1969 "Droga na Kołymę" - Mikołaj Iwanowicz Getman (1917-2004)

Urodzony w Charkowie, za IIWŚ wciągnięty do Armii Czerwonej, a krótko po jej zakończeniu aresztowany grupowo za "antysowiecką propagandę" (znalezioną narysowaną karykaturę).

Lata 1946-1953 spędził w syberyjskich łagrach m.in. na Kołymie zwanej przez więźniów "przeklętą wyspą".

Obrazy uwieczniające obozową katorgę tworzył przez dziesięciolecia w tajemnicy; pierwszy raz zostały przedstawione publicznie w Rosji w 1993 r. po upadku ZSRR.

W temacie dorzucę "Archipelag GUŁag" Sołżenicyna:

Bracia! Ludzie! Na co wam życie dano?! Głuchą nocą otwierają się drzwi cel śmierci i ludzie wielkiego ducha wleczeni są na rozstrzelanie. Na wszystkich torach kolejowych kraju w tej chwili, właśnie teraz, ktoś oblizuje gorzkim językiem wargi suche i słone od śledzia, ktoś marzy o szczęściu rozprostowania nóg, o zaspokojeniu naturalnej potrzeby. W Orotukanie [na Kołymie] latem ziemia odmarza na metr i dopiero wtedy grzebią w niej szczątki zmarłych w czasie zimy.

A ty, pławiący głowę w błękitnym niebie, grzejący się na słońcu, mogący decydować o własnym losie, napić się wody, przeciągnąć się, jechać bez konwoju, gdzie tylko zechcesz - co ci po tych niewycieranych nogach? co ma do tego teściowa?* To, co w życiu najważniejsze, wszystkie jego zagadki - zaraz ci tu nimi sypnę, chcesz?

Nie szukajcie tego, co złudne - majątku, tytułów: żeby to zdobyć człowiek strzępi nerwy przez dziesięciolecia, a traci to w ciągu jednej nocy. Żyj z poczuciem spokojnej wyższości nad życiem, nie bój się biedy, nie żałuj straconego szczęścia, przecież i tak - ani goryczy do dna, ani słodyczy do pełna. Już tego dosyć, że nie marzniesz, że głód i pragnienie pazurami nie rwą ci wnętrzności.

Jeśli masz nieprzetrącony kręgosłup, jeśli obie nogi jeszcze chodzą, obie ręce się ruszają, oboje oczu widzi, a oboje uszu słyszy - to komu jeszcze tu zazdrościć? po co? Zawiść zżera w końcu samego zawistnika. Przetrzyj oczy, przywróć czystość sercu - i najwyżej sobie ceń tych, którzy cię kochają, którzy ci dobrze życzą. Nie krzywdź ich, nie obrażaj, z nikim z nich nie rozstawaj się w gniewie: toć nie wiadomo, czy to nie ostatni twój uczynek przed aresztowaniem i czy nie taki twój obraz zostanie w ich pamięci!...

#historiazpaszkom #malarstwo #ciekawostkihistoryczne #rosja