Wybrane rocznice wypadające 5 grudnia.

Nietypowe święta: Dzień Ninja, Dzień Gleby, Dzień Marynarza Śródlądowego, Dzień Wolontariusza.

Dziś zmarło paru znanych, choćby Mozart, Mandela czy Violetta Villas.

  • 1301 – Papież Bonifacy VIII wydał bullę Ausculta fili carissime, w której zagroził ekskomuniką królowi Francji Filipowi IV Pięknemu, w związku z nałożeniem przez niego podatku na duchownych i przejęcie sądów nad nimi.
  • 1349 – Około 500 Żydów oskarżanych o wywołanie epidemii czarnej śmierci zginęło w trwającym do 7 grudnia pogromie w Norymberdze.
  • 1456 – Około 35 tys. osób zginęło w trzęsieniu ziemi w południowych Włoszech.
  • 1484 – Papież Innocenty VIII wydał potępiającą czary bullę Summis desiderantes affectibus.
  • 1492 – Krzysztof Kolumb dotarł do Haiti.
  • 1496 – Król Portugalii Manuel I Szczęśliwy wydał edykt nakazujący opuszczenie kraju wszystkim Żydom, którzy nie przyjmą wiary chrześcijańskiej.
  • 1602 – We Florencji odbyła się premiera Eurydyki Giulio Cacciniego, jednej z pierwszych zachowanych oper.
  • 1757 – Wojna siedmioletnia: król Prus Fryderyk II Wielki pokonał pod Lutynią (Leuthen) wojska austriackie i zmusił je do ewakuacji ze Śląska.
  • 1771 - Zmarł Wolfgang Amadeusz Mozart (ur. 1756), austriacki kompozytor, wirtuoz gry na instrumentach klawiszowych. Największy kompozytor XVIII wieku, a może i w historii muzyki. Mozart zmarł w wyniku powikłań spowodowanych zakażeniem bakteriami streptokokowymi.
  • 1776 – Założono najstarsze amerykańskie bractwo studenckie Phi Beta Kappa Society.
  • 1792 – George Washington został wybrany po raz drugi na urząd prezydenta USA. Trzeci raz nie wystartował, czym stworzył niepisaną tradycję, że prezydenci USA sprawowali urząd przez maksymalnie 2 kadencje. Dopiero po drugiej wojnie światowej wprowadzono limit dwóch kadencji.
  • 1830 – Gen. Józef Chłopicki został dyktatorem powstania listopadowego.
  • 1844 – W Lund po raz pierwszy wykonano szwedzki hymn narodowy Du gamla, du fria.
  • 1848 - Kalifornijska gorączka złota: W przemówieniu do Kongresu prezydent USA James K. Polk potwierdził że w Kalifornii odkryto duże zasoby złota.
  • 1848 – Władze pruskie zlikwidowały autonomiczne Wielkie Księstwo Poznańskie.
  • 1861 – John McDouall Stuart i Frederick George Waterhouse wyruszyli na wyprawę, w ramach której jako pierwsi przemierzyli Australię z południa na północ.
  • 1862 – Uruchomiono linię kolejową Kutno-Włocławek-Bydgoszcz Bielawy o długości 154,1 km.
  • 1870 - Zmarł Alexandre Dumas (ojciec) (ur. 1802), słynny francuski pisarz, twórca takich dzieł jak "Trzej muszkieterowie" i "Hrabia Monte Christo".
  • 1876 - Około 300 osób zginęło w pożarze teatru na Brooklynie w Nowym Jorku.
  • 1892 – W Łodzi została otwarta zwierzęca Lecznica „Pod koniem”.
  • 1894 – Ukończono budowę gmachu Reichstagu w Berlinie.
  • 1906 – Założycielka mariawityzmu siostra Feliksa Kozłowska została imiennie ekskomunikowana jako pierwsza kobieta w historii chrześcijaństwa. Mariawityzm jest wyznaniem oryginalnie polskim, wywodzącym się organizacyjnie z ruchu Honorackiego. Współcześnie około 25 tysięcy chrześcijan w Polsce i 10 tysięcy we Francji przyznaje się do wyznania mariawickiego.
