Strzyżak sarni (Lipoptena cervi), zwany również strzyżakiem jeleni lub potocznie „latającym kleszczem”, to niewielki owad z rzędu muchówek, należący do rodziny narzępikowatych. Jest pasożytem zewnętrznym, który żeruje głównie na dzikich ssakach, ale może atakować także ludzi i zwierzęta domowe.

Długość ciała około 5–6 mm.

Kolor brunatny lub brązowy.

Ciało silnie spłaszczone, pokryte twardym chitynowym pancerzem.

Dorosłe osobniki mają przezroczyste skrzydła długości do 6 mm, które odrzucają po znalezieniu żywiciela

Występuje w Europie (w tym w całej Polsce), północnych Chinach, na Syberii oraz w Ameryce Północnej (gdzie został zawleczony)

Najczęściej spotykany w lasach, na ich obrzeżach oraz na łąkach przyleśnych

Najwięcej strzyżaków obserwuje się latem i wczesną jesienią, ale mogą być aktywne aż do listopada, jeśli pogoda sprzyja

Strzyżak sarni jest pasożytem ssącym krew (hematofagiem). Żywicielami są dzikie zwierzęta leśne, przede wszystkim jelenie, sarny i łosie, rzadziej borsuki

Może atakować także psy oraz ludzi, choć człowiek nie jest jego naturalnym gospodarzem

Po znalezieniu żywiciela strzyżak zrzuca skrzydła i pozostaje na nim do końca życia.

Rozmnaża się wyłącznie na zwierzętach – zapłodniona samica rodzi larwę w sierści gospodarza, nie rozmnaża się na człowieku.

Atakuje często w dużych grupach (chmarami), co odróżnia go od kleszczy, które atakują pojedynczo.

Ukąszenia są początkowo mało widoczne, ale po kilku dniach pojawia się swędząca, zaczerwieniona grudka, która może utrzymywać się od 2–3 tygodni do nawet roku.

U części osób ukąszenie może wywołać silną reakcję alergiczną, a nawet przewlekłe zmiany skórne.

Strzyżak sarni bywa mylony z kleszczem, ale jest owadem (ma trzy pary odnóży i skrzydła), podczas gdy kleszcz to pajęczak (cztery pary odnóży, brak skrzydeł)

Strzyżaki mogą być wektorem różnych

drobnoustrojów chorobotwórczych.

#porannyrobal #owady

Zdjęcia pożywiającego się i złapanego strzyżaka: @winiucho dzięki za podesłanie!