwo #cybersecurity #wiadomosciswiat

56e2ca44-448b-4d2e-a170-4918ec59c760
kodyak

Suki kima. No ciężko nie zauważyć że są z Korei północnej

Heheszki

Infostealer xD śmieszne słowo.

Po mojemu to wielki sukces, wzor kontroli i procedur że to wyłapali: 650 certyfikatów które urzędnicy wynieśli do domu.

U nas nawet nie ma czegoś takiego co można nazwać rządowym systemem XD węzeł krajowy?bramka do logowania na pierdyliard sposobów i spis przekierowań do tego pierdolnika co potworzyli i podublowali na każdym szczeblu: krajowym,wojewodzkim,powiatu, miasta,gminy i urzedu. Codziennie gdzieś jakis szfagier wpuszcza nowych wykonawców do szafek z naszymi danymi. Bo trzeci przetarg na czwartą mapkę online wygrali albo na BIP3.0 xD u nas nawet nie ma sensu tego hakować - nawet hakerzy muszą koniec końców wszędzie z buta zapierdalać

d34c6f09-264e-494e-bb07-aa85b6d942cd
0655fa2d-07c0-44b6-9c6f-5f26aa184db1

Zaloguj się aby komentować

/BOOT - 1GB

/root(?) - 60GB

/swap - 4GB

/home - reszta

+ 50GB wolnego na wszelki wypadek


Tak to się robi?

Ahh, no i z LVM tak? Czy może bez?


foto 1 - dlaczego nie widzę wolnego miejsca? Przecież w VirtualBOX przydzieliłem 60GB.

foto 2 - dla LUKS wybrać wszystkie, łącznie z boot?


#linux

3406344d-0ad4-46d1-9494-324713c420c8
bc3ec9a4-fec1-45b4-81de-6a5323b6add5
spam_only

nauczyłem się w pracy jednego, partycje zawsze na LVM.

Swap w zależności od ilości RAMu i potencjalnego użycia, teraz używa się właściwie tylko profilaktycznie (i ewentualnie do "spoczynku" apek)

Co do /home i / to tu kwestia tego czy będziesz używał systemu jako "domowego", jeśli tak, to root spokojnie 30-40gb styknie, home do oporu.

jiim

Partycja na swqp niepotrzebna, robisz swap w plikuw zależności od potrzeb.Jak LVM to obojętnie ile dasz na root czy home, przecież możesz powiększyć lub zmniejszyć.

Catharsis

@Marchew Imo osobna partycja na /root totalnie niepotrzebna.
/swap to teoretycznie zależy ile masz RAMu, ale jeśli mam być szczery to w 2k25 swap jest totalnie bezużyteczny. Mam 32 GB RAMu i dałem sobie 16 GB swapa, czyli połowę tego co mam. No tylko ten swap leży wiecznie nieużywany, dosłownie nic nigdy w nim nie ma. Czytałem kiedyś taki artykuł o swapie, że niby potrzebny jest. W praktyce jednak ostatnio gdy mnie trochę poniosło i otwierałem karty w Chrome jak po⁎⁎⁎⁎ny i Chrome dobijał do >25 GB RAMu to system zamiast zacząć używać tego swapa to wolał ubić Chrome i dać ostrzeżenie, że kończy mi się RAM xD.

1127d020-b9e7-4fce-8e9a-93b76fa43f3e

Zaloguj się aby komentować

Zaloguj się aby komentować

KUROT

Ja jestem pod dużym wrażeniem jak to wszystko szybko się rozwija.

Zaloguj się aby komentować

Hasła, manager haseł?


Zacznij korzystać z kontaktów w outlook jak managera haseł.

Twój .PST przez lata stał się świętością.

Outlook po updacie stwierdza "podaj mi hasło do account . microsoft . com albo się nie uruchomię".

Uświadom sobie że pass do ms'a sieci w outlooku (° ͜ʖ °)


Nie przetłumaczysz, wciąż używa.