  • 1907 – Brytyjski transatlantyk „Mauretania” zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku. Mauretania była jednym z najbardziej znanych transatlantyków. W momencie wybudowania była największy, najszybszym i najbardziej luksusowym statkiem świata.
  • 1914 – I wojna światowa: po porażce w bitwie pod Łodzią Rosjanie rozpoczęli ewakuację z miasta.
  • 1917 – W Mińsku rozpoczął obrady I Zjazd Wszechbiałoruski.
  • 1921 - Angielski związek piłki nożnej zakazał na 50 lat kobietom grania w piłkę na stadionach ligowych.
  • 1922 – Uchwalono konstytucję Wolnego Państwa Irlandzkiego
  • 1926 - Zmarł Claude Monet (ur. 1840), francuski malarz, jeden z twórców i czołowych przedstawicieli impresjonizmu.
  • 1929 – Powołano Centrolew - sojusz partii centrowych i lewicowych mający na celu zwalczanie systemu rządów sanacji.
  • 1931 – W Moskwie wysadzono w powietrze Cerkiew Chrystusa Zbawiciela.
  • 1933 – Ratyfikacja 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchyliła 18. poprawkę, znosząc tym samym prohibicję. Prohibicja przyniosła więcej szkód niż pożytku, powodując gwałtowny wzrost przestępczości zorganizowanej i rozkwit gangów trudzących się przemytem i dystrybucją nielegalnego alkoholu.
  • 1934 - Kobiety w Turcji otrzymały czynne i bierne prawa wyborcze.
  • 1934 - W oazie Ueluel Etiopczycy zastrzelili kilku włoskich żołnierzy, co doprowadziło do tzw. kryzysu abisyńskiego. Mediacji podjęli się premierzy Wielkiej Brytanii i Francji, którzy zaproponowali że Abisynia odda Włochom 40% terytorium oraz da im prawo do nieograniczonej ekspansji ekonomicznej na resztę swojego terytorium. Propozycja nie zadowoliła Włochów, którzy chcieli więcej i oburzyła Cesarza Abisyńskiego. Kryzys zakończył się Włoską inwazją na Etiopię 3 października 1935 roku. 
  • 1938 – W gdańskim porcie, po utracie stateczności podczas załadunku blachy, zatonął masowiec „Tczew”, w wyniku czego zginęło 2 członków załogi.
  • 1941 - Front wschodni: w czasie bitwy pod Moskwą rozpoczęła się kontrofensywa zimowa wojsk radzieckich. Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Finlandii, Węgrom i Rumunii.
  • 1945 – U wybrzeży Florydy zaginęła eskadra 5 amerykańskich samolotów torpedowo-bojowych Grumman TBF Avenger. Zdarzenie to zapoczątkowało powstawanie teorii spiskowych dotyczących Trójkąta Bermudzkiego.
  • 1952 - Nad Londynem utworzył się wielki smog, który spowodował w następnych dniach śmierć 12 tys. osób. Na początku grudnia Londyn został nawiedzony przez gęstą mgłę oraz znaczne ochłodzenie powietrza. Mieszkańcy Londynu zużywali dużo większe niż zwykle ilości węgla (słabego jakościowego) do ogrzewania mieszkań. Inwersja temperatury dodatkowo utrudniła smogowi "ucieczkę" poza miasto. Londyn to miasto znane z częstych mgieł, więc mieszkańcy nie panikowali gdy nad miastem utrzymywał się smog uformowany z dymu z kominów domów i fabryk oraz spalin samochodowych. Umierali głównie ludzie młodzi lub osoby w podeszłym wieku. Wieści o wielkim smogu odbiły się szerokim echem na świecie i przyczyniły się do wybuchu paniki na jego punkcie. W Wielkiej Brytanii wielki smog był powodem uchwalenia ustawy o czystym powietrzu w roku 1956. Poprawiło to znacząco warunki życiowe w Londynie ale nie od razu. W 1962 r. np. w wyniku kolejnego smogu zmarło 750 osób.
  • 1952 - W Belgradzie założono Muzeum Nikoli Tesli.
  • 1953 – Ppłk MBP Józef Światło wystąpił o azyl polityczny w Berlinie Zachodnim.
