W szóstym odcinku serii #dyktatorzy powracamy na prawą stronę. ( ͡° ͜ʖ ͡°) Dzisiejsze ciekawostki dotyczyć będą portugalskiego autokraty Antonio Salazara.
KTO: António de Oliveira Salazar
GDZIE: Portugalia
KIEDY: 1932-1968
-
Ur. 1889 w Santa Comba Dão, zm. 1970 w Lizbonie.
-
W młodości wszystko wskazywało, że Salazar zostanie …księdzem. Uczęszczał do seminarium duchownego, gdzie w roku 1908 przyjął niższe święcenia (był diakonem). Szybko jednak zrezygnował z tej ścieżki. Dziś może trochę dziwić, że wstąpił do seminarium jako jedenastolatek, jednak w tamtych czasach większość seminariów duchownych pełniła po prostu funkcję szkoły.
-
Za rządów Salazara wydatki na armię potrafiły sięgać nawet …40% PKB. Oczywiście kosztem innych sektorów: w roku 1967 Portugalia była najbiedniejszym krajem Europy Zachodniej (420$ PKB per capita) i miała najwyższy odsetek analfabetyzmu.
-
Po samobójstwie Hitlera Salazar wprowadził trzydniową żałobę narodową w Portugalii. Był to jedyny kraj, który zdecydował się na taki krok, co wywołało międzynarodowy skandal (nawet III Rzesza, rządzona jeszcze przez nazistowski rząd kanclerza Dönitza, nie wprowadziła żałoby narodowej po Hitlerze).
-
Nie oznacza to jednak, że Salazar był nazistą (choć niektórzy historycy i politolodzy klasyfikują dyktaturę Salazara jako faszystowską). Podczas II wojny światowej Portugalia Salazara zachowała neutralność, nie prześladowano Żydów (a wręcz przeciwnie: pomagano im wyjechać do innych państw, głównie USA).
-
Na przełomie lat 1967 i 1968 Salazar był zamieszany w tuszowanie afery pedofilskiej, która wybuchła na najwyższych szczeblach władzy.
-
Był kawalerem, opinii publicznej przedstawiał się jako „człowiek oddany w całości narodowi”, którego nie interesują tak przyziemne sprawy jak małżeństwo. W rzeczywistości Salazar miał kilka pomniejszych romansów, ale żaden z nich nie był długi ani poważny.
-
Salazar nigdy nie dowiedział się, że został odwołany ze stanowiska premiera Portugalii. Jak to możliwe? Otóż 27 września 1968 roku powołano rząd Marcela Caetano (było to konieczne, gdyż niecałe 2 tygodnie wcześniej Salazar doznał udaru i zapadł w śpiączkę). Ku zaskoczeniu wszystkich, stan zdrowia Salazara poprawił się i były już premier opuścił szpital. Lekarze uzgodnili jednak, iż dyktator mógłby nie przeżyć informacji, że nie jest już szefem rządu – doszło zatem do kuriozalnej sytuacji, w której Salazar przez 22 miesiące (do śmierci w lipcu 1970) był przekonany, że jest nadal premierem Portugalii – przemawiał jako premier, wykonywał wszystkie czynności zarezerwowane dla tego stanowiska itd.
-
Za rządów Salazara wprowadzono oficjalny „zestaw obowiązkowy” w szkołach – na ścianie musiał wisieć portret dyktatora, krucyfiks, oraz portret aktualnego prezydenta (przez całą dyktaturę Salazara było ich trzech, w roku 1951 przez kilka miesięcy sam Salazar pełnił obowiązki prezydenta)
-
Fani Harry’ego Pottera z pewnością kojarzą postać Salazara Slytherina. Zbieżność imienia z nazwiskiem portugalskiego dyktatora nie jest przypadkowa – J.K. Rowling mieszkała przez jakiś czas w Portugalii, a w jednym z wywiadów można przeczytać, że zainspirowała się nazwiskiem autokraty, by stworzyć postać jednego z założycieli Hogwartu.
Tradycyjnie prośba o pioruny, komentarze i obserwowanie tagu. ( ͡° ͜ʖ ͡°) Dziękuję też za miły odzew!
#dyktatorzy #historia #ciekawostkihistoryczne #ciekawostki


