Komentarze (8)

jajkosadzone

@festiwal_otwartego_parasola

to wyrwane z kontekstu i w ogole inne czasy

NiebieskiSzpadelNihilizmu

@festiwal_otwartego_parasola ksysiu jest jak IE- opóźniony o dobre kilka lat, bo to słowo istnieje w mainstreamie od LAT. I to nie dwóch czy trzech.

bojowonastawionaowca

@NiebieskiSzpadelNihilizmu to screen wpisu sprzed 11 lat

festiwal_otwartego_parasola

@bojowonastawionaowca poprawiłem opis żeby aż tak nie wprowadzało w błąd

NiebieskiSzpadelNihilizmu

@bojowonastawionaowca aż głupio się przyznać, ale w sumie to nie- nie zauważyłem tej daty Natomiast przeczytanie twojego komentarza jakoś tak automatycznie nasunęło mi pytanie "ty a od kiedy słowo lewactwo w ogóle jest powszechnie używane?". I aż zadałem grokowi takie pytanie, lubię bota czasem potorturować takimi durnymi pytaniami, a co I nie powiem- to jest ciekawa lektura


Słowo "lewactwo" (oraz pokrewne formy jak "lewak" czy "lewacki") ma korzenie w bolszewickiej nowomowie z lat 20. XX wieku, gdzie Lenin używał terminu "lewizna" (ros. "левизна") w sensie pejoratywnym, do dyskredytowania radykalnych odchyleń lewicowych niezgodnych z linią partii komunistycznej. W polskim kontekście termin ten początkowo funkcjonował sporadycznie, głównie w odniesieniu do historycznych sporów ideologicznych w okresie międzywojennym i PRL-u, ale nie był powszechny w dyskursie publicznym.

Na podstawie analizy źródeł, "lewactwo" weszło do polskiego internetowego mainstreamu około 2014 roku. Wcześniej było rzadko spotykane i ograniczone do niszowych dyskusji politycznych lub akademickich. Jego popularność wzrosła gwałtownie w latach 2014–2015, gdy stało się powszechnym epitetem w prawicowych kręgach internetowych (fora, blogi, media społecznościowe jak Facebook czy Twitter), służącym do atakowania lewicowych lub liberalnych poglądów. Było to związane z rosnącą polaryzacją polityczną w Polsce, wyborami parlamentarnymi w 2015 roku i zastępowaniem starszych obelg jak "komuna" nowymi formami dyskredytacji przeciwników (np. w kontekście sporów o gender, UE czy politykę społeczną).

Jak dojść do tej konkluzji krok po kroku:

Śledzenie pochodzenia historycznego:

Termin wywodzi się z leninowskiej krytyki "lewicowych odchyleń" (książka Lenina z 1920 r.). W Polsce pojawił się w kontekście komunistycznym w latach 50.–60. XX w., ale nie był masowo używany.

W III RP (po 1989 r.) początkowo marginalny, związany z dyskusjami o postkomunizmie.

Analiza wzrostu popularności w internecie:

Do ok. 2010 r. wyszukiwania i użycia online były minimalne (na podstawie danych z narzędzi jak Google Trends dla Polski – zainteresowanie blisko zera od 2004 r., z pierwszymi zauważalnymi wzrostami ok. 2011–2013).

Przełom w 2014 r.: Artykuły z tego okresu opisują "lewactwo" jako "bardzo popularne" w prawicowych środowiskach internetowych, zwłaszcza jako narzędzie polaryzacji.

W 2015 r. ukazała się książka Łukasza Drozdy "Lewactwo. Historia dyskursu o polskiej lewicy radykalnej", która analizuje jego rosnącą obecność w sieci jako zamiennik dla "komuny" – autor wskazuje, że termin stał się powszechnym epitetem politycznym, używanym do szufladkowania przeciwników.

Spiki w zainteresowaniu: 2015 (wybory, wzrost prawicowego populizmu), 2020 (protesty społeczne) i później – ale mainstreamowy debiut to 2014 r., gdy przeszedł z niszowych forów do masowych dyskusji na portalach społecznościowych.

Dane z mediów społecznościowych:

Wczesne użycia na X (dawniej Twitter) datowane na lata 2010–2013 są sporadyczne i niszowe (głównie w kontekście historycznym lub zagranicznym).

Od 2014 r. termin pojawia się masowo w postach, komentarzach i memach, stając się synonimem obelgi wobec lewicy/liberałów.

Porównanie z danymi językowymi:

Słowniki i prace lingwistyczne (np. analiza z 2019 r.) potwierdzają, że od połowy lat 2010. "lewactwo" zyskało silne zabarwienie pejoratywne i weszło do potocznego języka internetowego, zastępując neutralne określenia jak "lewica".

Zaloguj się aby komentować