Walki nad Narwią w lutym/marcu 1915 część I na podstawie "WITH THE RUSSIAN ARMY 1914-1917 vol I" by MAJOR-GENERAL SIR ALFRED KNOX

#iwojnaswiatowa #historia #pierwszawojnaswiatowa #1wojnaswiatowa #ciekawostkihistoryczne #Narew1915

Podczas gdy 10. Armia rosyjska wciąż była w odwrocie [z Suwałk i Lasów Augustowskich za Biebrzę i do Grodna], sytuacja dalej na zachód, gdy rosyjski Korpus Gwardii zbliżał się do Łomży, wyglądała następująco:

Osowiec był broniony przez oddziały pospolitego ruszenia [poborowi w wieku 39-43 lat - odpowiednik Landsturmu u Niemców 39-45 lat] i resztki 57. Dywizji Piechoty, która wkrótce została wzmocniona przez pułk z II Korpusu.
Linia od Szczuczyna do Białegostoku oddzielała lewe skrzydło 10-tej Armii od prawego skrzydła 12. Armii, która zaczęła się dopiero koncentrować.
Pod Wizną przejście przez Narew utrzymywał pułk 1. Brygady Strzelców Kaukaskich, który został wydzielony z II Korpusu Kaukaskiego i opuścił składy kolejowe 12 stycznia. Pozostałe trzy pułki [brygada liczyła 4 pułki] z dwiema bateriami górskimi pomaszerowały na północny zachód do Kolna. Na południowy zachód od Kolna samodzielna Brygada Kawalerii pod dowództwem generała Benderewa, Bułgara, którego znałem przed wojną, utrzymywała przedłużoną linię skierowaną na północny zachód. 5. Brygada Strzelców znajdowała się na północ od Ostrołęki, a dalej na zachód 4. Dywizja Kawalerii prowadziła rozpoznanie aż do rzeki Orzyc. I Korpus Turkiestański od początku grudnia okupował przedłużoną linię przez Przasnysz i Ciechanów, blokując podejście od strony Mławy. Po jej lewej stronie 76. Dywizja (XXVII Korpus) w okolicach Drobina wspierała kawalerię Erdeli (14. Dywizja i 4. Dywizja Kozaków Dońskich). Dalej na południowy zachód, przed Płockiem, w kontakcie z wrogiem pozostawał Korpus Kawalerii Oranowskiego (15, 6, 8 Dywizja) wspierany przez 77 Dywizję (XXVII Korpus). Ludendorf pisze o „Twierdzy Łomża”, a wszystkie niemieckie mapy pokazują twierdze w Łomży, Ostrołęnce i Różanie. W istocie fortyfikacje stałe w tych miejscach były bezwartościowe. Te w Łomży, choć zbudowane stosunkowo niedawno — w latach 1900–1903 — znajdowały się tak blisko przyczółka mostowego, że były bezużyteczne. W czasie wojny wzdłuż Narwi prowadzono prace polowe w Ostrołęce, Różanie i Pułtusku. Osowiec miał silną pozycję naturalną, obie jego flanki broniły bagna, a Nowo Georgiewsk [Modlin] uchodził za fortecę pierwszej klasy.

Na linii Narwi stały trzy brygady pospolitego ruszenia; 8. Brygada strzegła przejść w Wiźnie i Łomży; 4. Brygada była pod Ostrołęką i Różanem; a 18-ta była w Pułtusku i Serocku. Sztab 12 Armii przeniósł się z Nasielska do Ostrowii Mazowieckiej 15 lutego, a stamtąd 27 lutego do Łomży. Rozumiano, że jego zadaniem jest osłona obrony Narwi, a ostatecznie, gdy siły na to pozwolą, podjęcie zdecydowanej ofensywy w połączeniu z armią 10-tą. 15-tego lutego 1915 roku, Plehve [dowódca 12 Armii] wydał telegramem instrukcje taktyczne. Ustalił, że w operacjach, które mają się wkrótce rozpocząć, wojska w żadnym wypadku nie powinny być rozproszone w małych grupach. Aby na własne oczy śledzić przebieg działań, wszyscy dowódcy, być może z wyjątkiem dowódców korpusów, mieli być obecni na polu walki, a nie przebywać w domach, gdzie sytuację można było ocenić jedynie na podstawie meldunków i mapy. Ataki miały być przeprowadzane brygadami lub dywizjami. Zarówno podczas wkraczania do akcji, jak i w samej akcji, należało często korzystać z formacji eszelonowej. W akcji zalecano formacje głębokie. Wybrano i przygotowano pozycję obronną w odległości dwunastu wiorst na północny wschód od Łomży, obejmującą podejścia od Szczuczyna i Kolna. IV Korpus Syberyjski zakończył koncentrację w Ostrołęce w nocy 14-go lutego 1915. Pierwsza Dywizja Piechoty Gwardii wraz z wysuniętą strażą zajęła Stawiski na północny wschód od Lomży. 2. Dywizja Piechoty Gwardii ruszyła naprzód po prawej stronie, a 17 Brygada Strzelców Gwardii przeniosła się do kwater w rezerwie na południowy zachód od pierwszej Dywizji.

Słowo komentarza:
Patrząc na cały front wschodni w początku lutego 1915 roku rzuca się w oczy nierównomierne rozmieszczenie wojsk obu stron. Naprzeciw Warszawy, miedzy Wisłą w Wyszogrodzie a Nowy Miastem nad Pilicą jest zgromadzonych z obu stron ok 20 korpusów armijnych. Natomiast od Pisza (na mapie jako Johannisburg) aż do Wisły pod Płockiem, z obu stron są tylko pojedyncze dywizje kawalerii i piechoty. To zacznie się szybko zmieniać i obie strony będą przerzucać siły zza Wisły nad Narew. Co z tego wyniknie? o tym w kolejnych częściach.
Na załączonym zdjęciu droga Grójec-Warszawa(S7). Obok drogi leżą zwoje drutu kolczastego.
55e15780-1c46-4f37-9f26-0e509e8758a5
7805b5e0-66b4-4a01-b0c5-325348baeb9b

Zaloguj się aby komentować