Nauka

Naukowcy oszołomieni po odkryciu podziemnego miasta mrówek "odpowiednika Wielkiego Muru Chińskiego".

________________________

Wideo: https://www.youtube.com/watch?v=lFg21x2sj-M | Wpis jest tłumaczeniem fragmentów artykułu: "Scientists mindblown after discovering underground ant city 'equivalent to the Great Wall of China" / https://scoop.upworthy.com/scientists-excavate-an-underground-ant-city-that-is-equivalent-to-the-great-wall-of-china-nature

_______________________

W 2012 roku naukowcy znaleźli wyrafinowane podziemne miasto mrówek, które kiedyś było domem dla milionów owadów, uwiecznione później w filmie dokumentalnym "Ants: Nature's Secret Power". Masywne podziemne drogi, ścieżki i ogrody opuszczonego megalopolis zostały odkopane w Brazylii. Uważa się, że zamieszkiwała tam jedna z największych kolonii mrówek na świecie, podaje DailyMail. Ogromna sieć tuneli w Brazylii była wcześniej domem dla mrówek tnących liście.

Te przeżuwające liście organizmy są drugą, po ludzkiej, najbardziej złożoną społecznością na Ziemi. Przed założeniem swojej kolonii królowa mrówek zbiera 300 milionów plemników od samców. Jej pomiot rozpoczyna następnie budowę i zbieranie roślinności; ich funkcja i rola w społeczeństwie mrówek będzie zależała od ich wielkości. Kolonia mrówek, która została nazwana "superorganizmem" ze względu na sposób, w jaki się organizuje, podjęła się herkulesowego zadania zbudowania swojego ogromnego domu. Nikt jednak nie jest pewien, kiedy dokładnie zniknęły gatunki tnące liście i co je zabiło.

Eksperci wlali około 10 ton betonu w otwory na powierzchni, które mrówki wykorzystywały jako kanały klimatyzacyjne, aby uwidocznić tunele. Proces wylewania materiału w dół przypominających labirynt rur, które zajmowały powierzchnię 500 stóp kwadratowych i sięgały 26 stóp pod powierzchnię, trwał dziesięć dni. Po miesiącu naukowcy pod kierunkiem profesora Luisa Forgi rozpoczęli wykopaliska i odnaleźli niesamowitą metropolię, która została nazwana "mrówczym odpowiednikiem Wielkiego Muru Chińskiego".

Według dokumentu Nature's Secret Power, wykopały one łącznie około 40 ton ziemi, aby zbudować labirynt. Każdy owad regularnie przenosił ładunki ziemi, które ważyły kilka razy więcej niż mrówka, pokonując odległość, która w kategoriach ludzkich wynosiłaby nieco ponad pół mili. Powstałe w ten sposób megalopolis było niezwykle wydajne. Sieć umożliwiała sprawny transport i optymalną wentylację, z licznymi autostradami łączącymi główne komory i drugorzędnymi drogami znajdującymi się poza głównymi ścieżkami. Ścieżki odbiegają od nich i prowadzą do licznych wysypisk śmieci i ogrodów grzybowych, uprawianych z roślinności zebranej przez mrówki robotnice.

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Karmienie brytyjskich wiewiórek pospolitych zmieniło ich czaszki.

__________________________________________________________________________

Źródło: "Feeding British red squirrels is changing their skulls" / James Ashworth / https://www.nhm.ac.uk/discover/news/2022/october/feeding-british-red-squirrels-changing-their-skulls.html

__________________________________________________________________________

Populacja zagrożonych angielskich gryzoni ma wyjątkowo ukształtowane dolne szczęki, prawdopodobnie w wyniku karmienia ich przez ludzi bardziej miękkim pokarmem. Miękkie pokarmy zostały powiązane ze słabszymi szczękami u angielskich wiewiórek, podczas gdy ich szkockie odpowiedniki mają silniejsze zgryzy ze względu na ich dietę złożoną z szyszek. 

Chociaż obecnie nie jest jasne, czy zmiany w strukturze szczęki są wynikiem ewolucji, czy adaptacji w trakcie życia, zdolność naukowców do śledzenia zmian jest wskazówką, jak bardzo wiewiórki te stają się odizolowane.

Dlaczego zmniejsza się liczebność wiewiórek czerwonych?

Cofnij zegar o 150 lat, a wiewiórki pospolite żyły w lasach w całym kraju, a także w takich miejscach jak Jersey na Wyspach Normandzkich.

