Zawodzenie jak z innego świata W wielu filmach, serialach czy nawet w utworach muzycznych wykorzystuje się niektóre charakterystyczne odgłosy ptaków dla stworzenia niepokojącej atmosfery. Zdaje się, że najbardziej znanym odgłosem tego typu, zestawianym najczęściej ze sceneriami mrocznych, leśnych ostępów i bagien, jest przeciągły głos nura lodowca (Gavia immer).

Nury z tego gatunku zamieszkują północne i centralne regiony Ameryki Północnej, południowe części archipelagu Svalbard i Islandii, a zimą są spotykane także u wybrzeży Europy. Jak widać, są w dużej mierze gatunkiem arktycznym, sezonowo migrującym do strefy umiarkowanej - jednak w realizacjach filmowych ich odgłosy bywają często wykorzystywane w scenach ukazujących także środowiska tropikalne czy nawet pustynne.

Nur lodowiec wydaje cztery podstawowe kategorie odgłosów, z których najbardziej charakterystyczna jest tak zwana skarga. To przeciągłe, dość ponure zawodzenie rozlegające się głównie wieczorami i nocą, które jest słyszalne z odległości nawet kilku kilometrów. To odgłos kontaktowy, dzięki któremu nury oznajmiają innym osobnikom przebywającym w okolicy, gdzie się znajdują. Inny charakterystyczny odgłos nura, również chętnie wykorzystywany w filmach, to tremolo lub tak zwany chichot - sygnalizuje on zwykle zaniepokojenie lub alarmuje o obecności drapieżnika, jest też wydawany podczas konfliktów terytorialnych i podczas lotu.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #filmy #amerykapolnocna #arktyka

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Odgłosy w sam raz do filmu Występujący w lasach wschodniego wybrzeża Australii trzaskacz czarnoczuby (Psophodes olivaceus), w języku angielskim znany jako eastern whipbird, to niewielki ptak o czarno-oliwkowym upierzeniu. Odgłosy, które wydaje, są jednymi z najbardziej charakterystycznych dźwięków australijskiego buszu - najbardziej znany jest jego długi, przeciągły gwizd, po którym następuje głośne, krótkie, melodyjne blip.

Zwyczajowo określa się ten odgłos jako "trzask bicza", choć w rzeczywistości jest on daleko bardziej przyjemny dla ucha i współcześnie może kojarzyć się trochę z dźwiękami wydawanymi przez sprzęt elektroniczny. Odgłos ten jest zwykle związany z duetem pomiędzy samcem i samicą - samiec wydaje długą nutę i blip, a samica kolejne dźwięki następujące zaraz potem. Z reguły takie duety można usłyszeć wczesnym rankiem, choć występują również w ciągu dnia, najczęściej w południe i o zachodzie słońca.

Próbki charakterystycznych odgłosów wydawanych przez tego ptaka były czasem wykorzystywane w filmach. Użyto ich między innymi w Ciemnym krysztale, filmie przygodowym w klimatach fantasy z 1982 roku.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #australia

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Ptak typu "idź sobie" Hałaśnik szary (Crinifer concolor) to średniej wielkości ptak z rodziny turakowatych występujący powszechnie w lasach i na sawannach w Afryce Subsaharyjskiej. Jego nazwa angielska - go-away-bird - nawiązuje do dźwięków, które wydaje, kiedy jest czymś zaniepokojony.

Hałaśniki są towarzyskie i tworzą grupy liczące nawet kilkadziesiąt osobników, które przemieszczają się z miejsca na miejsce w poszukiwaniu pożywienia. Żywią się głównie owocami, kwiatami i liśćmi, a także termitami i ślimakami. W powietrzu nie są zbyt zwinne i latają dość powoli, jednak sprawnie biegają i skaczą wśród gałęzi drzew.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #afryka

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Zeberki śnią o śpiewaniu Zeberki, znane też jako amadyny zebrowate (Taeniopygia guttata i Taeniopygia castanotis), to małe, towarzyskie, często spotykane w hodowlach ptaki z rodziny astryldowatych, zamieszkujące naturalnie Australię i część Archipelagu Malajskiego.

Zeberki są na ogół bardzo głośne i gadatliwe - ich najbardziej rozpoznawalnym odgłosem jest krótkie, trąbiące det, ale dość charakterystyczny jest też donośny, ćwierkoczący śpiew samców. Młode samce zeberek uczą się śpiewu od innych samców w stadzie, przede wszystkim od swoich ojców. Z początku tylko naśladują i powtarzają ich śpiew, z czasem jednak nabierają wprawy i zaczynają włączać do niego inne motywy, ostatecznie tworząc swoją własną, unikatową melodię.

