Dziś bohaterem wpisu jest kolejna mucha: Ornidia obesa – muchówka z rodziny bzygowatych (Syrphidae), która może zachwycać swoim wyglądem.

To średniej wielkości owad o metalicznym połysku, często zielonkawym lub niebieskawym. Dorosłe osobniki mają krępą sylwetkę. Samice mają szeroko rozstawione oczy, podczas gdy u samców oczy stykają się ze sobą, co nadaje im charakterystyczny „okularowy” wygląd.

Ornidia obesa to gatunek szeroko rozpowszechniony – występuje od południowych Stanów Zjednoczonych, przez Amerykę Środkową, aż po północne Chile i Argentynę. Dzięki działalności człowieka zawędrowała także do Azji i na wschodnie wybrzeże Afryki. Można ją spotkać w ogrodach, parkach, na terenach ruderalnych i w pobliżu siedzib ludzkich.

Larwy Ornidia obesa rozwijają się w rozkładającej się materii organicznej, przyczyniając się do jej rozkładu i recyklingu składników odżywczych.

Dorosłe muchówki chętnie odwiedzają kwiaty, gdzie żywią się nektarem i pyłkiem, pełniąc ważną rolę zapylaczy.

#muchowki #porannyrobal

Pisałem już kiedyś, że nie lubię much, a dziś przedstawię taką, której też raczej nie polubicie. Poznajcie postrach dżdżownic – Sarcophaga carnaria, czyli ścierwica mięsówka.

To dość duża mucha – osiąga długość 10–16 mm. Jej ciało jest szare, pokryte ciemniejszymi prążkami na tułowiu i szachownicą na odwłoku. Wyróżniają ją duże, czerwone oczy i charakterystyczne, krótkie, szczeciniaste czułki. Skrzydła są przezroczyste, a odnóża czarne.

Ścierwica jest szeroko rozpowszechniona w Europie, w tym także w Polsce.

Dorosłe muchy żywią się nektarem.

Dawniej podawano, że jej larwy żywią się padliną lub mięsem. Nowsze badania wykazują, że samica składa jaja u wejścia do korytarzyków dżdżownic. Wylęgnięte z jaj larwy samodzielnie wyszukują dżdżownice wędrując ich korytarzykami, a następnie wdrążają się do ich ciała, zabijają je i odżywiają się ich ciałem. Już po kilku dniach kończą rozwój i przeobrażają się.

#muchowki #porannyrobal

Dziś będzie trochę o owadach (przedstawiam całą rodzinę - nie mają polskich nazw i są do siebie podobne), które wyglądają, jakby wymknęły się wyobraźni twórców science fiction – poznajcie rodzinę Diopsidae, czyli muchówki o oczach na... "patykach"!

Przedstawiciele tej rodziny są znani z niezwykle charakterystycznego wyglądu: ich oczy osadzone są na długich, bocznych wyrostkach głowy, przez co nazywa się je muchami „stalk-eyed” (o oczach na słupkach). Ciało tych muchówek jest smukłe, długość waha się w zależności od gatunku, a ich ubarwienie bywa różnorodne – od brązów po czernie. Wyrostki oczonośne mogą być nawet dłuższe niż szerokość całego ciała!.

Diopsidae to rodzina obejmująca ponad 160 gatunków, zamieszkujących głównie tropikalne rejony Starego Świata – Afrykę, Azję Południowo-Wschodnią i Australię. W Europie spotkano tylko jeden gatunek, odkryty na Węgrzech w 1997 roku, a w Polsce nie występują.

Muchówki te najczęściej spotyka się w pobliżu wilgotnych lasów i terenów podmokłych. Larwy rozwijają się w rozkładającym się materiale roślinnym, a dorosłe osobniki odżywiają się głównie sokami roślin, nektarem lub innymi płynnymi substancjami organicznymi.

Diopsidae słyną z widowiskowych zachowań godowych. Samce wykorzystują swoje imponujące wyrostki oczonośne podczas rywalizacji o samice – im dłuższe „patyki”, tym większa szansa na sukces! Samice wybierają partnerów właśnie na podstawie długości tych wyrostków, co jest przykładem doboru płciowego. Po kopulacji samica składa jaja w wilgotnym podłożu, gdzie rozwijają się larwy.

Wyrostki oczonośne u diopsidów to nie tylko ozdoba – badania wykazały, że długość tych „patyków” jest sygnałem siły i zdrowia samca. Co ciekawe, samce potrafią nawet „prężyć” swoje wyrostki podczas walk z rywalami, by wydawały się jeszcze dłuższe!

#muchowki #porannyrobal

Wywilżna karłowata (Drosophila melanogaster), znana także jako muszka owocowa, drozofila karłówka czy octówka, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i rozpowszechnionych owadów na świecie.

Długość ciała 2–3 mm.

Barwa jasnobrunatna do żółtej, z charakterystycznymi czarnymi pasami na odwłoku.

Głowa stosunkowo duża i kulista, żółta, z bardzo dużymi, czerwonymi oczami złożonymi oraz trzema przyoczkami.

Narząd gębowy typu liżącego, przystosowany do zlizania płynnego pokarmu.

Tułów krępy, z trzema parami krótkich odnóży i dwoma parami skrzydeł – jedne błoniaste do latania, drugie zredukowane do przezmianek, które stabilizują lot.

Wywilżna karłowata występuje niemal na całym świecie, z wyjątkiem terenów pustynnych, wysokogórskich i arktycznych.

Pierwotnie zamieszkiwała tropikalne lasy Afryki, dziś jest komensalem człowieka i można ją spotkać w pobliżu drzew owocowych, w sadach, ogrodach, a zimą – w budynkach, gdzie przechowywana jest żywność.