Jednak to wszystko zaczęło się zmieniać pod koniec XIX wieku. Jedne z najwcześniejszych wiewiórek szarych zostały sprowadzone do Henbury w Cheshire w 1876 roku, a następnie w kolejnych latach do Bushey w Hertfordshire i Woburn w Bedfordshire.

Sprowadzenie gatunku miało głównie charakter ozdobny, a północnoamerykańskie wiewiórki szare były wypuszczane na prywatnych posesjach przez bogatych właścicieli ziemskich. Ponieważ gryzonie te rozmnażają się szybciej niż ich rodzime odpowiedniki, wiewiórki szare szybko zaczęły rozprzestrzeniać się poza granice tych posiadłości i po całym kraju.

W rozprzestrzenianiu się pomagała im ospa wiewiórcza, choroba wirusowa przenoszona łagodnie przez wiewiórki szare, ale często śmiertelna dla wiewiórek pospolitych. W połączeniu z prześladowaniem przez ludzi i niszczeniem siedlisk stanowiło to dla wiewiórek pospolitych zagrożenie egzystencjalne.

Chociaż import i posiadanie inwazyjnych ssaków zostało zakazane w Wielkiej Brytanii w 1937 roku, było już za późno. Duża część południowo-wschodniej i środkowej Anglii była już zdominowana przez inwazyjne szaraki, a w ciągu ostatnich 85 lat kontynuowały one parcie na północ i zachód.

Obecnie rude wiewiórki pospolite żyją w lasach iglastych i liściastych Szkocji, północnej Anglii oraz na wyspach takich jak Isle of Wight i Anglesey. Chociaż sporadycznie dochodziło do migracji osobników pomiędzy nimi, każda populacja jest w większości przypadków odcięta od pozostałych.

Jak populacje wiewiórki pospolitej różnią się w Wielkiej Brytanii?

Kiedy populacje są od siebie odizolowane, istnieje możliwość, że poszczególne grupy będą się od siebie różnić, ponieważ reagują na różne zasoby i presje w swoich środowiskach.

W ramach swojego doktoratu Kim Chandler, doktorantka na Uniwersytecie w Yorku, badała czy i jak zachodzą takie zmiany, analizując kolekcję szkieletów wiewiórek pospolitych zebranych z całej Wielkiej Brytanii i przechowywanych w Muzeum Narodowym Szkocji.

'Kolekcje muzealne są nieocenione dla mojej pracy, bez nich nie byłaby ona możliwa' - mówi Kim. 'Kolekcja w National Museum of Scotland jest stale uzupełniana, co pozwala na zaobserwowanie wyraźnego trendu w ciągu kilku poprzednich dekad'.

Kim zeskanowała szkielety i wykorzystała zdigitalizowane dane do pomiaru kształtu czaszki i dolnej kości szczęki, czyli żuchwy, od wiewiórek pospolitych z północnej Szkocji, północnej Anglii, Jersey i Formby w pewnym okresie czasu.

Poszczególne populacje charakteryzowały się znacznie zróżnicowanym kształtem czaszki i żuchwy, przy czym kości osobników z północnej Anglii i Szkocji były znacznie bardziej wytrzymałe niż osobników z Formby.

Części kości, do których przyczepione są mięśnie sugerują, że zwierzęta z Formby miały mniejsze mięśnie żwaczy, które służą do żucia, niż ich bardziej północne odpowiedniki. Kim powiązała to z dietą różnych populacji.

'W Szkocji jest dużo sosny, podczas gdy północna Anglia zawiera mieszankę drzew takich jak sosna, orzech laskowy i dąb,' mówi Kim. 'Te produkują twardsze orzechy i szyszki, które wymagają większych mięśni do jedzenia'.

'W Formby sytuacja jest zupełnie inna. Karmienie wiewiórek orzeszkami ziemnymi w przeszłości dało im bardziej miękki pokarm, który normalnie nie znalazłby się w ich diecie.'

Jedno z badań sugeruje, że w latach 90. aż 56% diety wiewiórek z Formby pochodziło z samych orzeszków ziemnych. Karmienie wiewiórek jest obecnie zabronione, ponieważ może wpływać na zdrowie zwierząt, a także być potencjalnym sposobem na rozprzestrzenianie się choroby w tej ważnej populacji.

Chociaż badanie pokazuje, że średni kształt ich żuchwy zmienił się w ciągu ostatnich kilku dekad, to nie wystarczy, aby powiedzieć, czy jest to dowód na ewolucję w działaniu. Zmiany mogą być zamiast tego "plastikowe", odzwierciedlające niedziedziczne adaptacje do dostępnych źródeł pożywienia, przy czym do rozwiązania tej zagadki potrzeba więcej osobników.

