Nadobnica alpejska (Rosalia alpina) to jeden z najpiękniejszych i najbardziej charakterystycznych chrząszczy Europy, należący do rodziny kózkowatych. Jest symbolem dobrze zachowanych, starych lasów liściastych.

Długość ciała 15–40 mm.

Ubarwienie szaroniebieskie lub bladoniebieskie ciało z aksamitnymi, czarnymi plamami – jedna na przedpleczu, sześć na pokrywach skrzydłowych (środkowe często połączone w przepaskę).

Bardzo długie czyli, u samców 1,5–2 razy dłuższe od ciała, u samic nieco dłuższe od ciała, niebieskie z czarnymi szczoteczkami na końcowych członach.

Larwy białe, wydłużone, osiągają do 35 mm długości i żerują w martwym drewnie.

Gatunek górski i podgórski, preferuje stare, dobrze nasłonecznione lasy bukowe, rzadziej inne liściaste.

W Polsce występuje głównie w Karpatach, Bieszczadach, Beskidzie Niskim, Pieninach, Górach Świętokrzyskich i na Roztoczu.

Najlepiej rozwija się w lasach z dużą ilością martwego drewna, na wysokościach 500–1500 m n.p.m..

Dorosłe chrząszcze żywią się głównie sokiem wypływającym ze zranionych drzew.

Larwy są saproksyliczne – żerują w martwym lub silnie uszkodzonym drewnie, głównie buków, ale także grabów, jesionów, wiązów i jaworów.

Rozwój larwalny trwa 3–4 lata.

Nadobnica alpejska jest wskaźnikiem dobrze zachowanych, starych lasów o wysokiej bioróżnorodności i obecności martwego drewna.

Dorosłe osobniki żyją bardzo krótko – średnio 10 dni, pojawiają się od połowy czerwca do września, a rójka przypada na lipiec i sierpień.

Gatunek objęty jest ścisłą ochroną, wpisany do Polskiej czerwonej księgi zwierząt jako zagrożony wyginięciem oraz do międzynarodowych list ochronnych.

#chrzaszcze #porannyrobal