  • 1955 - Rasizm w USA: W mieście Montgomery w stanie Alabama rozpoczął się bojkot miejskich autobusów przez czarnoskórych. Protest był konsekwencją aresztowania Rosy Parks, która usiadła na miejscu dla białych. Afroamerykanie stanowili 70% pasażerów miejskich autobusów. Miasto poniosło duże straty finansowe przez bojkot który trwał ponad rok.
  • 1957 – Zwodowano radziecki lodołamacz atomowy „Lenin”. Pierwszy niewojskowy statek z napędem jądrowym.
  • 1958 - Otwarto pierwszą autostradę w Wielkiej Brytanii.
  • 1963 – W Waszyngtonie zebrała się po raz pierwszy komisja Warrena, powołana do zbadania sprawy zabójstwa prezydenta Johna F. Kennedy’ego.
  • 1965 - W wypadku w pobliżu Japonii zatonął samolot A-4 z bombą termojądrową B43 na pokładzie. Ani pilota ani bomby nigdy nie odnaleziono.
  • 1968 – Polska ratyfikowała Konwencję o Eliminowaniu Wszystkich Form Dyskryminacji Rasowej.
  • 1974 – Na antenie BBC wyemitowano ostatni odcinek Latającego Cyrku Monty Pythona.
  • 1975 - 59 intelektualistów wysłało list do władz przeciwko zmianom w Konstytucji PRL, zwłaszcza wpisaniu do niej kierowniczej roli PZPR i wieczystego sojuszu z ZSRR.
  • 1975 - Oddano do użytku Dworzec Centralny w Warszawie. Usytuowany na warszawskim śródmieściu podziemny dworzec jest głównym dworcem w Warszawie i stanowi centralny punkt warszawskiej linii średnicowej. Dworzec Centralny jest największym dworcem w Polsce, zarówno pod względem powierzchni obsługi pasażerskiej, jak i powierzchni komercyjnej. Najbardziej charakterystyczna jest nadziemna część w postaci wielkiej wiaty na żelbetowych słupach. Kilka lat temu dworzec został wyremontowany. Ciekawostki: Perony na dworcu są jednymi z najdłuższych w kraju, mierzą 400 metrów długości. Dworzec miał pierwsze w Polsce schody ruchome zamontowane na pochylniach. Dworzec Centralny jako pierwszy w Polsce został wyposażony w klimatyzację i ogrzewanie każdego pomieszczenia. Dworzec posiadał pierwsze w Warszawie drzwi automatyczne.
  • 1977 – Egipt zerwał stosunki dyplomatyczne z Algierią, Libią, Syrią, Irakiem i Jemenem Południowym, chcącymi storpedować egipsko-izraelski proces pokojowy.
  • 1982 – Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „Wprost”.
  • 1984 – Premiera komedii kryminalnej "Gliniarz z Beverly Hills" w reżyserii Martina Bresta. W roli wyszczekanego Axela Foley'a, gliniarza z Detroit wystąpił Eddie Murphy.
  • 1986 - Premiera filmu animowanego "Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie" w reżyserii Stanisława Dülza.
  • 1988 – Wystartowała pierwsza norweska telewizja komercyjna TVNorge.
  • 1990 - Wmurowano kamień węgielny pod odbudowę Soboru Chrystusa Zbawiciela w Moskwie. Nową świątynię poświęcono 19 sierpnia 2000 roku.
  • 1992 – Wystartowała pierwsza ogólnopolska telewizja prywatna Polsat.
  • 1993 – Burmistrz Wiednia Helmut Zilk został ciężko ranny w wyniku wybuchu listu-pułapki. Rannych zostało także 9 innych osób, które otrzymały wówczas podobne przesyłki. Wszyscy poszkodowani opowiadali się za liberalizacją polityki wobec imigrantów. Policja ujęła sześciu podejrzanych ze środowiska skrajnej prawicy.