Kim ma również nadzieję odpowiedzieć na inne pytania dotyczące tych adaptacji w pozostałej części jej doktoratu, zagłębiając się w proces jedzenia wiewiórek. Zamierza zbadać siłę ugryzień w różnych populacjach, jak również zbadać trudność w jedzeniu każdego z ich rodzajów pożywienia.

Badania takie jak te prowadzone przez Kim pomogą naukowcom lepiej zrozumieć te zwierzęta, co przyczyni się do realizacji projektów mających na celu ochronę rodzimych angielskich wiewiórek.

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Przekleństwa kojarzą się z negatywnymi emocjami, ale skąd się bierze w nas potrzeba przeklinania i jak nabywamy tę umiejętność?

Klniemy czasem na porozrzucane w miastach elektryczne hulajnogi, co stało się w mieście, które ograniczyło ich używanie?

W dzisiejszym odcinku opowiem także o zwierzętach, które dźwięki wydają, choć uważane były za nieme.

Nowy odcinek dostępny na YouTube - https://youtu.be/BN23ec8lM_I - zapraszam serdecznie!

A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - https://buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję 

Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu https://Patronite.pl/naukowo , każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!

Podkastu Naukowo możesz wysłuchać na:

• Google Podcasts - https://bit.ly/naukowogoogle
  

• Apple Podcasts - https://bit.ly/naukowoapple
  

• Spotify - https://bit.ly/naukowospotify
  

• YouTube - https://bit.ly/naukowoyoutube
  

• stronie Naukowo - https://naukowo.net
  

• wszystkich popularnych platformach podkastowych
  

Na stronie https://www.Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://bit.ly/naukowodiscord

Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:

1. Jorgewich-Cohen, G., Townsend, S.W., Padovese, L.R. et al. Common evolutionary origin of acoustic communication in choanate vertebrates. Nat Commun 13, 6089 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33741-8
   

2. Asensio, O.I., Apablaza, C.Z., Lawson, M.C. et al. Impacts of micromobility on car displacement with evidence from a natural experiment and geofencing policy. Nat Energy (2022). https://doi.org/10.1038/s41560-022-01135-1
   

3. Karyn Stapleton, Kristy Beers Fägersten, Richard Stephens, Catherine Loveday. "The power of swearing: What we know and what we don’t". https://doi.org/10.1016/j.lingua.2022.103406
   

#naukowo #nauka #podkast #ciekawostki #informacje

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Splątanie kwantowe jest dziwne.

Ze splątaniem mamy do czynienia wtedy, gdy funkcja falowa układu składającego się z dwóch lub więcej podukładów albo całych ich zespołów nie da się zapisać w postaci potęgi N funkcji falowych każdego z podukładów.

Proste

Czy trzmiele potrafią się dobrze bawić, jak to robią i właściwie po co?

Czym są "komórki zombie" wewnątrz naszych organizmów i czy mogą spełniać jakieś pożyteczne funkcje?

W sobotnim wydaniu podkastu Naukowo zabiorę Was też w podróż na Księżyc, gdzie będziemy wypalać cegły oraz nieco bliżej - do ziemskiej atmosfery pełnej naelektryzowanych owadów. 

Nowy odcinek dostępny na YouTube - https://youtu.be/qvoWfvzPzqQ - zapraszam serdecznie

A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - https://buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję

Podkastu Naukowo możesz wysłuchać na:

• Google Podcasts - https://bit.ly/naukowogoogle
  

• Apple Podcasts - https://bit.ly/naukowoapple
  

• Spotify - https://bit.ly/naukowospotify
  

• YouTube - https://bit.ly/naukowoyoutube
  

• stronie Naukowo - https://naukowo.net
  

• wszystkich popularnych platformach podkastowych
  

Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu https://Patronite.pl/naukowo , każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!

Na stronie https://www.Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://bit.ly/naukowodiscord

Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:

1. Hiruni Samadi, Galpayage Donaa, Cwyn Solviab, Amelia Kowalewska, Kaarle Mäkelä, HaDi MaBouDi, Lars Chittkaa. "Do bumble bees play?". https://doi.org/10.1016/j.anbehav.2022.08.013
   

2. Nabora Reyes de Mochel, Ka Neng Cheong, Monica Cassandras, Chaoqun Wang, Maria Krasilnikov, Peri Matatia, Ari Molofsky, Judith Campisi, Tien Peng. "Sentinel p16INK4a+ cells in the basement membrane form a reparative niche in the lung". https://doi.org/10.1101/2020.06.10.142893
   

