Tylko w Polsce. Państwo może skonfiskować składki emerytalne za 20 lat wstecz. I nie przyznać emerytury

@pacjent44

Jeśli księgowa na własnej działalności tego nie ogarnęła, to ja nie mam słów

To nie dotyczy tylko jednej księgowej, a potencjalnie każdego polaka na samozatrudnieniu.

No i witamy w państwie PiS - w 2022, to oni to wymyślili i wdrożyli

@Amebcio nie znam więcej przypadków. ten jedne wraca jak czkawka od dwóch miesięcy. Potencjalnie, każdy Polak na działalności wiedzieć powinien czy jest na etacie u tego Janusza wyzyskiwacza, znaczy siebie.

@Millionth_Visitor hmm, może chodzi o płatny urlop, może o ubezpieczenie NFZ, a może jakieś inne benefity pracownicze?

@pacjent44 Artykuł precyzuje o co chodzi - o emeryturę

@Millionth_Visitor pomijasz całą resztę związaną z zatrudnieniem. Fajnie mieć płatny urlop, nie? I płatne zwolnienia lekarskie?

@pacjent44 Nie do końca rozumiem co masz na myśli.

Ja mam na myśli to, że przez 20 lat pracujesz, płacisz składki i jesteś elementem systemu.

Po 20 latach ktoś znajduje jakiś kruczek prawny i kradnie ci prawie pół miliona.

Gdyby spółka była zarejestrowana na inną osobę, np. męża, wszystko byłoby OK.

@Millionth_Visitor zapytałem za Ciebie

Opisana przez Ciebie sytuacja dotyka bardzo złożonego i często kontrowersyjnego zagadnienia na gruncie polskiego prawa ubezpieczeń społecznych, a mianowicie możliwości zatrudnienia na umowę o pracę jedynego wspólnika w jednoosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) oraz konsekwencji w zakresie ZUS.

Poniżej wyjaśniam, co na ten temat mówią przepisy i ugruntowane orzecznictwo:

1. Status prawny jedynego wspólnika sp. z o.o. w świetle ZUS

• Traktowanie jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą: Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s.), za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in. wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

• Obowiązek ZUS: Oznacza to, że jedyny wspólnik sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, a dobrowolnie chorobowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, tak jak przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Opłaca składki ZUS od zadeklarowanej podstawy (aktualnie jest to 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, z zastrzeżeniem ulg).

2. Brak możliwości zatrudnienia samego siebie na umowę o pracę

Kluczowym problemem w opisanej przez Ciebie historii jest próba zawarcia umowy o pracę przez jedynego wspólnika z "własną" jednoosobową spółką.

• Istota stosunku pracy: Zgodnie z Kodeksem pracy, stosunek pracy charakteryzuje się m.in. wykonywaniem pracy na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem oraz odpłatnością. Wymaga on dwóch odrębnych podmiotów: pracodawcy i pracownika.

• Orzecznictwo Sądu Najwyższego (SN): Sąd Najwyższy wielokrotnie orzekał (np. w uchwale z dnia 8 marca 1995 r., sygn. I PZP 49/94 oraz w późniejszych wyrokach), że w przypadku jednoosobowej spółki z o.o. i jej jedynego wspólnika, nie jest możliwe nawiązanie stosunku pracy na podstawie umowy o pracę. Dzieje się tak, ponieważ:

  • Jedyny wspólnik w pełni kontroluje spółkę i działa w jej imieniu, co oznacza, że faktycznie występuje w roli pracodawcy.

  • W konsekwencji, nie ma spełnionego warunku odrębności pracodawcy i pracownika oraz elementu podporządkowania pracowniczego, które jest istotą stosunku pracy. Jedyny wspólnik działa "na własne ryzyko" (jako przedsiębiorca), a nie "pod kierownictwem" (jako pracownik).

