Początek roku w przyrodzie! PRZEDWIOŚNIE!

Cieplutko przyjęliście ostatni wpis odnośnie zakończenia zimy i początku tzw. spodzimka (https://www.hejto.pl/wpis/to-juz-koniec-zimy-wlasciwej-rozpoczal-sie-spodzimek), a tymczasem na spacerze można już zauważyć pierwsze oznaki PRZEDWIOŚNIA!
Na zdjęciu tytułowym męskie kwiatostany (kotki) Leszczyny, które obserwowałem już od kilku tygodni w oczekiwaniu aż zaczną się rozwijać i o to nadszedł ten dzień! Chociaż budzą radość z racji kończącej się zimy, to w wielu przypadkach są nie lada utrapieniem – pyląc, wywołują bowiem uciążliwą w objawach alergię.

Przedwiośnie - charakterystyka

Oczywiście nie chodzi mi dziś o charakterystykę szklanych domów, ani Cezarego Baryki z powieści Stefana Żeromskiego o tej samej nazwie
W naszej szerokości geograficznej przedwiośnie (zaranie wiosny) - zaczyna się czasami już w lutym lub w marcu, trwa zwykle do początku kwietnia i towarzyszy mu średnia temperatura dobowa od 0 do 5 stopni Celsjusza.
W każdej fenologicznej porze roku kwitną, rozwijają liście i owocują charakterystyczne rośliny wskaźnikowe dla przedwiośnia są to kwitnące mniej więcej w kolejności:

• leszczyna - Kwiatostany leszczyny w postaci niewielkich zawiązek pojawiają się jeszcze latem, ale dopiero z końcem zimy (na przełomie stycznia i lutego) rozwijają się, tworząc długie walce zebrane po 2-4 na jednej gałązce. Są to kwiatostany męskie. Szybko dojrzewają, rozwijają się i rozpoczynają obfite pylenie, którego szczyt przypada na luty, początek marca. Leszczyna jest rośliną wiatropylną, a pyłek kwiatów męskich musi dotrzeć do pręcików kwiatów żeńskich, dlatego pylenie jest intensywne i manifestuje się często żółtą chmurą zarodników w trakcie powiewu i ruchu kwitnących gałęzi krzewu.
  

• olsza czarna - Olsza czarna lub inaczej olcha czarna (Alnus glutinosa) jest gatunkiem specyficznym, a wśród innych drzew nazywana jest „czarną owcą". Olsza lubi rosnąć w wodzie, jesienią nie przebarwia liści (opadają zielone), młode gałązki są lepkie, a dzięki swoim grubym korzeniom potrafi wznosić się nad podłożem, wygląda to tak, jakby miała ruszyć w drogę. To niezwykłe drzewo zaczyna kwitnąć już na początku marca. Na drzewach można zauważyć kwiatostany męskie i żeńskie. Te pierwsze mają postać wydłużonych, czerwonawych kotków o długości nawet kilku centymetrów. Natomiast kwiatostany żeńskie w trakcie dojrzewania przekształcają się w małe, początkowo zielone, później czarne szyszeczki. Jej nazwa pochodzi od czarnej kory, która kiedyś była wykorzystywana do farbowania różnych materiałów na czarno.
  

• śnieżyczka przebiśnieg - W Polsce jest gatunkiem chronionym. Przebiśnieg kwitnie od lutego do kwietnia – jest jedną z najwcześniej zakwitających roślin cebulowych. Jego kwiaty są pachnące, lubiane przez pszczoły i mają charakterystyczną budowę: posiadają sześć działek kielicha w tym trzy zewnętrzne, eliptyczne i śnieżnobiałe są na szczycie zaokrąglone. Pozostałe trzy (wewnętrzne) są krótsze, z zieloną plamką na szczycie. Płatki korony reagują na zmianę temperatury i zamykają się na noc lub przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych. Wszystkie części przebiśniegów są lekko trujące.
  

• krokus spiski - Szafran spiski, czyli krokus. Charakterystyczne fioletowe kwiaty zaczynają się pojawiać już pod koniec zimy. W marcu lub kwietniu przypada szczyt ich kwitnienia i wówczas tworzą wspaniałe kwiatowe dywany na tatrzańskich łąkach.
  

• zawilec gajowy - Zawilec gajowy jest gatunkiem pospolitym, masowo występującym. Lasy liściaste i mieszane, , zarośla, polany, pastwiska, ekstensywne łąki, sady, parki. Na glebach różnego rodzaju ale raczej żyznych, w miejscach słonecznych i ocienionych. Wszystkie części zawilca gajowego są trujące, zawierają toksyczny glikozyd - ranunkulinę.
  

• przylaszczka pospolita - Przylaszczka pospolita jest gatunkiem naturalnie występującym na terenie kraju. Pojawiające się z końcem marca fioletowoniebieskie kwiaty zwiastują nadejście wiosny. Pomimo niewielkich rozmiarów przylaszczki łatwo mnożą się i rosną w większych grupach, dzięki czemu ich kwitnienie jest wyjątkowo efektowne.
  

• wawrzynek wilczełyko - Objęty jest ochroną gatunkową, która ma zapobiec zrywaniu gałązek obsypanych kwieciem na wczesnowiosenne bukiety. Obok leszczyny jest to najwcześniej kwitnący rodzimy krzew w Polsce. Nazwa "wilczełyko" wywodzi się prawdopodobnie od właściwości kory (Cortex Mezerei). Zawarta w niej trucizna po zetknięciu z ludzką skórą wywołuje obrzęki, pęcherze, owrzodzenia, a czasami nawet martwicę. Dawniej wykorzystywali to żebracy, by wzbudzić litość, a przez to otrzymywać większe datki.
  

Pojawiają się też pąki modrzewia:

A Wy znaleźliście już jakieś oznaki końca zimy w swojej okolicy?
#ciekawostki
#przyroda
#natura
#poryroku
#las