  • 1994 – Zostało podpisane memorandum budapeszteńskie na mocy którego USA, Rosja i Wielka Brytania zobowiązały się do respektowania suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy, a w zamian ta zobowiązała się do przekazania strategicznej broni nuklearnej Rosji i przystąpienia do układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej. Okazało się być ono gówno warte. Niestety.
  • 1995 - 54 osoby zginęły w katastrofie azerskiego samolotu Tu-134B pod Nachiczewanem. Lewy silnik uległ awarii. Wobec braku możliwości dolecenia na lotnisko piloci postanowili awaryjnie lądować w polu. Było to karkołomne zadanie w całkowitych ciemnościach. Samolot ominął blok mieszkalny i tuż za nim runął na pole. Sunął po nim aż zatrzymał się po uderzeniu w betonową konstrukcję. Katastrofa wydarzyła się 2 minuty po starcie i 3,5 kilometra od końca pasa startowego.
  • 1996 – Sejm RP przyjął ustawę o zawodzie lekarza.
  • 1996 – Madeleine Albright jako pierwsza kobieta została nominowana na stanowisko sekretarza stanu USA.
  • 1997 – Brytyjski obrońca praw zwierząt Barry Horne został skazany na karę 18 lat pozbawienia wolności za wzniecanie pożarów w sklepach futrzarskich w Bristolu.
  • 1999 - Na parkingu hotelowym w Zakopanem został zastrzelony gangster Andrzej Kolikowski ps. „Pershing”.
  • 1999 - Uruchomiono platformę telewizyjną Cyfrowy Polsat. Od 2021 r. nazywa się to to "Polsat Box", nie wiem kto im tą nową nazwę wymyślił, ale niech se da chłop/babka da spokój bo brzmi to zwyczajnie źle. 
  • 2003 - 44 osoby zginęły, a 150 zostało rannych w wyniku wybuchu bomby w pociągu na stacji Jessentuki w rosyjskim Kraju Stawropolskim.
  • 2005 – Przestały obowiązywać międzystrefowe numery kierunkowe.
  • 2005 – W Wielkiej Brytanii wszedł w życie Civil Partnership Act i zarejestrowano pierwszy związek osób tej samej płci.
  • 2006 - W berlińskim ogrodzie zoologicznym urodził się niedźwiedź polarny Knut. Knut był pierwszym niedźwiedziem polarnym urodzonym w berlińskim ZOO od ponad trzydziestu lat. Po urodzeniu został wraz z bratem odrzuconym przez matkę. Drugi z niedźwiadków zmarł, a Knuta odseparowano od matki. Od tamtego czasu był wychowywany i karmiony z butelki przez pracowników ZOO. Pierwsze 44 dni swojego życia niedźwiadek spędził w inkubatorze. Przed publicznością zadebiutował 23 marca 2007 roku. Knut był główną atrakcją Berlińskiego Zoo do czasu aż padł 19 marca 2011 roku, przyczyną śmierci było autoimmunologiczne zapalenie mózgu. W szczytowym momencie popularności, Knuta odwiedzało dziennie 30 tysięcy osób.
  • 2007 – 19-letni szaleniec zastrzelił w centrum handlowym w Omaha w stanie Nebraska 8 osób, 4 zranił, po czym popełnił samobójstwo.
  • 2008 - Były amerykański futbolista i aktor O.J. Simpson został za zbrojny napad i porwanie, skazany na karę 33 lat pozbawienia wolności z możliwością warunkowego zwolnienia po odbyciu co najmniej 9 lat orzeczonej kary.
  • 2009 – 156 osób zginęło, a 132 odniosły obrażenia w pożarze klubu nocnego w rosyjskim Permie.
  • 2010 – 44 osoby zginęły w wyniku trwających od 2 grudnia pożarów lasów w paśmie górskim Góry Karmel w północnym Izraelu.
  • 2011 - Zmarła Violette Villas (ur. 1938), polska piosenkarka, aktorka i artystka estradowa.
  • 2012 - Zmarł Dave Brubeck (ur. 1920), amerykański pianista i kompozytor jazzowy. Największą popularność przyniosła mu gra w powołanym do życia w 1951 Dave Brubeck Quartet. Kwartet zasłynął m.in. utworami Take Five i Blue Rondo a la Turk. Take Five do odsłuchania w komentarzu do tego wpisu.
