Dziś wpis o Harmonia axyridis – biedronce azjatyckiej, jednym z najbardziej rozpoznawalnych i kontrowersyjnych chrząszczy ostatnich dekad.
To duży przedstawiciel rodziny biedronkowatych (Coccinellidae), długość ciała wynosi 5,5–8,5 mm. Kształt owalny, wypukły, z charakterystycznie „gładkim” przejściem między pokrywami, przedpleczem i głową. Gatunek ten jest niezwykle zmienny – spotyka się formy pomarańczowe lub czerwone z 0–22 czarnymi kropkami (forma succinea), a także czarne z dwoma (conspicua) lub czterema (spectabilis) czerwonymi plamami. Przedplecze zwykle białe z czarnym wzorem przypominającym literę „M”. Spód ciała ciemnobrązowy z szerokim, rdzawym obrzeżeniem, nogi zawsze rdzawobrązowe.
Jaja żółte, ok. 1,2 mm długości, przed wylęgiem ciemnieją. Larwy wydłużone, czarne z pomarańczowymi plamkami, pokryte kolcami.
Biedronka azjatycka pochodzi z wschodniej Azji (Syberia, Chiny, Japonia, Korea, Mongolia, Tajwan). Została celowo introdukowana do Ameryki Północnej i Europy jako naturalny wróg mszyc i czerwców. Bardzo szybko wymknęła się spod kontroli i rozprzestrzeniła na niemal całym świecie – obecnie występuje w obu Amerykach, Europie, Afryce, Nowej Zelandii, a w Polsce po raz pierwszy stwierdzona w 2006 roku, dziś jest już pospolita w całym kraju.
Zamieszkuje bardzo zróżnicowane środowiska:
Lasy liściaste i mieszane
- Parki, ogrody, sady
- Pola uprawne, łąki, obrzeża miast
- Często zasiedla drzewa: klon, wierzba, lipa, dąb, brzoza, sosna
- W okresie jesiennym masowo gromadzi się na budynkach, szukając miejsc do zimowania – często w domach i mieszkaniach.
Dorosłe aktywne od wiosny do późnej jesieni.
W chłodniejszych miesiącach przechodzą w stan diapauzy, zimując w skupiskach nawet po kilkaset osobników.
Wydzielają feromony agregacyjne, a także substancje obronne (harmonina) o nieprzyjemnym zapachu i gorzkim smaku, mogące powodować reakcje alergiczne u ludzi.
Jest to bardzo żarłoczny drapieżca: zjada mszyce, czerwie, larwy motyli, jaja owadów, roztocza.
W razie braku pokarmu potrafi zjadać jaja i larwy innych biedronek, a nawet własnego gatunku (kanibalizm).
Sporadycznie uszkadza owoce (winogrona, jabłka), szczególnie pod koniec sezonu wegetacyjnego.
Samice składają jaja na spodniej stronie liści w pobliżu kolonii mszyc.
Larwy rozwijają się przez 4 stadia, żerując intensywnie na mszycach i innych drobnych owadach.
W sprzyjających warunkach rozwój od jaja do dorosłego trwa ok. 1 miesiąca, a w ciągu roku może pojawić się kilka pokoleń.
Wypiera rodzime gatunki biedronek, konkurując o pokarm i zjadając ich larwy oraz jaja.
#chrzaszcze #porannyrobal




