@manstain
Feminatywy są używane w języku polskim od wielu wieków, ale ich najbardziej intensywny rozwój i powszechność nastąpiły na przełomie XIX i XX wieku wraz z emancypacją kobiet i ich szerszym udziałem w życiu publicznym oraz zawodowym.redakcjabb+2
Wczesna historia feminatywów
Nazwy żeńskie funkcjonowały już w prasłowiańszczyźnie, czyli w najwcześniejszych etapach rozwoju polszczyzny. Stosowano je do określania zawodów, funkcji czy tytułów, nawet gdy kobiety rzadko je obejmowały. Przykłady: "studentka", "profesorka", "doktorowa", "strzelczyni".asp.krakow+2
Przełom XIX/XX wieku
Na przełomie XIX i XX wieku, w związku z uzyskiwaniem przez kobiety dostępu do studiów wyższych i nowych zawodów, powstała potrzeba tworzenia nazw żeńskich i już wtedy formy takie jak "architektka", "doktorka", "profesorka", "komendantka" były notowane i szeroko akceptowane.wikipedia+2
Zmiany po II wojnie światowej
W okresie PRL-u, czyli w drugiej połowie XX wieku, zaprzestano tworzenia nowych feminatywów, tłumacząc, że męskie nazwy stanowisk odzwierciedlają równouprawnienie kobiet. W rzeczywistości jednak ich obecność w języku zmalała i często zaczęto stosować formy męskie dla kobiet.jetline+1
Współczesność i ponowna popularność
Po 1989 roku nastąpiło stopniowe odblokowanie i powrót feminatywów, które coraz częściej znów pojawiają się w języku polskim – zwłaszcza w kontekście walki o równość i inkluzywność języka. Rada Języka Polskiego w 2019 roku oficjalnie uznała feminatywy za poprawne konstrukcje językowe i podkreśliła potrzebę większej symetrii w nazewnictwie.babbel+2
Przykłady historycznych feminatywów
-
"architektka", "profesorka", "doktorka" – obecne już w XIX i na początku XX wieku.wikipedia+1
-
"komendantka", "bojowniczka", "chirurżka", "strzelczyni" – popularne w II RP.wielkahistoria+1
-
"studentka", "krawczyni", "fotografka" – zapisane w autobiografiach i protokołach akademickich z XIX-XX wieku.asp.krakow
Feminatywy nie są więc współczesnym wynalazkiem, a ich użycie ma głębokie korzenie historyczne i kulturowe w języku polskim, powiązane z dynamiką społeczną, szczególnie z walką kobiet o dostęp do edukacji i zawodów.babbel+2
-
https://redakcjabb.pl/15970/jezyk-jest-plynny-czyli-spor-o-zenskie-koncowki-11
-
https://www.asp.krakow.pl/wp-content/uploads/2024/04/Feminatywy_w_Akademii_Slowniczek.pdf
-
https://pl.babbel.com/pl/magazine/feminatywy-w-jezyku-polskim
-
https://pl.wikipedia.org/wiki/Feminatyw
-
https://wielkahistoria.pl/zenskie-koncowki-feminatywy-w-ii-rp-uzywano-ich-w-polsce-juz-100-lat-temu-i-nie-wzbudzaly-kontrowersji/
-
https://jetline.pl/feminatywy-na-more/
-
https://gs.uni.opole.pl/vademecum-feminatywow/
-
https://www.polscylektorzy.pl/artykuly/zawila-historia-feminatywow
-
https://kulturarownosci.ukw.edu.pl/jednostka/kultura-rownosci/aktualnosci/76106/dlaczego-feminatywy-sa-wysmiewane
-
https://kosmosdladziewczynek.pl/portal-wiedzy/ale-temat/jezykowy-garnitur-rozmowa-z-martyna-faustyna-zachorska-pania-od-feminatywow