Rozwój potomstwa zależy od temperatury – nie przetrwa w chłodnym klimacie.

Dieta opiera się głównie na drożdżach i mikroorganizmach rozwijających się na fermentujących, gnijących owocach.

Przyciągają ją zapachy fermentujących produktów: owoców, wina, przetworów, dżemów, konfitur, octu.

Muszki owocowe nie interesują się warzywami ani nabiałem, preferują miejsca bogate w cukry i mikroorganizmy rozkładające owoce.

Samica składa do 400 jaj w miękkich, fermentujących owocach.

Z jaj po kilkunastu godzinach wylęgają się larwy, które żerują na owocu przez około 4 dni, następnie przepoczwarczają się i po kolejnych 4 dniach pojawiają się dorosłe osobniki.

Cały cykl życiowy może trwać zaledwie 7–14 dni w sprzyjających warunkach.

Długość życia dorosłego owada to około 30 dni.

Wywilżna karłowata była pierwszym zwierzęciem wysłanym przez człowieka w kosmos (20 lutego 1947).

Jest jednym z najważniejszych organizmów modelowych w biologii i genetyce – 75% znanych ludzkich genów chorobowych ma swój odpowiednik w genomie tej muchy.

Muszka owocowa ma bardzo wydajny mózg jak na swój rozmiar (ok. 100 000 neuronów).

Samce mają najdłuższe komórki spermowe w świecie zwierząt - 1,76 mm (ludzki plemnik około 0,05 mm).

Potrafią wyczuć zapach fermentujących owoców i kwasu octowego z odległości nawet kilometra.

Muszki owocowe są odporne na alkohol – wykorzystują jego obecność do zwalczania pasożytów.

#porannyrobal #muchowki

Bromophila caffra – zołza kafryjska (Red-headed Signal Fly) to jedna z najbardziej charakterystycznych muchówek Afryki Subsaharyjskiej, należąca do rodziny Platystomatidae, zwanych muchówkami sygnałowymi.

Wielkość 12–22 mm, głowa intensywnie szkarłatnoczerwona, pozbawiona przyoczek – to cecha wyróżniająca gatunek.

Oczy czerwonobrązowe, tułów i odwłok smoliście czarne.

Skrzydła bardzo silnie zaczernione z wyraźnym, metalicznym, granatowym połyskiem.

Występowanie - wschodnie i południowe regiony Afryki Subsaharyjskiej, m.in. Malawi, RPA (Park Krugera), Mozambik.

Zamieszkuje lasy deszczowe, ogrody, łąki, polany, osady ludzkie. Często przesiaduje na liściach drzew i krzewów, zwykle w grupach po kilka osobników.

Dorosłe muchówki są powolne i niechętnie latają.

Larwy prawdopodobnie rozwijają się w korzeniach drzew z rodzaju Terminalia lub w butwiejących pniach, gnijącej materii organicznej, grzybach, a także w ekskrementach.

Dorosłe osobniki bywają obserwowane na rozkładającej się materii organicznej.

Przy silnym stresie muchówka wydziela żółtą ciecz z otworu gębowego, co odstrasza drapieżniki – nawet małpy i pawiany odmawiały jej zjedzenia.

Jest bardzo powolna, chętnie eksponuje się na widoku, co w połączeniu z barwami ostrzegawczymi i toksycznością sprawia, że rzadko bywa atakowana.

Występuje lokalnie bardzo licznie, czasem w agregacjach po kilka osobników na jednym krzewie.

#muchowki #porannyrobal

Leń świętego Marka, leń marcowy (Bibio marci) to najbardziej pospolity przedstawiciel leniowatych w Polsce. Ma czarne ubarwienie, z gęstymi szczecinkami. Skrzydła są przeźroczyste, układające się w spoczynku wzdłuż ciała. Samce mają bardzo duże oczy, połączone ze sobą. Larwy są białawe z żółtym odcieniem.

Gatunek ten występuje w całej Europie poza daleką północą, a także w Azji. W Polsce muchówka ta jest bardzo pospolita.

Larwy żywią się korzeniami roślin oraz martwą materią organiczną, odgrywają dużą rolę w tworzeniu się humusu.

#porannyrobal #muchowki

Dziś owad, który wygląda jak przerośnięty komar, a tak naprawdę jest muchówką i do tego największą na terenie naszego kraju.

Koziułka wielka (Tipula maxima) - ma długie i cienkie, delikatne odnóża i czułki. Ubarwienie brązowoszare. Wielkość - w zależności od źródeł - 3-4 do max. 6 cm.

Koziułki są wyjątkowo wilgociolubne, dlatego najchętniej pojawiają się w pobliżu zbiorników wodnych, oraz na wilgotnych łąkach, czy gęsto zarośniętych obrzeżach lasów.

Uaktywniają się głównie wieczorami i wtedy też się pożywiają. Dorosłe koziułki zlizują pokarmy płynne jak nektar czy też spadź (dlatego, choć przypominają wielkie komary, to nie posiadają kłująco-ssącego aparatu gębowego i nie mają czym kąsać ludzi).

Larwy żerują na korzeniach roślin, dlatego mogą wywoływać szkody w uprawach warzyw.

#muchowki #porannyrobal

Dziś coś specjalnie dla @cebulaZrosolu i @Cybulion - owad zwany Śmietka cebulanka (Hylemya antiqua).

Ta muchówka jest poważnym szkodnikiem cebuli.

Na jednej cebuli może żerować nawet do 50 larw.

Żerują około 20 dni, a zaatakowana cebula szybko się psuje i gnije.

Długość ciała wynosi 6 mm. Owad bardzo przypomina muchę domową.

#porannyrobal #muchowki