Kalejdoskop #101: Sen, nawyki i 100 lat

Kalejdoskop #101: Sen, nawyki i 100 lat

hejto.pl
Cześć! 
Jeśli będę żył 100 lat, to Newsletter Kalejdoskop skończy się* na numerze około 1925. I od razu wyjaśnienie gwiazdki: prawdopodobnie nie skończy się, bo za kilka lub kilkanaście lat z ogromnym prawdopodobieństwem powstanie AI, która będzie tworzyć takie newslettery za mnie, z tak wielką dokładnością, że Tobie trudno będzie odróżnić te wygenerowane od moich autorskich. Jednak jeśli kiedyś powstanie Kalejdoskop-AI, to dam Ci znać
Tymczasem nie będę przedłużał tych rozważań, bo będzie na to jeszcze dobre 1800+ okazji Przyjemnego czytania, słuchania, oglądania!

1. Bezsenność to trudności z zasypianiem, utrzymaniem dobrej jakości snu lub zbyt wczesne/zbyt częste wybudzanie się. Sen jest czynnością niezbędną dla zachowania dobrego zdrowia i jakości życia, a gdy jest zaburzony, potrafi znacząco pogorszyć codzienne funkcjonowanie. Problemy ze snem dotykają ogromnej części populacji i wielu z tych problemów możemy zapobiec. Jednak (znowu!) nie powinniśmy się skupiać na lekach czy akcesoriach, ale udoskonalić podstawowe zasady higieny snu. To zazwyczaj daje skuteczną i długoterminową poprawę.
- Bezsenność - przyczyny, skutki i metody radzenia sobie [Podcast Na Zdrowie #029] (Podcast, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=HlbCtPIBcL8
https://sebastianchudziak.pl/pnz29/
#sen #bezsenność #zdrowie

2. Czym jest sen, jak działa, co dzieje się z mózgiem gdy śpimy i dlaczego bez snu po prostu szybko umieramy? Na te i wiele innych pytań znajdziesz odpowiedzi w podlinkowanym niżej wykładzie, który stanowi świetne uzupełnienie podcastu o bezsenności z poprzedniego punktu. Autor wykładu omawia badania pokazujące, że sen jest niezbędny dla naprawy mózgu oraz spowolnienia procesu starzenia się. Co ciekawe, ludzie w porównaniu do wielu innych gatunków śpią stosunkowo krótko. Wraz z wiekiem często snu potrzebujemy mniej, jednak tutaj należy zwrócić szczególną uwagę na oczekiwania w kontrze do rzeczywistości. W każdym wieku, aby dobrze spać, ważna jest higiena snu, do której oprócz odpowiedniego przygotowania sypialni należy prawidłowe odżywianie i regularna aktywność fizyczna.
- Tajemnice śpiącego mózgu (Audio/wykład, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=mLnT3IVYFnM
#sen #nauka #ciekawostki

3. Wykład na temat uzależnień, ze skupieniem na uzależnieniu od alkoholu. Każde uzależnienie to problem poważny, jednak co do zasady da się z niego wyjść. Choć uzależnienie może być silnie uwarunkowane genetycznie, to nie znaczy to, że będzie ono występować na 100%, lecz że trzeba wyjątkowo się pilnować i w razie potrzeby podejmować stosowne interwencje. Należy bacznie obserwować (u innych oraz na tyle na ile to możliwe u siebie), czy nad potencjalnie uzależniającym zachowaniem mamy kontrolę. Jeśli nie i ciągnięcie do wykonywania jakiejś czynności/spożywania substancji jest o wiele silniejsze niż nasza wola powstrzymania się, to pierwszy znak, iż może występować problem. Istotę sprawy stanowi tutaj fakt, czy czynność/substancja ma charakter niebezpieczny/zagrażający zdrowiu. Alkohol jest zdecydowanie szkodliwy, dlatego w jego przypadku im mniej, tym lepiej. Inne czynności (np. socialmedia, gry, seks, słodkie jedzenie) to kwestia częściowo indywidualna. Nie muszą być redukowane, o ile nie stanowią nadmiernego problemu, lecz należy zwrócić uwagę, iż ludzie bardzo często usprawiedliwiają się przed samym sobą/przed innymi, co ma na celu kontynuację wykonywania tych czynności. 
Warto pamiętać też, iż uzależnienie ma wpływ na strukturę i funkcje mózgu, może silnie pogarszać funkcjonowanie w innych aspektach życia.
- Neurobiologiczne mechanizmy uzależnień (Audio/wykład, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=T2lIBKfeXdk
Sprawdź także mój podcast o uzależnieniu: https://www.youtube.com/watch?v=UPtosgnXPio
#uzależnienie #alkohol #psychologia

