Front Bałkański w I wojnie światowej na podstawie Cyril Falls "HISTORY OF THE GREAT WAR: MILITARY OPERATIONS MACEDONIA vol I" część druga

#iwojnaswiatowa #historia #pierwszawojnaswiatowa #1wojnaswiatowa #ciekawostkihistoryczne #VoivodePutnik

Walki, które nastąpiły po pierwszym austriackim ataku, przypominają nam długotrwałe walki między Austriakami a Francuzami nad Renem w 1796 roku. Wtedy, podobnie jak obecnie, za każdym razem kiedy ukończono przeprawę przez wielką rzekę, następował kontratak, który odrzucił napastnika z powrotem. Wtedy, tak jak teraz, rozproszenie wrogich sił dało armii zaatakowanej w jednym miejscu możliwość odwrócenia uwagi i zagrożenia komunikacji atakującego w innym. Obie strony były dobrze dopasowane, a austriacka przewaga w artylerii i transporcie była kompensowana przez ogólnie lepszą jakość serbskiej piechoty, która prawdopodobnie była gorsza od najlepszych austriackich pułków, ale znacznie bardziej niezawodna niż zniechęcone oddziały czeskie w armiach wroga.

Bitwa rozpoczęła się 12 sierpnia, kiedy szósta i piąta armia austriacka przekroczyły Drinę w kilku punktach między Wyszegradem a Bjeliną. Serbskie oddziały osłaniające opóźniały ich natarcie, wiec ich postęp był powolny, chociaż 5 Armia dotarła do Krupanj, 15 mil na wschód od rzeki, 16 sierpnia. Serbska 2. i 3. armia natychmiast ruszyła na zachód, aby stawić czoła zagrożeniu, a 20 sierpnia po gorących walkach wypędziła 5. Armię z powrotem przez Drinę. Wydaje się, że 6. Armia, której pod Wyszegradem przeciwstawiała się jedynie słaba Armia Uzic, została zatrzymana raczej przez brak sukcesów u sąsiada, niż przez wysiłki Serbów, a jej wysiłek był dziwnie słaby. Pierwsza tura zakończyła się zdecydowanie na korzyść "wojewody" Putnika, który pokazał, że brak informacji nie musi być zgubny dla pilnującego głowy dowódcy. Nieświadomy tego, gdzie miał nastąpić główny cios, a wręcz oszukany w tej kwestii, utrzymywał możliwość manewrów w centralnej pozycji, dopóki nie upewnił się o zamiarach wroga, a następnie uderzył z całej siły. Dywersja obu walczących nie powiodła się. Austriacka 2. Armia wysłała oddział przez Sawę i zdobyła Šabac, ale wycofała go 20 sierpnia. Dalej na południowym zachodzie Czarnogórcy przekroczyli granicę z południową Bośnią, ale szybko zostali wypędzeni.

Nadeszła kolej Serbów, aby przejść do ofensywy, narzuconej im przez Rosję, do której byli tym bardziej skłonni, ponieważ dowiedzieli się o wyjeździe prawie całej 2. Armii austriackiej oraz o tym, że Sawa i Dunaj były lekko osłaniane. W rzeczywistości Potiorek był zmuszony przesunąć swoje armie na północ, ale od ujścia Driny do Sawy jego wojska były ledwo widoczne. 6 września serbska 1. Armia przekroczyła Sawę i wkroczyła na żyzną równinę Syrmii, gdzie została powitana przez mieszkańców z szaleńczym entuzjazmem. Już na początku jego lewe skrzydło spotkała tragedia; gdyż dywizja, która przekroczyła Sawe pomiędzy Jarak i Mitrovicą, została zaatakowana, zanim zdążyła przeprawić się z amunicją i zepchnięta na most, który został zniszczony przez uciekinierów. Tutaj 5000 ludzi złożyło broń. Na południowym wschodzie, w wielkiej pętli Sawy, osiągnięto znaczny postęp, a granica natarcia została osiągnięta 11-go września, będąc prawie 20 mil od miejsca przeprawy. Książę Aleksander wkroczył do Zemlina, które leży naprzeciw Belgradu, pomiędzy Sawą a Dunajem.

Potiorek tymczasem przygotowywał się do naprawienia swojej pierwszej porażki. Miał nadzieję na bułgarską interwencję, ale teraz otrzymał wiadomość, że jest to mało prawdopodobne. Kiedy usłyszał, że Serbowie przeprawili się przez Sawę, zdecydował – jak się wydawało rozsądnie – że najlepiej będzie przeprowadzić zaplanowaną już ofensywę przez Drinę i przypuścił ją 8-go września. Sprawy jednak potoczyły się bardzo źle. Piąta Armia po lewej stronie została odparta, tracąc 4000 ludzi. Po prawej stronie 6. Armia radziła sobie znacznie lepiej w górze Driny i ustanowiła przyczółki z niewielkimi stratami, ale jej postęp na wschód w tym trudnym kraju został wkrótce spowolniony. 11-tego września Potiorek odniósł znaczny sukces. Szósta Armia wyparła Serbów ze wzgórz Jagodnja na zachód od Krupanj i w ten sposób zajęła silną pozycję jakieś osiem mil na wschód od Driny. Stało się to dla niego w bardzo szczęśliwym momencie, gdy serbski atak na Syrmię osiągnął swój szczyt i skutecznie zmusił Serbów do wycofania się z terytorium Austrii. Do 14 Serbowie ewakuowali Syrmię. Dwie z ich dywizji z północnej flanki ruszyły na południe w drodze przyspieszonych marszów i do 17-tego obie dywizje rzuciły się do bitwy, aby skontrować postęp wroga z zachodu.

Poniżej mapy i szkice z książki "Österreich-Ungarns letzter Krieg 1914–1918"

1. Pozycja wojsk po mobilizacji 12 sierpnia (2 Armia austro-węgierska znajduje się na froncie serbskim zamiast galicyjskim)
2. Pozycja wojsk 19 sierpnia (w przeddzien rozpoczęcia działań na froncie galicyjskim)
3. Pozycje wojsk 5 września (po wyparciu wojsk austro-węgierskich z Serbii - na froncie galicyjskim w tym czasie Rosjanie zdobyli Lwów)
4. Pozycje wojsk 11 września (Serbowie zajmują węgierską Syrmię)
f2672abc-971f-4952-936e-b985d88c07f6
ee770551-33c9-4455-b244-90dc0e59b22c
186cda52-48ba-4a88-adc4-d4193519b099
2041937a-4250-4c1c-8afb-af9d4233916e

Zaloguj się aby komentować