• Wniosek: Umowa o pracę zawarta z samym sobą (jako jedynym wspólnikiem i jednocześnie pracownikiem) jest uznawana za nieważną lub pozorną w świetle prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. ZUS, a następnie sądy, uznają, że osoba ta podlegała ubezpieczeniom nie z tytułu umowy o pracę, lecz z tytułu bycia jedynym wspólnikiem prowadzącym działalność pozarolniczą (art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s.).

i ciąg dalszy

3. Zwrot nienależnie opłaconych składek (450 tys. zł)

To jest najtrudniejsza i najczęściej sporna kwestia w Twojej historii, która prowadzi do odmowy zwrotu.

• Termin przedawnienia roszczenia o zwrot: Zgodnie z art. 24 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nienależnie opłacone składki podlegają zwrotowi, jednak prawo do ich zwrotu ulega przedawnieniu po upływie 5 lat (wcześniej 10 lat, a w opisywanym okresie, który obejmuje 20 lat, obowiązywały różne terminy) od dnia ich opłacenia.

• Zakwestionowanie składek przez ZUS:

  • W opisanej sytuacji ZUS najpierw zakwestionował zasadność opłacania składek z tytułu umowy o pracę (uznając ją za nieważną/pozorną). Składki z tytułu umowy o pracę są zazwyczaj wyższe niż te, które musiałby opłacać wspólnik jednoosobowej sp. z o.o.

  • Skoro umowa o pracę jest nieważna, składki opłacone z tego tytułu są nienależne.

• Odmowa zwrotu i potrącenie: ZUS ma prawo odmówić zwrotu nienależnie opłaconych składek w pełnej wysokości, powołując się na przedawnienie prawa do zwrotu za okresy sprzed 5 lat (lub innego obowiązującego terminu).

  • Co więcej, ZUS może potrącić z kwoty nienależnie opłaconych składek (z tytułu umowy o pracę) kwoty, które były należne z tytułu bycia jedynym wspólnikiem sp. z o.o. (czyli z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej).

• "Wzbogacenie" i cel składek: Argumentem ZUS, często podnoszonym w takich sprawach, jest też to, że choć składki z tytułu umowy o pracę były "nienależne", to jedyny wspólnik miał obowiązek ubezpieczeniowy z innego tytułu (wspólnika sp. z o.o.) i przez te 20 lat był objęty ubezpieczeniem (np. emerytalnym, rentowym). Zwrot całej kwoty składek mógłby prowadzić do bezzasadnego "wzbogacenia" i usunięcia podstawy do przyszłych świadczeń za ten okres, co byłoby sprzeczne z celem ubezpieczeń społecznych.

Podsumowanie

W świetle przepisów i orzecznictwa, jedyny wspólnik jednoosobowej sp. z o.o.:

1. Podlega obowiązkowi ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność.

2. Nie może ważnie zatrudnić się na umowę o pracę w tej spółce, ponieważ brak jest odrębności pracodawca-pracownik.

W opisanej sytuacji ZUS zakwestionował tytuł do ubezpieczeń (umowę o pracę), ale odmówił zwrotu całej kwoty, najprawdopodobniej powołując się na:

• Przedawnienie roszczeń o zwrot składek za okresy wcześniejsze.

• Obowiązek opłacania składek z innego tytułu (wspólnika sp. z o.o.) za cały ten okres, które to składki ZUS ma prawo potrącić z nienależnie wpłaconych kwot.

Sprawy o zwrot nienależnie opłaconych składek są niezwykle skomplikowane i często trafiają do sądu, gdzie kluczowe znaczenie ma dokładna analiza terminów przedawnienia oraz faktu faktycznego podlegania ubezpieczeniom (nawet jeśli z błędnego tytułu prawnego).

@Millionth_Visitor jak widać, orzecznictwo jest jasne od 1995 roku.

Tylko jak dla mnie to fundamentalny problem jest w tym że US i ZUS nie są "razem" w jakimiś państwowym systemie... no bo dlaczego to było możliwe? Jeśli to jest niezgodne z prawem to dlaczego w ogóle było możliwe robienie tak przez 20 lat?