3. Peter Warren, Nandhini Raju, Hossein Ebrahimi, Milos Krsmanovic, Seetha Raghavan, Jayanta Kapat, Ranajay Ghosh. "Effect of sintering temperature on microstructure and mechanical properties of molded Martian and Lunar regolith". https://doi.org/10.1016/j.ceramint.2022.07.329
   

4. Ellard R. Hunting, Liam J. O’Reilly, R. Giles Harrison, Konstantine Manser, Sam J. England, Beth H. Harris, Daniel Robert. "Observed electric charge of insect swarms and their contribution to atmospheric electricity". https://doi.org/10.1016/j.isci.2022.105241
   

#naukowo #nauka #podkast #ciekawostki #informacje

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Ostatnio @Deckard wrzucał wpis o tym, że naukowcy zrobili covid z 80% śmiertelnością u myszy. Tak jak tam w komentarzu pisałam, okazało się że to bzdura i media nie zbadawszy tematu do końca sobie radośnie dośpiewały różne bzdury do tego. Poniżej wrzucam dwa różne źródła - bardziej naukowe i artykuł po polsku z GW (niestety za paywallem, ale jest tam to też fajnie opisane).

• https://www.bu.edu/articles/2022/neidl-researchers-refute-uk-article-about-covid-strain/
  

• https://wyborcza.pl/7,75400,29070910,zakazane-badania-wlozyli-gen-omikronu-do-innego-wariantu-sars-cov-2.html
  

Pamiętajcie, warto takimi sensacjami się nie przejmować, zanim nie pogrzebie się głębiej, bo wiele fałszywych informacji wygląda bardzo wiarygodnie i niepotrzebnie szerzy się panika - pytanie, kto na niej zyskuje . Różni internetowi "eksperci" też często mają interes w nastraszeniu ludzi - to się klika. I nieważne, czy ktoś ma 2,5 mln subujących, czy 500. Przypominam, że Zięba gdyby go nie banowali na pewno miałby z 500K spokojnie (wygląda na to, że niestety mu kanał na YT odwieszają - link, na twicie wciąż ma bana).

Tu link do wspomnianego przeze mnie wpisu: https://www.hejto.pl/wpis/nowy-bostonski-wirus

Z przykrością informuję, że dzisiejszy odcinek podkastu Naukowo może się nie pojawić, ponieważ mój komputer odmówił dalszej współpracy i posłuszeństwa  

Myślałem, że nasza kooperacja jest oparta na zaufaniu i wspólnej pracy niestety Pan Laptop miał dziś inne spojrzenie na tę kwestię.

Trwają próby reanimacji i moje usilne starania przywrócenia go do sprawnego działania. Jeśli mi się to uda to dzisiejszy odcinek ukaże się później niż zwykle. Jeśli nie, to materiały na dzisiejszy odcinek wykorzystam tak czy inaczej, ja się tak łatwo nie poddaję

Pozdrawiam Was serdecznie, trzymajcie kciuki za przywrócenie tego elektronicznego pacjenta do pełni zdrowia

A tymczasem zapraszam do przesłuchania jednego z 63 dotychczas wydanych odcinków oraz do lektury masy ciekawych artykułów na stronie podkastuNaukowo - https://naukowo.net

Czy dźwięki wulkanu mogą ostrzegać ludzi przed jego erupcją? Gdzie podziało się dziesięć miliardów krabów śnieżnych? W dzisiejszym odcinku opowiem również o rodzinnych neandertalczykach oraz o falach gorąca w rzekach i chłodzących je bobrach.

Nowy odcinek dostępny na YouTube - https://youtu.be/SpVpHVoVkeA - zapraszam serdecznie

A jeśli odcinek Wam się spodoba udostępnijcie go, proszę dalej i subskrybujcie podkast gdziekolwiek go słuchacie, możecie też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję!

Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo , każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!

Zapraszam również na Facebooka , Twittera i Instagrama , każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.

Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord .

Podkastu Naukowo możesz również wysłuchać na:

- Google Podcasts - https://bit.ly/naukowogoogle

- Apple Podcasts - https://bit.ly/naukowoapple

- Spotify - https://bit.ly/naukowospotify

- stronie Naukowo - https://naukowo.net

- wszystkich popularnych platformach podkastowych

Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:

Smithsonian Institution, National Museum of Natural History, Global Volcanism Program - https://volcano.si.edu/

Sciotto, M., Watson, L.M., Cannata, A. et al. Infrasonic gliding reflects a rising magma column at Mount Etna (Italy). Sci Rep 12, 16954 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-20258-9

Spencer J. Tassone, Alice F. Besterman, Cal D. Buelo, Dat T. Ha, Jonathan A. Walter, Michael L. Pace. "Increasing heatwave frequency in streams and rivers of the United States". https://doi.org/10.1002/lol2.10284

Molly Olmstead, "Why Did 11 Billion Alaskan Snow Crabs Suddenly Disappear?", https://slate.com/technology/2022/10/alaskan-snow-crabs-dead.html

Skov, L., Peyrégne, S., Popli, D. et al. Genetic insights into the social organization of Neanderthals. Nature 610, 519–525 (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05283-y

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Po 17 września 1939 roku Kresy Wschodnie II RP znalazły się pod okupacją Związku Sowieckiego. Najeźdźcy podjęli sprzeczną z prawem międzynarodowym próbę legitymizacji aneksji terenów poprzez zorganizowanie wyborów do Zgromadzeń Ludowych Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. Głosować można było tylko na wyznaczonych z góry kandydatów, członków partii komunistycznej. Fikcyjnie wybory odbyły się #WTymDniu 22 października w atmosferze aresztowań, terroru, przymuszania do wzięcia w nich udziału, a dodatkowo wyniki sfałszowano aby wykazać, że ponad 90% ludności popiera nowe porządki… W najbliższych dniach będziemy publikować wybrane relacje pokazujące, jaki przebieg miało to bezprawne #referendum.


❞ Po wkroczeniu wojsk sowieckich na tereny polskie w 1939 r. zarządzono wybory [ws.] przyłączenia do Rosji terenów polskich. Przeprowadzono [je] w sposób przymusowy, pod groźbą aresztowania oraz wywiezienia w głąb Rosji. Na delegatów wybierano ludzi, których społeczeństwo odrzuciło i którzy byli osadzeni w więzieniu na najdłuższy wymiar kary. Na liście figurowało jedno takie nazwisko. [przeczytaj całość: https://bit.ly/3VIAhwY]

Jakie metale wydobywaliśmy w 2021 roku i ile ich było?

"Jeśli nie możesz go wyhodować, musisz go wydobyć" to powiedzenie zawiera w sobie znaczenie minerałów i metali we współczesnym świecie. Od każdego budynku, do którego wchodzimy, do każdego urządzenia, którego używamy, praktycznie wszystko wokół nas zawiera jakąś ilość metalu.

W ciągu ostatnich kilku dekad światowa konsumpcja materiałów znacznie wzrosła, ponieważ rosnące gospodarki i miasta wymagają więcej zasobów. Globalna produkcja rudy żelaza i aluminium wzrosła ponad trzykrotnie w stosunku do połowy lat 90. Inne metale, w tym miedź i stal, również odnotowały znaczny wzrost konsumpcji. Obecnie gospodarki nie tylko rozwijają się i urbanizują, ale także przyjmują technologie czystej energii wymagające dużych ilości minerałów, co wskazuje na dalszy wzrost produkcji i konsumpcji metali.

Poniższa infografika wizualizuje wszystkie 2,8 miliarda ton metali wydobytych w 2021 roku i wskazuje zastosowanie końcowe każdego metalu, korzystając z danych United States Geological Survey (USGS).

Więcej szczegółowych informacji znajdziecie w artykule "All the Metals We Mined in 2021 in One Visualization", Govind Bhutada, https://elements.visualcapitalist.com/all-the-metals-mined-in-2021/

Grafika: Miranda Smith

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Należący do NASA Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba uchwycił bujny, bardzo szczegółowy krajobraz - ikoniczne Filary Stworzenia - gdzie nowe gwiazdy formują się w gęstych obłokach gazu i pyłu. Kolumny te składają się z chłodnego gazu międzygwiezdnego i pyłu, które wydają się miejscami półprzezroczyste w świetle bliskim podczerwieni.

Nowe spojrzenie Webba na Filary Stworzenia, które po raz pierwszy stały się sławne, gdy zostały zobrazowane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a w 1995 roku, pomoże naukowcom zrewidować ich modele formowania się gwiazd poprzez określenie o wiele bardziej precyzyjnych ilości nowo powstałych gwiazd, wraz z ilością gazu i pyłu w regionie.

Kosmiczny Teleskop Hubble'a wprawdzie rozsławił Filary Stworzenia swoim pierwszym obrazem w 1995 roku, ale powrócił do tej sceny w 2014 roku, aby ujawnić ostrzejszy, szerszy widok w świetle widzialnym, pokazany na zdjęciu po lewej.