Badania wykazały, że w okresie nauki śpiewu młode zeberki niejako "powtarzają" melodię w czasie snu. Kiedy śpią, nie wydają co prawda dźwięków, jednak ich krtanie bezgłośnie pracują w podobny sposób, jak podczas śpiewania.

Zdaniem badaczy, może to świadczyć o tym, że zeberki śnią o śpiewaniu, być może dopracowując i przekształcając w ten sposób melodie, których uczą się od swoich nauczycieli – na podobnej zasadzie, jak mózg śpiącego człowieka przenosi wspomnienia i informacje do pamięci długotrwałej.

Śpiew zeberki: https://www.youtube.com/watch?v=Dtua-tWlVCU

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #australia #sen

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Ptak imitujący dźwięki z placu budowy. Występujące w Australii lirogony (Menuridae) to jedne z największych ptaków z rzędu wróblowych, choć swoim wyglądem i zachowaniem bardziej przypominają bażanty. Potrafią doskonale naśladować praktycznie dowolne dźwięki zasłyszane w otoczeniu - śpiew innych gatunków ptaków, nawoływania rozmaitych gatunków zwierząt, a nawet odgłosy cywilizacji, takie jak alarmy samochodowe, dzwonki telefonów, dźwięki migawki aparatu czy głosy ludzi.

Wśród najbardziej spektakularnych przykładów ich umiejętności znajdują się nagrania, na których lirogony naśladują dźwięki zasłyszane na placu budowy, nie tylko odgłosy narzędzi, ale nawet pogwizdywanie i głosy pracowników: https://www.youtube.com/watch?v=C0ZffIh0-NA

Inny przykład, gdzie lirogon naśladuje między innymi dźwięki migawki aparatu: https://www.youtube.com/watch?v=mSB71jNq-yQ

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #australia

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Pisklę hoacyna (Opisthocomus hoazin) z pazurkami na skrzydłach. Hoacyny żyją na tropikalnych bagnach w dorzeczu Amazonki i Orinoko w Ameryce Południowej. Po wykluciu ich pisklęta wspinają się po gałęziach drzew, przytrzymując się wyjątkowo dużymi jak na ich rozmiary szponami oraz pomagając sobie pazurkami na skrzydłach. Pazurki te z czasem zanikają.

Kiedy drapieżnik atakuje kolonię lęgową hoacynów, dorosłe osobniki latają dookoła i hałasują, próbując odwrócić jego uwagę - w tym czasie pisklęta oddalają się od gniazda i chowają wśród gałęzi i pnączy. Jeśli jednak zostaną odkryte, spadają z drzewa do wody i starają się uciec przed napastnikiem, płynąc pod jej powierzchnią. Kiedy zagrożenie minie, wykorzystują swoje szpony i pazurzaste skrzydła, aby wspiąć się z powrotem do bezpiecznego gniazda.

W przeszłości niektórzy badacze uważali, że hoacyny mogą być bezpośrednimi potomkami archeopteryksa -pisklęta hoacynów mają dwa funkcjonalne pazury na każdym skrzydle, a archeopteryks miał na przedniej kończynie trzy. Współcześnie sądzi się jednak, że pazury małych hoacynów mają nowsze pochodzenie i nie są pozostałością po gadzim przodku, a raczej wtórną adaptacją, wynikającą z częstej potrzeby opuszczania gniazda i wspinania się po gęstych pnączach i drzewach na długo przed nauczeniem się latania.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #amazonia #amerykapoludniowa

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Sekret zieleni turaka Turaki (Musophaginae) to dość spore pod względem rozmiarów, nadrzewne ptaki występujące wyłącznie w lasach i na sawannach Afryki Subsaharyjskiej. Są w większości kolorowo ubarwione, zwykle w odcieniach zieleni, niebieskiego i fioletowego, a za ich ubarwienie odpowiadają barwniki niespotykane nigdzie indziej w świecie zwierząt: turakowerdyna (kolor zielony) i turacyna (kolor czerwonofioletowy i granatowy).

To zarazem pierwsze i jak na razie jedyne ptaki, u których rozpoznano zielony pigment - u innych ptaków zielony kolor piór to jedynie barwa strukturalna, niewymagająca obecności barwnika i powstająca w wyniku oddziaływania światła.

