Dziś wpis o niezwykle efektownym i sprytnym motylu, mistrzu kamuflażu – Sesia apiformis, czyli przezierniku osowcu.
To duży motyl z rodziny przeziernikowatych, osiągający rozpiętość skrzydeł 30–50 mm (samice są wyraźnie większe od samców). Dorosłe osobniki znakomicie naśladują szerszenia: mają żółto-czarne pasy na odwłoku, przezroczyste skrzydła i charakterystyczne „epolety” na tułowiu. Ich sylwetka i sposób poruszania się do złudzenia przypominają groźnego owada, co chroni je przed drapieżnikami – to przykład mimikry Batesa.
Przeziernik osowiec występuje w całej Europie, na Bliskim Wschodzie, a także został zawleczony do Ameryki Północnej. Najchętniej zasiedla parki, aleje topolowe, brzegi rzek, tereny wilgotne i zadrzewienia, gdzie rosną topole – jego główna roślina żywicielska. Preferuje otwarte stanowiska z dobrym dostępem światła przy podstawie pnia, bo właśnie tam samice składają jaja.
Samica składa od kilkuset do nawet 2000 jaj u podstawy pnia lub na korzeniach topoli, rzadziej wierzb i olch.
Larwy wylęgają się od czerwca, wgryzają się w korę i żerują przez 2–3 lata w dolnej części pnia i korzeniach, drążąc długie, szerokie korytarze. W ostatnim stadium mogą osiągać nawet 55 mm długości.
Przed przepoczwarczeniem larwa buduje mocny kokon z wiórów i jedwabiu tuż pod cienką warstwą kory, tuż przy przyszłym otworze wylotowym.
Dorosłe motyle pojawiają się od połowy maja do połowy sierpnia, najczęściej w ciepłe, słoneczne poranki. Po wyjściu z poczwarki przez kilka godzin odpoczywają na pniu, rozprostowując skrzydła.
Larwy przeziernika osowca mogą poważnie uszkadzać drzewa – ich żerowanie prowadzi do powstawania licznych otworów u podstawy pnia, a silnie zaatakowane drzewa mogą stopniowo zamierać. Charakterystyczne są widoczne otwory wylotowe i pozostałości po poczwarkach przy podstawie topól.
Ciekawostki:
Dorosłe motyle nie pobierają pokarmu – mają zredukowaną ssawkę.
Przeziernik osowiec jest aktywny w ciągu dnia i bardzo rzadko daje się zaobserwować w locie, bo świetnie się maskuje i przesiaduje na pniach drzew.
Gatunek ten nie jest zagrożony – występuje powszechnie tam, gdzie rosną topole.
#porannyrobal #motyle