Nowy widok z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, po prawej stronie, pomaga nam dojrzeć więcej pyłu w tym gwiazdotwórczym regionie. Grube, zapylone, brązowe filary nie są już tak nieprzejrzyste, a wiele czerwonych gwiazd, które wciąż się formują, jest teraz widocznych.

A przy okazji zdjęcie to świetnie pokazuje jakim skokiem technologicznym jest nowy teleskop, możemy czekać na wiele pięknych zdjęć w przyszłości (★‿★)

Zdjęcie: NASA, ESA, CSA, STScI; Joseph DePasquale (STScI), Anton M. Koekemoer (STScI), Alyssa Pagan (STScI).

Źródło: https://www.nasa.gov/feature/goddard/2022/nasa-s-webb-takes-star-filled-portrait-of-pillars-of-creation

________________

Słuchaj podkastu Naukowo @naukowo , w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Niewyobrażalnie skomplikowane wnętrze protonu.

Proton jaki jest każdy widzi.

Oczywiście parafraza słów Benedykta Chmielowskiego jest tu jak najbardziej nie na miejscu, gdyż fizycy zajmujący się jego badaniem, od 50 lat nie mają spójnego jego obrazu.

W 1964 r. wysnuto hipotezę, że proton się musi się składać z bardziej elementarnych cząstek - kwarków, a dokładnie z 3 kwarków (dwóch górnych o cząstkowym dodatnim ładunku 2/3 i jednego dolnego o ujemnym ładunku 1/3) dających łącznie mu dodatni ładunek +1. Fakt ten został wielokrotnie potwierdzony empirycznie, a twórcami tego modelu byli fizycy Murray Gell-Mann i Georga Zweig.

Problemy z protonem w modelu kwarkowym Gell-Manna i Zweiga zaczęły się już w momencie obliczania jego masy. Kwarki bowiem odpowiadają zaledwie za 1% masy protonu. Model ich nie był w stanie przewidzieć właściwej masy protonu oraz spinu. Dopiero kolejna, dużo bardziej złożona teoria oddziaływań silnych tzw. chromodynamika kwantowa pozwoliła odpowiedzieć na pytanie o brakującą część masy protonu. W jej myśl pozostała część masy protonu wynika z energii wiązania gluonów (bozonów pośredniczących w oddziaływaniach silnych), na którą składa się energia kinetyczna kwarków oraz energia pól gluonowych wiążących kwarki ze sobą.

Obecnie fizycy zajmujący się badaniem protonu próbują wyjaśnić mechanizm jego "wyglądu", który w zależności od sposobu przeprowadzenia eksperymentu wydaje się nieco inny, od obrazu złożonego z trzech kwarków, przez kipiące morze kwarków i antykwarków po chmurę gluonów.

Najnowsza analiza zespołu kierowanego przez Juana Rojo skupiająca się na 5000 "obrazach" protonu zrobionych na przestrzeni ostatnich 50 lat, wykazała przy pomocy algorytmów uczenia maszynowego, że podczas "słabszych" kolizji, ledwo zdolnych rozbić proton, znaczna część pędu uwięziona jest w 3 podstawowych kwarkach. Jednakże, analiza pokazała też, że niewielka część pędu może pochodzić od kwarka i antykwarka powabnego, co sugeruje, że proton może stanowić "molekułę" składającą się nawet z 5 kwarków. Oczywiście, "obraz morza kwarków" pozwala na istnienie wewnątrz protonu chwilowej struktury zawierającej kwarki powabne jeśli tylko gluony zawierają wystarczająco dużo energii. Aczkolwiek, zespół Rojo doszedł do wniosku, że wkład kwarka i antykwarka powabnego w strukturę protony może być bardziej trwały niż się wydaje. Niemniej, trzeba czekać na kolejne eksperymenty, żeby to ewentualnie stwierdzić.

#fizycznenowinkifakera -> nowinki fizyczne i nie tylko - do obserwowania lub czarnolistowania.

Chcesz zerknąć do archiwalnych tłumaczeń bądź nowinek fizycznych? Wejdź na: https://www.fizyczne-nowinki-fakera.pl/

Akiyoshi Kitaoka z Ritsumeikan University w Japonii podzielił się niedawno tweetem ( https://twitter.com/AkiyoshiKitaoka/status/1569513894397513728 ) z obrazem tarty truskawkowej, w którym na potrzeby iluzji zamienił czerwone piksele truskawki na szare. Truskawki wydają się być czerwonawe, choć wszystkie piksele są cyjanowe lub szare.