4. Rozrywka to element naszego życia i całej kultury. Można ją podzielić na wiele różnych rodzajów, a sama w sobie ma na celu integrować nas z innymi ludźmi, poprawiać nasz humor, relaksować. Istniała od dawnych lat, kiedyś przyjmowała np. formę tańca, a to co się zmienia - to jej forma. Dzisiaj mamy po prostu więcej opcji na rozrywkę, a szczególności o wiele więcej form rozrywki indywidualnej. Istotnym problemem jest fakt, że twórcy rozrywki nie podążają zwykle w stronę ambitnych i kreatywnych treści, ale wręcz przeganiają się w tworzeniu treści prostych, wywołujących skrajne emocje, często nawet brutalnych albo obrzydliwych. Wyłącznie od nas zależy, jakie treści będziemy “spożywać”, a więc czy będziemy “pelikanami, które łykają wszystko”, czy podejdziemy do tematu odrobinę bardziej ambitnie, filtrując treści. Jest to o tyle trudne, że sedno rozrywki polega na oderwaniu się od rzeczywistości, dlatego właśnie filtrowanie “spożywanych” treści jest tak bardzo wymagające i rzadko spotykane. 
Ja od jakiegoś czasu, gdy widzę treści nacechowane emocjonalnie, z click-baitem, po prostu w nie nie wchodzę. Wiem, że ta treść zwykle nic istotnego nie wniesie do mojego życia.
- Kryzys Rozrywki (Film/audio, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=fvdAbtuDRpk
- Nie bądź naiwny i nie łykaj internetowych śmieci! gość. @Niewiemalesiedowiem (Film/audio, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=TzJeEFo293o
#rozrywka #humor #internet

5. Lęk przed odcięciem od informacji na temat tego, co aktualnie się dzieje - tak można zdefiniować zjawisko FOMO, czyli ang. Fear Of Missing Out. Polski raport z 2022 pokazuje skalę tego zjawiska, a jak silna ona jest można stwierdzić, wczytując się w jedno z pierwszych zdań artykułu: “Co trzecia osoba w wieku 15-19 lat silnie odczuwa lęk przed odłączeniem od sieci (FOMO), a nie doświadcza go jedynie 6% z nich”.
Co do zasady, jesteśmy silnie przeciążeni ilością dostępnych informacji (dodatkowo o niskiej jakości), co prowadzi do błędnego koła. Czasu nigdy nie będzie wystarczająco dużo, aby dowiedzieć się wszystkiego, dlatego musimy wybierać. To wytwarza lęk, na który szczególnie podatna jest młodzież. Jedną z ważnych interwencji jest unikanie przeglądania mediów społecznościowych w czasie po obudzeniu się i przed pójściem spać.
- FOMO 2022. Polacy a lęk przed odłączeniem (Artykuł/raport, PL)
https://www.uw.edu.pl/fomo-2022-polacy-a-lek-przed-odlaczeniem/
Sprawdź także mój poradnik o uzależnieniu od smartfona: https://sebastianchudziak.pl/jak-odstawic-smartfona-i-odciac-sie-od-uzaleznienia-od-niego/
#fomo #smartfon #elektronika

6. Zmęczenie układu nerwowego podczas ćwiczeń. To temat, który przewijał się na przeróżnych forach sportowych lata temu i który do tej pory budzi pewne kontrowersje. Bowiem nawet bazując na publikacjach naukowych ciężko jest o jednoznaczne wnioski. Najczęściej w obiegowej wiedzy mówi się, że trening z dużymi ciężarami (np. ciężki martwy ciąg) powoduje długie, utrzymujące się zmęczenie układu nerwowego. Jednak według nauki, faktyczne zmęczenie układu nerwowego powoduje wysoka objętość ćwiczeń, osiągana często przez pracę niższymi obciążeniami, na wiele powtórzeń. Warto jednak pamiętać, że zdolności do regeneracji organizmu zwiększają się wraz z regularnością podejmowanego wysiłku.
- The Most MISUNDERSTOOD Muscle Building Area (Film/audio, ENG)
https://www.youtube.com/watch?v=wbt7iV-xYWA
#układnerwowy #trening #nauka