Turaki żywią się liśćmi, kwiatami i owocami, przede wszystkim figami, i prowadzą osiadły tryb życia. Są niezbyt dobrymi lotnikami, za to dobrze biegają i wspinają się na drzewa. Mają specyficznie ułożony czwarty palec, który w zależności od potrzeby mogą kierować do przodu lub do tyłu, co pomaga im przytrzymywać się gałęzi. Młode osobniki mają dodatkowo pazury na skrzydłach, które ułatwiają im wspinaczkę i zanikają wraz z wiekiem.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #afryka

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Maska w kolorze limonki Tangarka zielonogłowa (Tangara chilensis) to mały, jaskrawo ubarwiony ptak żyjący w północno-zachodniej Ameryce Południowej, na obszarach amazońskich lasów deszczowych - wbrew temu, na co wskazuje jej nazwa łacińska, nie występuje w Chile.

Tangarka zielonogłowa ma jaskrawą, limonkowo zieloną głowę, ciemnoniebieskie podgardle i błękitny brzuch, a w górnej części ciała ma czarne upierzenie. Tylna część jej ciała jest, w zależności od podgatunku, żółto-czerwona lub całkowicie czerwona. Swoje wyraziste kolory zawdzięcza częściowo warstwowemu ułożeniu piór: położone pod spodem warstwy piór achromatycznych (czarnych lub białych) podkreślają intensywność kolorów widocznych na piórach z górnej warstwy.

Ptaki te są dość płochliwe i szybko się przemieszczają, rzadko odpoczywając. Ich pożywienie to głównie niewielkie owoce, ale czasem żywią się też konikami polnymi, pająkami i larwami owadów. Przebywają w większości wysoko w koronach drzew, choć podczas żerowania zdarza im się przelatywać niżej.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #amazonia #amerykapoludniowa

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Elektryczny błękit Chwostka wspaniała (Malurus splendens) to niewielki ptak zamieszkujący pokryte zbiorowiskami drzew i krzewów tereny Australii. Codzienne upierzenie tego gatunku nie przyciąga wzroku - poza sezonem godowym samce, samice i młode są praktycznie identyczne, brązowo-szarawe z niebieskawymi ogonami. Jednak wraz z nadejściem lęgów samce chwostki przechodzą wręcz elektryzującą przemianę.

Samiec w pełnej szacie godowej ma opalizujące, błękitne upierzenie: jasnoniebieskie czoło i policzki, ciemnoniebieskie, wpadające lekko w fiolet gardło oraz intensywnie błękitne skrzydła, brzuch i ogon. Zazwyczaj samce zmieniają kolory zimą lub wiosną, choć niektóre starsze osobniki pozostają błękitne przez cały rok.

Podczas zalotów samce chwostki wspaniałej zbierają różowe i fioletowe płatki kwiatów i prezentują je samicom. W ramach zachowań godowych stroszą również jasnoniebieskie pióra na policzkach. Ptaki z tego gatunku dobierają się w stałe pary, jednak nie dochowują wierności swoim drugim połówkom - zarówno samce, jak i samice regularnie zaliczają skoki w bok, co nie przeszkadza im wspólnie gniazdować i wychowywać potomstwa.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #australia

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Kolejny kolorowy kurtaczek - kurtaczek kapturowy (Pitta sordida), którego można spotkać w lasach i na terenach uprawnych we wschodniej i południowo-wschodniej Azji, mniej więcej od podnóża Himalajów po Indonezję.

Kurtaczek kapturowy wyróżnia się niebieskozielonym upierzeniem z intensywnie niebieskimi plamami na skrzydłach, do tego ma czarną głowę z brązową "czapeczką" i czerwony spód. Jak wszystkie kurtaczki, osiąga niewielkie rozmiary i ma bardzo krótki ogon. Jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych gatunków ze swojej rodziny - najczęściej widuje się go, kiedy przeszukuje ściółkę w poszukiwaniu pożywienia.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #azja

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Jeden z najbardziej kolorowych zimorodków - zimorodek orientalny (Ceyx erithaca). Występuje na Półwyspie Indyjskim i w południowo-wschodniej Azji i zamieszkuje głównie okolice leśnych zbiorników wodnych oraz mokradeł.

W przeciwieństwie do naszego "domyślnego" zimorodka zwyczajnego, który żywi się przede wszystkim rybami, zimorodek orientalny poluje głównie na bezkręgowce takie jak pająki, skorupiaki i owady. Okazjonalnie zjada także ryby, żaby i jaszczurki. W związku z malejącym trendem populacyjnym został zakwalifikowany jako gatunek bliski zagrożenia.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #azja

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Ptak jak z kreskówki. Szerokodziób obrożny (Eurylaimus ochromalus) żyjący w lasach południowo-wschodniej Azji ma nieomal kreskówkowe ubarwienie - kontrastujące z czarnymi piórami żółte oczy, jasnoniebieski dziób z czarnym obrzeżem i jasnożółte plamy na skrzydłach, które wyglądają trochę jak niedbałe, narysowane mazakiem kreski.

