Trupień, Trupienie, Trupieniec. Takie nazwy miejscowości nie kojarzą się w pierwszym odruchu pozytywnie. Nic więc dziwnego, że mieszkańcy Trupienia w gminie Pionki (okolice Radomia) pewnego dnia wystąpili do odpowiednich władz z prośbą o zmianę nazwy miejscowości na przyjemniejszą w odbiorze. Na skutek tego pod koniec 1976 roku jeden z polskich Trupieni zniknął z mapy, zmieniając się w Zalesie.

Co mogło dać początek "trupim" nazwom? Pomysłów było co niemiara. Zwykle ich powstanie wywodzono od rzekomo istniejących w okolicy pól bitew zasłanych zwłokami poległych - ewentualnie od miejsc, w których walczący mieli się potopić.

Jedna z takich legend wiąże się z przysiółkiem Trupienie w okolicy Daleszyc (powiat kielecki) oraz z przepływającym nieopodal strumieniem o nazwie Trupień, przecinającym okoliczne bagna. Jak głosi lokalna opowieść, podczas pierwszej wojny światowej żołnierze austriaccy przeprawiali się tam nocą przez wodę i utonęli w grzęzawiskach razem z końmi i armatami.

Odcinek rzeki Bobrzy w Górach Świętokrzyskich oraz przyległe uroczysko miały zyskać nazwę Trupieniec, ponieważ zgodnie z miejscową legendą za czasów potopu szwedzkiego górnicy, gwarkowie i hutnicy kieleccy pod wodzą lokalnego starosty mieli stoczyć w tym miejscu walkę ze Szwedami. Według innej wersji, na Szwedów zasadził się tam zbój świętokrzyski Pozner razem ze swoją bandą - tak czy inaczej, trup nad Trupieńcem ścielił się ponoć gęsto

Niektórzy autorzy nieśmiało próbowali wiązać "trupie" nazwy cieków wodnych i miejscowości z cmentarzyskami, zbiorowymi mogiłami ofiar epidemii, a może nawet z trędowiskami. W "Słowniku ilustrowanym języka polskiego" Michała Arcta z 1916 roku definicja hasła "trupień" to rodzaj trądu o strupach zgniłych.

Tak naprawdę jednak chyba tylko jeden Trupień na mapie Polski jest pośrednio powiązany z klimatami cmentarnymi - jest to wzniesienie Trupień na Pogórzu Złotoryjskim. Mimo że lokalne opowieści wywodzą tę nazwę (a jakże) od mających tu miejsce podczas wojny krwawych starć, wiąże się ona tak naprawdę z wcześniejszą niemiecką nazwą wzniesienia: Sargberg, czyli Góra-Trumna. Wydłużony kształt wzniesienia przypomina właśnie trumnę.

A co z pozostałymi Trupieniami i Trupieńcami? Klucza do rozwiązania tej zagadki należy prawdopodobnie szukać w pobliskich strumieniach i bagnach. Podmokłe tereny, niedostępne i trudne do zagospodarowania, były utrapieniem - czy może raczej "utrupieniem" - dla właścicieli. Odpowiednikiem słów "trudzić", "trapić" było kiedyś słowo "trupić", które najpewniej dało początek osadom-Trupieńcom.

#ciekawostki #polska #historia #ciekawostkihistoryczne #nazwymiejscowosci