Dziś wpis o Polyphylla fullo – wałkarzu lipczyku, jednym z największych i najbardziej charakterystycznych chrząszczy Europy.
(Zainspirowany przez @szczekoscisk )
Jest to owad o długości 32–40 mm, ciało bardzo masywne i wypukłe. Samce mają wyjątkowo okazałe, wachlarzowate czułki złożone z 7 dużych członów, samice – z 5 mniejszych. Całe ciało pokryte jest gęstymi, żółtawymi włoskami, a na brązowych pokrywach widoczne są marmurkowe, białe plamki.
Zasięg: Europa Środkowa i Południowa, północna Afryka, Bliski Wschód aż po Kaukaz i Iran. W Polsce spotykany lokalnie, głównie na południu i wschodzie kraju, ale bywa liczny w odpowiednich siedliskach.
Zamieszkuje tereny piaszczyste, skraje suchych borów sosnowych, wrzosowiska, wydmy, obrzeża upraw i młodników. Preferuje gleby lekkie i piaszczyste, często w pobliżu rzek i lasów sosnowych.
Dorosłe owady aktywne są od końca czerwca do sierpnia, najchętniej o zmierzchu i nocą, kiedy przylatują do świateł. W dzień ukrywają się w ściółce lub na gałęziach drzew. Żerują głównie na igłach sosny i modrzewia, ale także na liściach dębu, buka, robinii akacjowej i innych drzew liściastych.
Samice składają do 30 jaj w piaszczystą, wilgotną glebę na głębokości 15–30 cm, najczęściej w pobliżu młodych sosen lub innych drzew, gdzie odbywała się kopulacja. Po złożeniu jaj samica ginie pod ziemią.
Larwy (pędraki) są bardzo duże (do 60–80 mm długości), białe, z żółtymi odnóżami i ciemnobrązową głową. Przez 3–4 lata żerują na korzeniach traw, krzewów i drzew – szczególnie młodych sosen i brzóz, ale także dębu, osiki, rokitnika czy robinii. Starsze larwy mogą powodować zamieranie roślin, zwłaszcza w uprawach leśnych i sadach.
Przepoczwarczenie następuje głęboko w glebie, larwy budują komory poczwarkowe z ziemi i odchodów. Dorosłe chrząszcze wychodzą z ziemi w kolejnym sezonie.
Larwy Polyphylla fullo odgrywają ważną rolę w rozkładzie materii organicznej i napowietrzaniu gleby, choć w uprawach mogą być szkodnikami. Dorosłe chrząszcze są ważnym elementem ekosystemów leśnych.
#chrzaszcze #porannyrobal