Szerokodzioby obrożne żywią się niemal wyłącznie owadami, choć okazjonalnie zjadają też małe ślimaki i jagody. Są aktualnie uznawane za gatunek bliski zagrożeniu, częściowo przez postępujące niszczenie ich naturalnego środowiska.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #azja

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Kurtaczek jak w świątecznym sweterku Występujący na Borneo kurtaczek Erythropitta arquata jest popularnie nazywany "klejnotem Borneo" ze względu na swoje jaskrawe, czerwone upierzenie. Wyróżnia go także zygzakowata, modra pręga na piersi, która wygląda trochę jak wzór ze świątecznego swetra.

Ten gatunek kurtaczka nie jest jeszcze zbyt dobrze poznany, w dużej mierze przez to, że trudno go zaobserwować w środowisku naturalnym. Kilka lat temu odkryto jednak, że kurtaczki Erythropitta arquata porozumiewają się ze sobą nie tylko poprzez śpiew, ale także poprzez dźwięki wytwarzane uderzeniami skrzydeł - ptak nadyma wtedy pierś i uderza w nią skrzydłami jak w bębenek.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #ornitologia #borneo

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Za oknem szaro, buro i ponuro, więc macie tutaj kolorowego kurtaczka. Kurtaczek bengalski (Pitta brachyura) to żyjący w tropikalnych lasach Półwyspu Indyjskiego krewniak wróbla. Jest niewielkich rozmiarów, stąd jego tradycyjna nazwa w języku telugu - pitta, czyli "mały ptak". Jest też lokalnie znany jako nauranga, czyli "dziewięć kolorów", lub aru-mani kuruvi, czyli "ptak godziny szóstej", ponieważ jego nawoływania można zwykle usłyszeć dwa razy dziennie, około szóstej rano i szóstej po południu.

Według jednej z tradycyjnych indyjskich opowieści, paw uzyskał swoje kolorowe pióra, okradając inne ptaki, w tym także kurtaczka. Widać jednak, że kurtaczkowi wciąż zostało całkiem sporo kolorów - jest to jeden z najbardziej kolorowych wróblowych. Nie obnosi się jednak ze swoim upierzeniem, jest raczej nieśmiały i prowadzi dość skryty tryb życia, a na co dzień łatwiej go usłyszeć niż zobaczyć.

Kurtaczek bengalski każdej jesieni migruje z terenów u podnóża Himalajów na południe Półwyspu Indyjskiego. Podczas migracji wiele kurtaczków dosłownie pada z wyczerpania, zagrożeniem są dla nich również szklane powierzchnie budynków. Kurtaczki latają nisko, dlatego też są szczególnie narażone na takie kolizje.

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #ptaki #indie

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Spożywanie dyni przynosi liczne korzyści zdrowotne Zawarte w dyni witaminy C i A wzmacniają układ odpornościowy, wysoka zawartość beta-karotenu, luteiny i zeaksantyny korzystnie wpływa na zdrowie oczu, a potas wspomaga pracę serca. Dynia jest również bogata w błonnik i przeciwutleniacze. Za najzdrowszą odmianę jest popularnie uznawana dynia Hokkaido, zawierająca szczególnie dużo beta-karotenu i składników mineralnych.

Osobnym tematem są pestki dyni. Blisko połowę ich masy stanowi tłuszcz, są jednak nieocenionym źródłem związków bioaktywnych, które korzystnie działają na nasz organizm: mogą obniżać poziom cholesterolu, wspierać działanie układu krążenia, działać przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie, a także wpływać pozytywnie na działanie prostaty.

W tym roku zostały opublikowane wyniki badań przeprowadzonych przez badaczy z Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu we współpracy z naukowcami z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Podczas badań przeanalizowano nasiona jedenastu odmian dyni uprawianych w Polsce. Spośród wszystkich badanych odmian dynia Pink Jumbo Banana wyróżniła się wyjątkowo wysoką zawartością γ-tokoferolu, karotenoidów (β-karoten, luteina) i skwalenu, który ma  ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwutleniające. Bardzo korzystny skład miały też nasiona dyni odmian Jack Sprat, Show Winner i Golden Hubbard. Najsłabiej w całym zestawieniu wypadła odmiana Moonshine.