7. Jak dożyć setki? O tym temacie posłuchasz w rozmowie podlinkowanej poniżej. Po pierwsze powinniśmy zrozumieć dlaczego warto i po co dożyć setki. Mamy bowiem zakorzenione przekonanie, że starość związana jest z niepełnosprawnością, chorobami, pogorszoną formą fizyczną i psychiczną. Jednakże jeśli będziemy odpowiednio o siebie dbali, wtedy będziemy w stanie zachować znaczącą część “formy” do najpóźniejszych lat. Każdy człowiek ma inny potencjał genetyczny do długowieczności, jednak kluczowe znaczenie dla stanu zdrowia będą mieć nasze nawyki, które powinniśmy wdrażać od jak najwcześniejszych lat.
- JAK DOŻYĆ SETKI I BYĆ W FORMIE? Julian Sobiech & Damian Bugański (Podcast, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=OeJLRiqeYpk
#długowieczność #zdrowie #nawyki

8. Ponad połowy przypadków cukrzycy typu 2 można by zapobiec lub znacząco opóźnić, dzięki... - dostępne w subskrypcji e-mail lub w archiwum na stronie www: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/

9. Możesz wykorzystywać ChatGPT do tworzenia streszczeń i najważniejszych wniosków z różnych książek. Po prostu wpisz zapytanie w stylu: “Potrzebuję streszczenia książki [nazwa książki, autor] w postaci najważniejszych zasad, porad i wniosków, które w niej znajdę. Streszczenie powinno być szczegółowe”.
Mi udało się tak z wieloma książkami, nie tylko tymi popularnymi, ale nawet starymi, niszowymi książkami polskich autorów. Oczywiście AI może stworzyć także streszczenie artykułów czy dowolnych innych tekstów, które wkleisz w okno czatu.
- Wskazówka/informacja
https://chat.openai.com
#AI #streszczenia #książki

10. Jest gorąco, duszno, z nieba leje się żar. A może czytasz ten newsletter w zimie, kiedy jest mróz, błoto i wiatr. Niezależnie czy mówimy o pogodzie czy o dowolnych innych warunkach, pamiętaj, aby traktować je jako trening, wyzwanie. Zbyt często bowiem zaczynamy narzekać, marudzić i traktować trudności jako coś strasznego, zamiast spróbować bawić się tym i wykorzystywać na swoją korzyść.
Jeśli w upał powtarzasz sobie ciągle (w myślach lub na głos), że jest Ci duszno i gorąco, będziesz się czuć źle. Lecz jeśli zmienisz świadomie sposób myślenia i mówienia (tak, wbrew swoim pierwotnym myślom), to z czasem zaczniesz odczuwać te trudne warunki mniej negatywnie. Nasza psychika ma bowiem wyjątkowo sprawny mechanizm wpadania w błędne koła, z których trudno jest się wydostać. Czasami trzeba działać świadomie i wbrew intuicji.
- Wskazówka, lifehack, bez linku
#lifehack #psychologia #myślenie

Złota Myśl Na Dziś: Oznaką inteligencji najwyższej klasy jest uznawanie dwóch przeciwnych idei jednocześnie

Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu.  Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop

Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7 

Pozdrawiam, 
Sebastian



Poprzednie numery (archiwum) i zapis e-mail: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/

W skrócie: newsletter/agregator - streszczenia artykułów/filmów/audio, polecenia stron internetowych, podcastów, kanałów YT i innych, aplikacje, ciekawostki, life-hacki. Tematyka związana ze zdrowiem, jakością życia, odżywianiem, produktywnością, psychologią, medycyną, nauką, technologią.

Tutaj można obserwować: #kalejdoskop

Dodatkowe tagi: #qualitycontent #gruparatowaniapoziomu #wiedza #nauka #produktywnosc #lifehack #zdrowie #jakosczycia

Komentarze (1)

Budo

@SVCXZ fajny odcinek, temat snu jest mi bliski, bo od dawna mam z nim problemy. Jak raz w miesiącu się dobrze wyśpię sam z siebie to tryskam energią i to jest mega święto. Nie mam problemów z zasypianiem, ale wybudzam się szybko i już nie mogę zasnąć. Pewnie kortyzol. Sprawdzę kilka linków powyżej

Zaloguj się aby komentować