Historia zamku w Baranowie Sandomierskim (woj. podkarpackie) sięga XV wieku, kiedy to starosta łęczycki Jan Baranowski zlecił wzniesienie obronnej wieży mieszkalnej. Kolejny właściciel dóbr, Rafał Leszczyński, w okresie 1569-1583 zdecydował się na budowę okazałej siedziby, wykorzystując prawdopodobnie fragmenty starej gotyckiej budowli i nadając jej renesansowy charakter. W latach 1591-1606 budynek został rozbudowany przez Andrzeja Leszczyńskiego, który do istniejących skrzydeł zachodnich dodał jeszcze dwa kolejne skrzydła na północ i wschód, połączone krużgankami. Wówczas zamek nabrał wyglądu zbliżonego do dzisiejszego. Jego architektura i detale wskazują na związek z twórczością manierystycznego architekta i rzeźbiarza Santi Gucci, który działał głównie w Krakowie i Pińczowie.
W 1620 roku zamek został wzmocniony czworobocznymi fortyfikacjami bastionowymi. Po 1682 roku, staraniem Józefa Karola Lubomirskiego, obiekt został przekształcony w stylu barokowym. W trakcie prac prowadzonych pod kierunkiem Tylmana z Gameren dodano galerię w kondygnacji piętra, pomiędzy dwiema wieżami na zachodniej elewacji, a także wprowadzono dekoracje stiukowe.
W 1849 roku zamek został dotknięty pożarem. Usuwanie zniszczeń rozpoczęto dopiero po 1867 roku.
W latach 1944-1956 budynek zamku został zaadaptowany na stajnie i magazyn GS. Kolejna renowacja obiektu rozpoczęła się po 1956 roku, dzięki funduszom kombinatu „Siarkopol”, a następnie Agencji Rozwoju Przemysłu. Od lat 60. XX wieku prowadzono prace przy zagospodarowaniu terenu wokół zamku. Zmodyfikowano układ dróg, a budynki gospodarcze przekształcono na hotel. Wprowadzono także nową kompozycję parkową według projektów profesora Gerarda Ciołka i Alfreda Majewskiego. W zdegradowanym drzewostanie dokonano wielu nowych nasadzeń.
Zamek w Baranowie Sandomierskim uważany jest za jeden z najwybitniejszych przykładów architektury późnego renesansu w Polsce, przez co dość często określa się go mianem "Małego Wawelu".
#zamkipalace4sfor #zamki #podroze #zwiedzanie #podkarpackie