#ciekawostki #przyroda #natura #rosliny #warzywa #ogrodnictwo #dynia #zdrowie

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Różowe dynie Odmiana dyni w kolorze różowym, która otrzymała nazwę Porcelain Doll, została wyhodowana w 2011 roku niejako przez przypadek. Szybko jednak zyskała sporą popularność - a ze względu na swój charakterystyczny kolor została również powiązana z październikową kampanią na rzecz świadomości raka piersi.

Organizacja Pink Pumpkin Patch Foundation, a także inne podobne organizacje charytatywne, od lat przekazują część dochodów ze sprzedaży nasion i owoców różowych dyń na cele badawcze związane z diagnostyką i metodami leczenia raka piersi. W ten nurt wpisują się też mniejsze działania i wydarzenia o charakterze lokalnym, podczas których wystawia się, dekoruje i sprzedaje różowe dynie, by np. zebrać fundusze na wsparcie osób zmagających się z chorobą. Niekiedy zamiast różowych odmian dyń wykorzystuje się po prostu dynie pomalowane na różowo.

Oprócz Porcelain Doll, istnieje kilka innych odmian różowych dyń, między innymi: Porcelain Princess, Miss Sophie Pink czy Pink Jumbo Banana.

#ciekawostki #przyroda #ogrodnictwo #rosliny #warzywa #dynie

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Rekordowa dynia Aktualnie największą, a przy okazji także najcięższą odnotowaną dynią jest dynia olbrzymia wyhodowana w tym roku w Lymington w Wielkiej Brytanii. Dynia, która otrzymała wdzięczne imię "Muggle", osiągnęła wagę 1278,8 kilogramów i obwód przekraczający 6,4 metra.

Bracia bliźniacy Ian i Stuart Paton, którzy wyhodowali rekordową dynię, zajmują się uprawą dyń olbrzymich od ponad pięćdziesięciu lat. W minionych latach kilkakrotnie zbliżali się do pobicia rekordu, lecz dopiero w tym roku się to udało. Ich dynie są uprawiane w szklarniach wyposażonych w komputerowe systemy sterowania i do wzrostu potrzebują około 492 litrów wody dziennie.

"Muggle" rosła przez przeszło cztery miesiące. W okresie intensywnego wzrostu przez około 10–15 dni przybierała średnio 31,7 kilogramów na dzień.

#ciekawostki #przyroda #ogrodnictwo #rosliny #warzywa #rekordy

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

Czarne dynie Niektóre dynie mają naturalnie czarny lub ciemnozielony, prawie czarny kolor - są to między innymi dynie odmian Black Knight, Black Kat, Black Bear czy Nightfall. Na ogół utrzymują najbardziej jednolity kolor do czasu, aż zostaną zebrane, a później zaczynają stopniowo przebarwiać się na żółto lub pomarańczowo, choć niektóre odmiany pozostają czarne długo po zebraniu.

Czarne dynie mają pomarańczowe wnętrze, jak zwyczajne dynie. Niektóre odmiany, jak Black Bear, są małe i mają przede wszystkim charakter ozdobny, inne potrafią dorastać do całkiem słusznych rozmiarów. Niezależnie od wielkości, są jadalne i można ich używać zarówno w celach dekoracyjnych, jak i w kuchni.

#ciekawostki #przyroda #ogrodnictwo #warzywa #dynie #halloween

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych

#7ciekawostekprzyrodniczych

Pająk, który uwodzi pokazywaniem nóżki Niektóre skakuny są znane z ciekawych i zabawnie wyglądających (przynajmniej z punktu widzenia człowieka) pokazów godowych - ale strategia samców skakunów z gatunku Jotus remus wydaje się na tym tle zupełnie wyjątkowa.

Samce tego gatunku mają na końcach trzeciej pary odnóży lekko wydłużone "wiosła" ułożone z długich włosków. Kiedy samiec namierzy siedzącą na liściu samicę, przemieszcza się dyskretnie na drugą stronę liścia - a następnie z ukrycia wystawia wiosłowate odnóże ponad krawędź i powoli nim macha.

Ten gest może wyglądać jak urocze, nieśmiałe "cześć", ale tak naprawdę przypomina bardziej wystawianie białej flagi i ma na celu sprawdzenie, w jakim stopniu samica jest agresywna. Jeśli samica próbuje atakować odnóże samca, oznacza to, że nie jest zainteresowana odbywaniem godów. Jeśli jednak jest spokojna, względnie zmęczona atakowaniem, to sygnał dla samca, że może próbować szczęścia.

https://www.youtube.com/watch?v=HkiwPkjpYpA

https://www.youtube.com/watch?v=r4YHf6nBbzE

#ciekawostki #przyroda #natura #zwierzeta #pajaki

tag serii: #7ciekawostekprzyrodniczych