  • 2012 – Na Morzu Północnym cypryjski kontenerowiec „Corvus J” zderzył się z płynącym pod banderą Bahamów samochodowcem „Baltic Ace”, który zatonął wraz z 11 spośród 24 członków załogi.
  • 2013 – W wyniku ataku islamskich terrorystów na szpital mieszczący się przy kompleksie Ministerstwa Obrony Narodowej w stolicy Jemenu Sanie zginęło 56 osób, a ponad 200 zostało rannych.
  • 2013 - Zmarł Nelson Mandela (ur. 1918), południowoafrykański bojownik o prawa obywatelskie, polityk, pierwszy czarnoskóry prezydent RPA i laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Był członkiem Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC). Początkowo był zwolennikiem nieużywania przemocy. Wraz ze współpracownikami zmienił zdanie po masakrze w czasie protestu Sharpeville w marcu 1960 roku i delegalizacji ANC. Rok później został przywódcą zbrojnego skrzydła ANC Umkhonto we Sizwe („Włócznia Narodu”, MK). Zbrojne działania „Umkhonto we Sizwe” za czasów Mandeli miały mieć jednak charakter wyłącznie sabotażowy i wykluczały ataki na ludzi. Dokonywali zniszczeń instalacji o dużym znaczeniu dla gospodarki RPA. Został aresztowany w 1962 r. i skazany za rzekome akty sabotażu i przygotowywanie inwazji obcych państw na RPA. Wyszedł na wolność 11 lutego 1990 roku pod wpływem kampanii ANC i nacisków międzynarodowych, zgodnie z decyzją prezydenta F.W. de Klerka, który umożliwił też legalizację ANC. 18 marca 1992 roku mieszkańcy RPA opowiedzieli się w referendum za likwidacją apartheidu. ANC wygrała pierwsze wolne wybory, a Mandela został wybrany przez parlament na prezydenta w 1994 r.
  • 2014 – Odbyła się pierwsza misja orbitalna bezzałogowej wersji amerykańskiego statku Orion. Orion to statek który ma zabrać ludzi ponownie na księżyc. Pierwsza załogowa misja jest planowana na 2024 rok.
  • 2015 – W Chimbote w Peru odbyła się beatyfikacja misjonarzy Alessandro Dordiego, Zbigniewa Strzałkowskiego i Michała Tomaszka, zamordowanych w 1991 roku przez członków maoistowskiej organizacji partyzanckiej Świetlisty Szlak.
  • 2017 - MKOL zakazał rosyjskim sportowcom startu na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2018. Jest to kara za systemowy doping podczas igrzysk w Soczi 2014.
  • 2022 - Zmarła Kirstie Alley (ur. 1951), amerykańska aktorka, scenarzystka i producentka filmowa i telewizyjna. Zagrała w trylogii komediowej "I kto to mówi". Zmarła na nowotwór jelita grubego.

https://youtu.be/oy2zDJPIgwc
#rocznicanadzis #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia
f77dccda-2b2b-4f6d-a365-991afd2bafb3
eaa027d8-4b4d-450d-8cfe-718649a1b629
593dd23b-bf2e-4fcc-8752-958e039351aa
db8b68ec-e0fc-430a-ba4c-efedfec968db
2ff6d011-3683-4e52-b8e5-072094c83c01
DiscoKhan

@Michal9787 USA miało spore szczęście, że mieli tak oddanego człowieka jak Waszyngton na start. Miał niewielkie wady ale to, że USA jednak zostało demokracją i że Waszyngton nie miał ambicji żeby zostać królem i nie utworzył nowej arystokracji na terenach Stanów... No niewielu ludzi rzeczywiście zdobyliby się na taką bezinteresowność. Właściwy człowiek we właściwym czasie. Najwybitniejszy polityk tamtego okresu.

Ravm

Mozartowi 20 lat życia zabrałeś.

Michal9787

@Ravm  Tak... coś popsułem.

Zaloguj się aby komentować