Powodem, dla którego większość złudzeń optycznych opartych na kolorach działa, może być to, że nasz mózg koloruje obrazy w oparciu o naszą pamięć o tym, jaki powinien być kolor. Jest to znane jako "korowe kolorowanie" i dzieje się za pośrednictwem kory wzrokowej, która znajduje się w płacie potylicznym naszego mózgu. To zjawisko zapewnia nam zdolność do postrzegania kolorów prawie niezmiennie pomimo potencjalnych zmian w warunkach oświetleniowych.

A wy widzicie czerwony kolor na zdjęciu? (⊙_◎)

Ja widzę, buzię xD

Przy okazji zapraszam wszystkich na kolejny odcinek podkastu Naukowo, możecie go wysłuchać bezpośrednio na Hejto - https://www.hejto.pl/wpis/zapraszam-serdecznie-na-62-odcinek-podkastu-naukowo-https-youtu-be-m9ia6dd6dxi-c

________________

Słuchaj podkastu Naukowo @naukowo , w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Zapraszam serdecznie na 62. odcinek podkastu Naukowo - https://youtu.be/m9IA6dd6DxI

Czy uczennice w szkołach średnich są faworyzowane przez nauczycieli, uzyskując przychylniejsze oceny niż chłopcy?

Jak zabieg prostowania włosów wpływa na występowanie raka macicy?

Dziś opowiem także o tym jak epidemia dżumy mogła wpłynąć na współczesne choroby oraz o współistnieniu słoni i ludzi wokół terenów chronionych w Azji. 

Tradycyjnie ogromna prośba o udostępnienie tego odcinka, zalajkowanie i subskrybowanie podkastu, aby nie przegapić kolejnych audycji. Dziękuję Wam za to, że słuchacie odcinków, to dla mnie nieustający powód do satysfakcji i poszukiwania dla Was kolejnych naukowych nowości, zapraszam na dzisiejszy odcinek.

Podkastu Naukowo możesz wysłuchać na:

• Google Podcasts - https://podcasts.google.com/feed/aHR0cHM6Ly9mZWVkcy5jYXB0aXZhdGUuZm0vbmF1a293by8
  

• Apple Podcasts - https://podcasts.apple.com/us/podcast/naukowo/id1615192485
  

• Spotify - https://open.spotify.com/show/11tHSbgrBnoKVj9x2TCCJM
  

• YouTube - https://www.youtube.com/channel/UCi9wnIAQkPjPTScD1yglcjg
  

• stronie Naukowo - https://naukowo.net
  

• wszystkich popularnych platformach podkastowych
  

A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite - https://www.patronite.pl/naukowo - każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, serdecznie dziękuję za każde wsparcie!

Na stronie https://www.Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXr

Źródła użyte w odcinku:

Ilaria Lievore, Moris Triventi. "Do teacher and classroom characteristics affect the way in which girls and boys are graded? A multilevel analysis of student–teacher matched data". https://doi.org/10.1080/01425692.2022.2122942

Che-Jung Chang, Katie M O’Brien, Alexander P Keil, Symielle A Gaston, Chandra L Jackson, Dale P Sandler, Alexandra J White. "Use of Straighteners and Other Hair Products and Incident Uterine Cancer ". https://doi.org/10.1093/jnci/djac165

de la Torre, J. A., Cheah, C., Lechner, A. M., Wong, E. P., Tuuga, A., Saaban, S., Goossens, B., & Campos-Arceiz, A. (2022). Sundaic elephants prefer habitats on the periphery of protected areas. Journal of Applied Ecology, 00, 1– 12. https://doi.org/10.1111/1365-2664.14286

Czarna Śmierć, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Czarna_%C5%9Bmier%C4%87

Dżuma Justyniana, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCuma_Justyniana

Klunk, J., Vilgalys, T.P., Demeure, C.E. et al. Evolution of immune genes is associated with the Black Death. Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05349-x

________________

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

Neuronaukowiec wyjaśnia dlaczego mężczyźni nie powinni się masturbować. Można włączyć napisy.

https://youtu.be/3P-bZHoZ_mo

Ile mrówek jest na świecie?

Te małe, pracowite zwierzęta są ważną częścią ekosystemów, występując licznie w lasach i na terenach suchych, a unikając obszarów miejskich. Do tej pory ich liczba nie była jednak znana, bo jak można policzyć wszystkie mrówki na planecie?