#cyberbezpieczenstwo #cybersecurity #password #komputery #informatyka

Zaloguj się aby komentować

Zaloguj się aby komentować

modulator_serwisu

@Marchew robot humaidalny to porażka ekonomiczna, lepsiejrzy byłby coś a'la centaur, podwozie na 4 nogi i tułów z ramionami chwytnymi

Zaloguj się aby komentować

kopytakonia

Pierwsze słyszę o tej gierce, a wygląda ciekawie. Trochę droga bo 90zl. Dodam do listy zyczen.

Zaloguj się aby komentować

Wizja końca świata, ale inna niż zazwyczaj. Nie zombie, nie wirusy, nie wojna atomowa.


Książka bardzo mi się spodobała, wiele razy zaskoczyła. Poczułem powiew świeżości w mej biblioteczce.

Oceniam na 8/10.


Dopóki nie zgasną gwiazdy - Piotr Patykiewicz


#ksiazki

eb57d5de-e779-4e4d-8396-1bf9fd64babe
szatkus

Namówił. Za 20zł szkoda nie brać.

Zaloguj się aby komentować

Windows 10 traci oficjalne wsparcie 14 października 2025.


Mam Windows 10 i ...


#ankieta #windows #komputery #pcmasterrace

b9cca2b5-d40b-47ce-99f9-2dcf94f89a2a

Mam Windows 10 i ...

492 Głosów
Precell

Miałem na lapku info, że nie mogę zainstalować 11 bo mam za stary sprzęt. Więc chciałem sprawdzić ile mi to zajmie żeby zainstalować 11.

No i teraz siedzę na 11. nie wiem czy dobrze czy źle, bo i tak jest to złom, którego używam raz na miesiąc żeby wydrukować etykietę na paczkę

DonkeyKong

Poczekam jeszcze jakieś 5 lat, niech sobie inni robią za darmowych beta testerów, w międzyczasie ktoś pewnie wymyśli obejście na to by dalej używać lokalnego konta

modulator_serwisu

@Marchew

jutro:

stary lapek gamingowy z 2018- Shitosoft wylatuje, będzie instalowany szybki i mały linuks - komp będzie używany do przeglądarki, filmów, emulowania starych gierek

stary dell - system podstawowy to szybki i mały linuks - przeglądarka, libre office, książki elektroniczne, system dodatkowy Shitosoft 10 z przedłużeniem darmowym na rok zostaje

Zaloguj się aby komentować

Zaloguj się aby komentować

Opony!


Czy masz już opony zimowe w swoim aucie?


Ponadto zachęcam do sprawdzenia ciśnienia w oponach, to normalne że przy niższych temperaturach zewnętrznych ciśnienie w oponach nieco spada.


Czasem potrafi spaść po pół roku o 0,5 bar, paskudna drobna nieszczelność.


#ankieta #motoryzacja #samochody #opony

bd317f81-27ba-44a3-9515-823d8b6830d9

Czy masz już opony zimowe w swoim aucie?

595 Głosów
PanW

Gdybym nie jeździł do roboty to pewnie bym miał całoroczne, a tak znów czeka mnie chaos u wulkanizatora w przyszłym miesiącu XD

modulator_serwisu

@Marchew mam kompresorek z lidla na baterię 20V, cyfrowy wyświetlacz, ciśnienie sprawdzam 2 x w tygodniu i przed każdym długim wyjazdem, zmiana jutro z continental - fabryczne z duster 2021 na kormoran zimowy suv

Zaloguj się aby komentować

Zaloguj się aby komentować

nbzwdsdzbcps

@Marchew Planuję iść by wesprzeć ideę anime w kinach.

Zaloguj się aby komentować

Marchew

@Penetrator4000 Mars First Logistics.

Jeszcze trochę a to pokraczne wozidło zacznie przypominać ciężarówkę.

fadd4841-4b81-432a-938c-d9deaff12521

Zaloguj się aby komentować