Odpowiedź jest jasna - nie można, ale można podjąć próbę oszacowania ich ilości. Naukowcy z Niemiec przeczesali literaturę naukową, sprawdzając 489 badań z różnych części świata obejmujących wszystkie kontynenty i siedliska, które próbowały lokalnie oszacować ilość mrówek żyjących na ziemi i drzewach.

W ten sposób ustalili bardzo ostrożną, szacunkową liczbę mrówek - jest ich na Ziemi 20x10¹⁵ czyli 20 biliardów osobników lub inaczej 20 milionów miliardów lub 20 miliardów milionów.

Przekładając to na masę jakże cennego ostatnio węgla to ilość mrówek odpowiada 12 milionom ton tego czarnego złota. To więcej niż całkowita masa wszystkich dzikich ptaków i ssaków razem wziętych wyłączając człowieka. Niestety nie wiem, ile to będzie w basenach olimpijskich ¯\_(ツ)_/¯

Czemu mają służyć takie badania, poza zabawną ciekawostką? Taka globalna mapa liczebności mrówek poszerza zrozumienie różnorodności i rozmieszczenia mrówek na planecie i stanowi podstawę do śledzenia reakcji zwierząt na niepokojące zmiany środowiskowe, które wpływają na biomasę owadów.

Źródło: https://newatlas.com/science/how-many-ants-total-earth/

________________

Słuchaj podkastu Naukowo, w każdą środę i sobotę, 20 minut nowości ze świata nauki na YouTube, Spotify i wszystkich platformach podkastowych - https://www.naukowo.net

Obserwuj @arcy oraz @naukowo i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka

https://streamable.com/hqfvxj

czy to trudne pytania waszym zdaniem??

Kawitacja w slow motion. Slow Mo Guys nagrali zjawisko kawitacji w butelce, które pokrótce można wytłumaczyć w ten sposób:

- uderzenie w górę butelki powoduje, że butelka idzie gwałtownie w dół

- na ciecz nie zadziałała siła uderzenia, opada w wyniku grawitacji i zasysania przez podciśnienie tworzące się na dnie

- ciecz w wyniku bezwładności może nie nadążyć za butelką i na dnie butelki miejscami może wytworzyć się próżnia.

- oczywiście ciecz mając styczność z próżnią błyskawicznie paruje, więc próżnia może częściowo wypełnić się parą

- ciecz uderza w dno butelki z dużą prędkością. Mogą wystąpić fale wtórne w wyniku odbicia od dna, w których znów będzie tworzyć się miejscowa próżnia. Oczywiście każda kolejna fala będzie słabsza niż poprzednia

- gwałtowne uderzenie cieczy o dno powoduje, że gazowane napoje mogą się błyskawicznie wygazować, tu było na tyle silne, by uszkodzić dno.

https://youtu.be/xM6zdim0yk4

zauważone na Joe monster.

i znowu

Hejto bawi, Hejto uczy. Teraz fizyka

https://streamable.com/0j0aum

Zapraszam Was serdecznie do odsłuchania 61. odcinka mojego podkastu "Naukowo" - https://youtu.be/4kA1bsCVgNA

"Skupcie się" - apeluje do dzieci niejeden nauczyciel, a może koncentracja nie jest dla nich najważniejsza? Koncentrujemy się na bólu wiedząc, że jest sygnałem alarmowym, ale czy spełnia on też inne role? W dzisiejszym odcinku usłyszycie też o tym jak nawigują owady podczas migracji przez morze oraz jak zwierzęta reagują na turystów odwiedzających parki narodowe. 

Tradycyjnie proszę Was o subskrybowanie i lajkowanie, dajcie tez znać swoim znajomym o istnieniu podkastu Naukowo, to dla mnie bardzo cenne w docieraniu do nowych słuchaczy. 

Podkastu Naukowo możesz wysłuchać na:

- Google Podcasts - https://podcasts.google.com/feed/aHR0cHM6Ly9mZWVkcy5jYXB0aXZhdGUuZm0vbmF1a293by8

- Apple Podcasts - https://podcasts.apple.com/us/podcast/naukowo/id1615192485

- Spotify - https://open.spotify.com/show/11tHSbgrBnoKVj9x2TCCJM

- YouTube - https://www.youtube.com/channel/UCi9wnIAQkPjPTScD1yglcjg

- stronie Naukowo - https://naukowo.net

- wszystkich popularnych platformach podkastowych

A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite - https://www.patronite.pl/naukowo - każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, serdecznie dziękuję za każde wsparcie!

Na stronie https://www.Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXr

________________

Obserwuj @arcy i dołącz do społeczności Nauka na Hejto! - https://www.hejto.pl/spolecznosc/nauka